Rozdział 37 - Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy. - Kodeks karny.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1969.13.94
Akt utracił moc Wersja od: 23 grudnia 1997 r.
Rozdział XXXVII.
Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy.
Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy.
§ 1.
Przepisy części ogólnej i szczególnej tego kodeksu stosuje się do żołnierzy, jeżeli część wojskowa nie zawiera przepisów odmiennych.§ 2.
Żołnierzem jest osoba pełniąca czynną służbę wojskową.§ 1.
Nie popełnia przestępstwa żołnierz, który dopuszcza się czynu zabronionego, będącego wykonaniem rozkazu, chyba że wiedział albo co najmniej godził się na to, iż wykonując rozkaz popełnia przestępstwo.§ 2.
W wypadku określonym w § 1 ten, kto wydał rozkaz, odpowiada za sprawstwo.§ 3.
Rozkazem jest polecenie określonego działania lub zaniechania wydane służbowo żołnierzowi przez przełożonego lub uprawnionego żołnierza starszego stopniem.§ 1.
Nie popełnia przestępstwa żołnierz, gdy w wypadku nieposłuszeństwa lub oporu stosuje środki niezbędne do wymuszenia posłuchu dla rozkazu, do którego wydania był uprawniony, a w sytuacji bojowej nawet używa broni przeciwko żołnierzowi, który odmawia posłuszeństwa, porzuca broń lub samowolnie opuszcza stanowisko, jeżeli okoliczności wymagają natychmiastowego przeciwdziałania, a inne środki nie są wystarczające.§ 2.
W razie przekroczenia granic ostatecznej potrzeby sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.§ 1.
Do żołnierzy nie stosuje się przepisów art. 27 § 2, art. 33-35, art. 88 oraz ograniczenia przewidzianego w art. 116.§ 2.
Przepisy dotyczące młodocianych stosuje się do żołnierza, który w chwili czynu nie ukończył lat 18, a w chwili orzekania lat 21.§ 3.
Warunkowego umorzenia postępowania nie stosuje się względem żołnierza, jeżeli przestępstwo zagrożone jest karą, której dolna granica jest wyższa niż 3 miesiące pozbawienia wolności, z wyjątkiem przestępstwa określonego w art. 246 § 1.§ 4.
Stosując warunkowe umorzenia postępowania do żołnierza, można również zwrócić się do właściwego dowódcy o wymierzenie kary przewidzianej w wojskowych przepisach dyscyplinarnych.§ 5.
W wypadku przewidzianym w art. 9 § 3 sąd może zamiast orzekania środków wychowawczych lub poprawczych, o których mowa w tym przepisie, przekazać sprawę właściwemu dowódcy w celu wymierzenia kary przewidzianej w wojskowych przepisach dyscyplinarnych.§ 1.
Jeżeli przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 5 lat, a wymierzona za nie kara nie byłaby surowsza niż 2 lata pozbawienia wolności, sąd może w stosunku do żołnierza lub osoby powołanej do pełnienia służby wojskowej orzec karę zasadniczą aresztu wojskowego.§ 2.
Kara aresztu wojskowego trwa najmniej 3 miesiące, najwyżej 2 lata; wymierza się ją w latach i miesiącach.§ 3.
Karę aresztu wojskowego odbywa się w przeznaczonym do tego zakładzie karnym; w czasie odbywania kary skazany podlega szkoleniu wojskowemu i ma obowiązek pracy lub nauki oraz przestrzegania porządku w zakładzie.§ 4.
Poza tym, ilekroć przepisy części ogólnej tego kodeksu posługują się terminem kara pozbawienia wolności, należy rozumieć przez to również karę aresztu wojskowego.§ 1.
Uznając, że kara aresztu wojskowego w razie jej orzeczenia nie przekraczałaby 6 miesięcy, sąd może w stosunku do oficera, chorążego, jak również każdego żołnierza służby zawodowej, okresowej lub nadterminowej orzec karę ograniczenia wolności.§ 2.
Kara ograniczenia wolności trwa najmniej miesiąc, najwyżej rok; poniżej roku wymierza się ją w miesiącach.§ 3.
