Rozdział 14 - Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe - Biegli rewidenci, firmy audytorskie oraz nadzór publiczny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1015 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 15 listopada 2023 r. do: 21 czerwca 2025 r.

Rozdział  14

Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe

1. 
Osoby wpisane do rejestru biegłych rewidentów w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, uznaje się za biegłych rewidentów w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Rejestr biegłych rewidentów, prowadzony na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się rejestrem w rozumieniu niniejszej ustawy z zachowaniem dotychczasowej numeracji.
1. 
Podmioty, będące podmiotami uprawnionymi do badania sprawozdań finansowych na podstawie przepisów dotychczasowych, stają się firmami audytorskimi w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Lista podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, prowadzona na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się listą w rozumieniu niniejszej ustawy z zachowaniem dotychczasowej numeracji.
1. 
Jednostki uprawnione wpisane do wykazu jednostek uprawnionych w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, uznaje się za jednostki uprawnione w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Wykaz jednostek uprawnionych, prowadzony na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się wykazem jednostek uprawnionych w rozumieniu niniejszej ustawy z zachowaniem dotychczasowej numeracji.
1. 
Lista podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych z państw trzecich, prowadzona na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się listą jednostek audytorskich pochodzących z państw trzecich w rozumieniu niniejszej ustawy z zachowaniem dotychczasowej numeracji.
2. 
Dane z rejestru biegłych rewidentów z państw trzecich, prowadzonego na podstawie przepisów dotychczasowych, zostają wykorzystane do uzupełnienia listy jednostek audytorskich pochodzących z państw trzecich w rozumieniu niniejszej ustawy w zakresie, o którym mowa w art. 204 ust. 2 pkt 6.

Biegli rewidenci, firmy audytorskie oraz jednostki audytorskie pochodzące z państw trzecich przekażą Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów albo Komisji Nadzoru Audytowego, w terminie 5 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, dane, o które zostały rozszerzone rejestr i listy, o których mowa w art. 17 ust. 1, art. 57 ust. 1 i art. 204 ust. 1.

1. 
Wnioski o wpis:
1)
do rejestru biegłych rewidentów,
2)
na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych,
3)
na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych z państw trzecich

- złożone i nierozpatrzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy rozpatruje się na podstawie przepisów niniejszej ustawy.

2. 
Wnioski o wpis do rejestru biegłych rewidentów z państw trzecich złożone i nierozpatrzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy pozostawia się bez rozpatrzenia.

Zgody na odbycie w terminie późniejszym obligatoryjnego doskonalenia zawodowego wyrażone na podstawie art. 4 ust. 2f ustawy uchylanej w art. 301 zachowują ważność.

Legitymacje biegłych rewidentów wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują ważność do czasu wydania nowych legitymacji, jednak nie dłużej niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Zawiadomienia o podjęciu i formie wykonywania zawodu złożone na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy uchylanej w art. 301 zachowują ważność.

1. 
Egzaminy z wiedzy teoretycznej, egzamin z prawa gospodarczego oraz egzamin dyplomowy zdane na podstawie przepisów dotychczasowych uznaje się za egzamin z wiedzy, egzamin z prawa gospodarczego oraz egzamin dyplomowy, o których mowa w niniejszej ustawie.
2. 
Osoby, które przystąpiły do postępowania kwalifikacyjnego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zdają egzaminy z wiedzy teoretycznej z zakresu określonego w przepisach dotychczasowych, do czasu opracowania nowego zakresu. Nowy zakres zostanie opracowany w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. 
Do wniosków o przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego złożonych i nierozpatrzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Kandydatowi na biegłego rewidenta, który przed dniem 1 marca 2017 r. zajmował stanowisko inspektora kontroli skarbowej, Komisja zalicza, na jego wniosek, egzamin z prawa podatkowego lub praktykę, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 5 lit. a.