W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany: 1)
jest obowiązany do pozostawania w określonym miejscu w czasie od zakończenia zajęć służbowych do capstrzyku przez 2 dni w tygodniu, a nadto w czasie od pobudki do capstrzyku w każdy dzień uznany za wolny od pracy; 2)
jest pozbawiony prawa sprawowania funkcji w organizacjach społecznych działających w wojsku; 3)
nie może być mianowany na wyższy stopień wojskowy ani wyznaczony na wyższe stanowisko służbowe; 4)
nie może otrzymać urlopu wypoczynkowego.§ 4.
Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może: 1)
orzec potrącenie od 10 do 25% uposażenia na rzecz Skarbu Państwa albo na cel społeczny wskazany przez sąd; 2)
zobowiązać skazanego do naprawienia w całości albo w części szkody wyrządzonej przestępstwem; 3)
zobowiązać skazanego do przeproszenia pokrzywdzonego.Karami dodatkowymi stosowanymi do żołnierzy są, oprócz kar wymienionych w art. 38, również degradacja i obniżenie stopnia wojskowego.
§ 1. 132
Degradacja obejmuje utratę posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowego.§ 2.
Sąd może orzec degradację w razie skazania żołnierza za zbrodnię lub występek umyślny, jeżeli przemawiają za tym charakter i okoliczności czynu.§ 1.
Obniżenie stopnia wojskowego obejmuje utratę posiadanego stopnia i powrót do stopnia bezpośrednio niższego w obrębie korpusu oficerów, chorążych albo podoficerów.§ 2.
Sąd może orzec obniżenie stopnia wojskowego w razie skazania za występek, jeżeli przemawiają za tym charakter i okoliczności czynu.Stosując do żołnierza przepis art. 55, sąd może poprzestać także na orzeczeniu kary degradacji albo obniżenia stopnia wojskowego.
§ 1.
W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na karę pozbawienia praw publicznych i na karę degradacji lub obniżenia stopnia wojskowego, sąd orzeka przy karze łącznej tylko pozbawienie praw publicznych.§ 2.
W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na karę degradacji i karę obniżenia stopnia wojskowego, sąd orzeka przy karze łącznej tylko degradację.§ 1.
Nakładając na żołnierza obowiązki przewidziane w art. 28 § 2 lub w art. 75 § 2, uwzględnia się warunki służby wojskowej.§ 2.
Poręczenie, o którym mowa w art. 76 § 1, może udzielić również kolektyw żołnierski.§ 3.
Stosując do żołnierza przepis art. 76 § 2, sąd oddaje go pod dozór przełożonego, który może powierzyć wykonywanie czynności dozoru kolektywowi żołnierskiemu.§ 1.
Sąd może odroczyć żołnierzowi służby zasadniczej, a także osobie powołanej do pełnienia takiej służby, wykonanie kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 6 miesięcy, jak również kary ograniczenia wolności do czasu ukończenia służby.§ 2.
Sąd może zarządzić wykonanie odroczonej kary pozbawienia wolności, jeżeli żołnierz w okresie odroczenia rażąco narusza porządek prawny lub zasady dyscypliny wojskowej.§ 3.
Sąd po wysłuchaniu dowódcy jednostki lub opinii kolektywu żołnierskiego przedstawionej przez tego dowódcę może zwolnić od kary ograniczenia wolności albo od kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 6 miesięcy, jeżeli okres odroczenia trwał co najmniej 6 miesięcy, a żołnierz w tym okresie szczególnie wyróżniał się w służbie.§ 4.
Zwolnienie od kary w myśl § 3 pociąga za sobą z mocy prawa zatarcie skazania.Względem żołnierza służby zasadniczej, który został skazany za przestępstwo popełnione w czasie tej służby na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą roku, na grzywnę albo na karę dodatkową na podstawie art. 55, sąd może zarządzić zatarcie skazania po przeniesieniu go do rezerwy, jeżeli kara została wykonana.
132 Art. 296 § 1 zmieniony przez art. 7 ustawy z dnia 28 czerwca 1979 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.79.15.97) z dniem 1 września 1979 r.