Przepis art. 15 ust. 2 stosuje się również do kandydata na biegłego rewidenta, który ukończył studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznawane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne, na kierunku, co do którego, na podstawie art. 7 pkt 1b ustawy uchylanej w art. 301, Komisja Egzaminacyjna stwierdziła, że zakresem kształcenia obejmuje on wiedzę teoretyczną w zakresie wskazanym w art. 9 ust. 1 i 2 ustawy uchylanej w art. 301.

1. 
Do kontroli rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. 
Do kontroli przeprowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z których nie został sporządzony lub zatwierdzony raport z kontroli, stosuje się przepisy dotychczasowe.
3. 
W przypadku kontroli przeprowadzonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy oraz kontroli, o których mowa w ust. 1, postępowania o nałożenie kar oraz postępowania dyscyplinarne są prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Do spraw dyscyplinarnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Do biegu terminów przedawnienia karalności przewinień dyscyplinarnych, popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Do biegu terminów zatarcia kar dyscyplinarnych orzeczonych w postępowaniach dyscyplinarnych prowadzonych na podstawie przepisów dotychczasowych stosuje się te przepisy.

Do postępowań w sprawach o nałożenie kar, o których mowa w art. 27 ust. 1 pkt 3 oraz art. 83 ust. 1 pkt 2 ustawy uchylanej w art. 301, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Petycje, skargi i wnioski, dotyczące Komisji Nadzoru Audytowego, złożone i nierozpatrzone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, rozpatruje się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Do umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie wykonywania czynności rewizji finansowej lub usług i działalności, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy uchylanej w art. 301, zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Przepisów art. 130 ust. 2-7 nie stosuje się w przypadku, gdy wybór firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie ustawowe jednostki zainteresowania publicznego za rok 2017 został przeprowadzony lub został rozpoczęty i niezakończony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

1. 
Przepisy niniejszej ustawy oraz ustawy zmienianej w art. 221 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do badań sprawozdań finansowych sporządzonych za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 16 czerwca 2016 r.
2. 
Przepis art. 134 ust. 1 stosuje się do badań sprawozdań finansowych sporządzonych za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 31 grudnia 2017 r.
3. 
Przepis art. 134 ust. 3 stosuje się do okresów karencji rozpoczętych dnia 17 czerwca 2016 r. lub później.
1. 
Przepis art. 136 stosuje się do badań ustawowych sprawozdań finansowych jednostek zainteresowania publicznego sporządzonych za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 31 grudnia 2017 r.
2. 
Usługi zabronione, o których mowa w art. 136, świadczone przez biegłych rewidentów, firmy audytorskie lub podmioty należące do sieci na rzecz badanej jednostki zainteresowania publicznego, jej jednostki dominującej lub jednostek przez nią kontrolowanych, na podstawie umów zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, mogą być świadczone nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2017 r.

Przepisy art. 51 i art. 52 stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań firm audytorskich sporządzonych za 2017 r.

1. 
Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, utworzona na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się Polską Izbą Biegłych Rewidentów w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Organy Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, utworzone na podstawie przepisów dotychczasowych, stają się organami Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w rozumieniu niniejszej ustawy.
3. 
Osoby wybrane do organów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów przez VIII Krajowy Zjazd Biegłych Rewidentów zachowują mandat do następnych wyborów.
4. 
Termin, o którym mowa w art. 27 ust. 1, liczy się od dnia ostatniego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów, który odbył się na podstawie przepisów dotychczasowych.
5. 
Kontrolerzy i wizytatorzy, o których mowa w art. 26 ust. 4 ustawy uchylanej w art. 301, stają się kontrolerami Krajowej Komisji Nadzoru w rozumieniu niniejszej ustawy, pod warunkiem że spełniają wymogi, o których mowa w art. 37 ust. 2.
1. 
Komisja Egzaminacyjna, powołana na podstawie przepisów dotychczasowych, staje się Komisją Egzaminacyjną w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Termin upływu kadencji Komisji Egzaminacyjnej liczy się od dnia jej powołania na podstawie przepisów dotychczasowych.
3. 
Członkowie Komisji Egzaminacyjnej składają w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4.
4. 
Osoby wchodzące w skład Komisji Egzaminacyjnej zachowują funkcje do czasu upływu kadencji, na którą zostali powołani na podstawie przepisów dotychczasowych.
5. 
Członkowie Komisji Egzaminacyjnej niespełniający warunków, o których mowa w art. 11 ust. 3 lub 4, pełnią funkcje do czasu powołania nowych członków, nie dłużej jednak niż przez 3 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
6. 
Powołanie nowych członków Komisji Egzaminacyjnej odbywa się w trybie art. 11 ust. 6 i 7. Przepis art. 11 ust. 8 stosuje się odpowiednio.
1. 
Komisja Nadzoru Audytowego utworzona na podstawie przepisów dotychczasowych staje się Komisją Nadzoru Audytowego w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. 
Osoby wchodzące w skład Komisji Nadzoru Audytowego utworzonej na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują funkcje do czasu powołania Komisji Nadzoru Audytowego na podstawie art. 94.
3. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych powołuje Komisję Nadzoru Audytowego na podstawie art. 94, nie później niż w terminie 90 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
4. 
Podmioty wymienione w art. 94 ust. 2 dokonują rekomendacji, o której mowa w tym przepisie, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
1. 
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, jego Zastępcy i członkowie Komisji składają w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 21 akapit trzeci rozporządzenia nr 537/2014.
2. 
Osoby, o których mowa w ust. 1, niespełniające warunków, o których mowa w przepisie wymienionym w ust. 1, pełnią funkcje do czasu powołania lub wyznaczenia osób spełniających te warunki, nie dłużej jednak niż przez 3 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Kontrolerom Komisji Nadzoru Audytowego oraz osobom nadzorującym kontrolerów Komisji Nadzoru Audytowego zatrudnionym w komórce organizacyjnej w ministerstwie finansów właściwej do spraw rachunkowości i rewizji finansowej w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, dodatek kontrolerski przysługuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym niniejsza ustawa weszła w życie. Stawkę dodatku ustala się na zasadach określonych w art. 108 ust. 5. Pierwsza ocena, o której mowa w art. 107, jest przeprowadzana po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

1. 
Do opłat z tytułu nadzoru, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy uchylanej w art. 301, należnych za lata wcześniejsze niż 2017 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. 
Do opłat z tytułu nadzoru, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy uchylanej w art. 301, należnych za 2017 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, z wyłączeniem art. 30 ustawy uchylanej w art. 301.
3. 
Polska Izba Biegłych Rewidentów wpłaca na rachunek budżetu państwa, w terminie do dnia 30 września 2017 r., część opłat z tytułu nadzoru, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy uchylanej w art. 301, należnych za 2017 r.
4. 
Część opłat z tytułu nadzoru, o której mowa w ust. 3, stanowi różnicę pomiędzy kwotą 3,5 mln złotych, stanowiącą prognozowane koszty nadzoru nad badaniami jednostek zainteresowania publicznego w 2017 r. a kwotą należną do budżetu państwa w wysokości 20% opłat z tytułu nadzoru za 2016 r., o której mowa w art. 30 ust. 1 ustawy uchylanej w art. 301.
1. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych, określając wysokość stawki procentowej opłat, o których mowa w art. 55 ust. 1 i 2, uwzględnia niedobory i nadwyżki opłat z tytułu nadzoru powstałe po 2017 r.
2. 
Krajowa Rada Biegłych Rewidentów, określając wysokość stawki procentowej opłat, o których mowa w art. 56 ust. 1 i 2, uwzględnia niedobory i nadwyżki opłat z tytułu nadzoru powstałe po 2017 r.
1. 
Uchwały organów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów wydane na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 5-7, art. 21 ust. 2 pkt 3 lit. e-g oraz art. 21 ust. 2 pkt 7-9 ustawy uchylanej w art. 301 zachowują moc.
2. 
Uchwały organów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów wydane na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 3 lit. a-c oraz art. 27 ust. 9 ustawy uchylanej w art. 301 zachowują moc do dnia wejścia w życie uchwał organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów wydanych na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 3 lit. a-c oraz art. 43 pkt 1-3, nie dłużej jednak niż przez 9 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie:

1)
art. 4 ust. 11, art. 9 ust. 8 i art. 50 ust. 3 ustawy uchylanej w art. 301 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 10 ust. 10, art. 16 ust. 6 i art. 53 ust. 6,
2)
art. 169f ust. 7 ustawy zmienianej w art. 238 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 169f ust. 7 ustawy zmienianej w art. 238 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
3)
art. 290 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 261 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 290 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 261, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą

- nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Krajowa Rada Biegłych Rewidentów i Komisja Nadzoru Audytowego dostosują, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, rejestr i listy, o których mowa w art. 17 ust. 1, art. 57 ust. 1 i art. 204 ust. 1, do wymagań określonych w niniejszej ustawie.

1. 
Jednostka zainteresowania publicznego, która ma obowiązek posiadać komitet audytu na podstawie niniejszej ustawy, jest obowiązana go powołać w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. 
Jednostki zainteresowania publicznego, które mają obowiązek posiadać komitet audytu na podstawie przepisów dotychczasowych, dostosują jego skład do wymogów określonych w niniejszej ustawie w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy.
3. 
W przypadku jednostek zainteresowania publicznego, które na podstawie przepisów dotychczasowych powierzyły zadania komitetu audytu radzie nadzorczej, przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Firmy audytorskie w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy dostosują działalność do wymogów określonych w niniejszej ustawie.

1. 
W latach 2017-2026 maksymalny limit wydatków ministra właściwego do spraw finansów publicznych na realizację zadań Komisji Nadzoru Audytowego będący skutkiem finansowym ustawy wynosi w:
1)
2017 r. - 3,5 mln zł;
2)
2018 r. - 4,1 mln zł;
3)
2019 r. - 4,1 mln zł;
4)
2020 r. - 0 zł;
5)
2021 r. - 0 zł;
6)
2022 r. - 0 zł;
7)
2023 r. - 0 zł;
8)
2024 r. - 0 zł;
9)
2025 r. - 0 zł;
10)
2026 r. - 0 zł.
2. 
W przypadku zagrożenia przekroczenia limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, na dany rok budżetowy, wdrożony zostanie mechanizm korygujący polegający na:
1)
ograniczeniu kosztów rzeczowych Komisji Nadzoru Audytowego lub
2)
racjonalizacji częstotliwości wykonywania przez Komisję Nadzoru Audytowego czynności

- związanych z realizacją zadań wynikających ze sprawowania nadzoru publicznego nad wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta, działalnością firm audytorskich oraz Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

3. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem właściwym do:
1)
monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1;
2)
wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 2.
1. 
W latach 2017-2026 maksymalny limit wydatków Ministra Sprawiedliwości związanych z modyfikacją systemu Krajowego Rejestru Sądowego będący skutkiem finansowym ustawy wynosi w:
1)
2017 r. - 0,1 mln zł;
2)
2018 r.- 0 zł;
3)
2019 r. - 0 zł;
4)
2020 r. - 0 zł;
5)
2021 r. - 0 zł;
6)
2022 r. - 0 zł;
7)
2023 r. - 0 zł;
8)
2024 r. - 0 zł;
9)
2025 r. - 0 zł;
10)
2026 r. - 0 zł.
2. 
W przypadku zagrożenia przekroczenia przyjętego w 2017 r. limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, zostanie wdrożony mechanizm korygujący polegający na zmniejszeniu kosztów:
1)
utrzymania systemu Krajowego Rejestru Sądowego lub
2)
zleconych modyfikacji tego systemu

- przy jednoczesnym zapewnieniu jego prawidłowego i nieprzerwanego działania.

3. 
Minister Sprawiedliwości jest organem właściwym do:
1)
monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1;
2)
wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 2.

Traci moc ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1000 i 1948).

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia 19  , z wyjątkiem art. 55 ust. 1-10, art. 56 ust. 1-9 oraz art. 226, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.

19 Ustawa została ogłoszona w dniu 6 czerwca 2017 r.