Rozdział 1a - Rejestr Należności Publicznoprawnych - Postępowanie egzekucyjne w administracji.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.2505 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 25 marca 2024 r.

Rozdział  1a 

Rejestr Należności Publicznoprawnych

§  1. 
Rejestr Należności Publicznoprawnych, zwany dalej "rejestrem", jest prowadzony w systemie teleinformatycznym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
§  2. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może wyznaczyć, w drodze rozporządzenia, inny organ Krajowej Administracji Skarbowej do prowadzenia rejestru, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawnego funkcjonowania tego rejestru oraz sprawność procesów wymiany informacji.
§  3. 
Administratorem danych zgromadzonych w rejestrze jest organ prowadzący rejestr.
§  1. 
W rejestrze gromadzi się informacje o należnościach pieniężnych, podlegających egzekucji administracyjnej, dla których wierzycielem jest naczelnik urzędu skarbowego albo jednostka samorządu terytorialnego, jeżeli należności te wynikają:
1)
z dokumentu, o którym mowa w art. 3a § 1;
2)
z decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia, które jest ostateczne;
3)
z prawomocnego wyroku, postanowienia lub mandatu karnego wydanego na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego lub Kodeksu karnego;
4)
z mandatu karnego wydanego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia;
5)
bezpośrednio z przepisu prawa.
§  2. 
Rejestr zawiera dane dotyczące:
1)
zobowiązanego będącego:
a)
osobą fizyczną, obejmujące:
imię i nazwisko,
numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), jeżeli został nadany,
datę urodzenia, jeżeli nie został nadany numer PESEL,
b)
osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, obejmujące:
imię i nazwisko,
firmę,
numer PESEL, jeżeli został nadany, numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub numer identyfikacji w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON),
c)
osobą prawną lub jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, obejmujące:
firmę lub nazwę,
NIP lub numer REGON,
d)
nierezydentem w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego będącym osobą fizyczną, obejmujące:
imię i nazwisko,
NIP albo kraj wydania i numer paszportu lub numer identyfikacyjny nadany w innym kraju, w szczególności numer podatkowy lub numer ubezpieczeniowy, jeżeli nierezydent nie posiada identyfikatora podatkowego,
datę urodzenia, jeżeli nierezydent nie posiada NIP, paszportu lub numeru identyfikacyjnego nadanego w innym kraju,
e)
nierezydentem w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego będącym osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, obejmujące:
imię i nazwisko, firmę lub nazwę,
NIP albo kraj wydania i numer paszportu lub numer identyfikacyjny nadany w innym kraju, w szczególności numer podatkowy lub numer ubezpieczeniowy, jeżeli nierezydent nie posiada numeru identyfikatora podatkowego,
datę urodzenia albo adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, w tym adres głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nierezydent nie posiada NIP, paszportu lub numeru identyfikacyjnego nadanego w innym kraju,
f)
nierezydentem w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego będącym osobą prawną lub jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, obejmujące:
firmę lub nazwę,
NIP albo numer identyfikacyjny nadany w innym kraju, w szczególności numer podatkowy, jeżeli nierezydent nie posiada numeru identyfikatora podatkowego,
adres siedziby, jeżeli nierezydent nie posiada NIP lub numeru identyfikacyjnego nadanego w innym kraju;
2)
oznaczenia wierzyciela;
3)
wysokości należności pieniężnej i odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, jeżeli pobiera się odsetki, wraz z rodzajem i podstawą prawną tej należności;
4)
informacji określonych w art. 18f § 1 i 2.
§  1. 
Przed wprowadzeniem do rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, wierzyciel doręcza zobowiązanemu zawiadomienie o zagrożeniu ujawnieniem w rejestrze.
§  1a. 
Zawiadomienie, o którym mowa w § 1, zawiera imię i nazwisko, stanowisko służbowe oraz podpis osoby upoważnionej do działania w imieniu wierzyciela. Zawiadomienie generowane automatycznie może nie zawierać podpisu tej osoby.
§  2. 
Zawiadomienie, o którym mowa w § 1, może być zawarte w upomnieniu, o którym mowa w art. 15 § 1, lub doręczone wraz z tym upomnieniem.
§  3. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, mogą być wprowadzone do rejestru nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu zawiadomienia, o którym mowa w § 1.
§  4. 
Przepisy § 1-3 nie mają zastosowania, jeżeli wysokość należności pieniężnej, o której dane mają być wprowadzone do rejestru, wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia jej w terminie jest niższa niż czterokrotna wysokość kosztów upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1.
§  1. 
Wierzyciel wprowadza do systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr, dane, o których mowa w art. 18b § 2.
§  2. 
Nie wprowadza się do rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, w przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego na ostateczną decyzję, postanowienie lub inne orzeczenie, o którym mowa w art. 18b § 1 pkt 2, do czasu zakończenia prawomocnym orzeczeniem postępowania sądowoadministracyjnego.
§  3. 
Wszczęcie postępowania w trybie nadzwyczajnym w sprawie ostatecznej decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia, o którym mowa w art. 18b § 1 pkt 2, nie stanowi przeszkody do wprowadzenia do rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2.
§  4. 
Jednostka samorządu terytorialnego, reprezentowana przez organ wykonawczy, wprowadza do rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, jeżeli posiada na to zgodę wyrażoną w uchwale, odpowiednio rady gminy, rady powiatu albo sejmiku województwa. Uchwała określa rodzaj należności pieniężnej jednostki samorządu terytorialnego, o której dane są przekazywane do rejestru.
§  5. 
Wierzyciel wprowadza do rejestru, zmienia w rejestrze lub wykreśla z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, za pośrednictwem funkcjonalności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr, dostępnej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ prowadzący rejestr, z zastrzeżeniem art. 18l.
§  6. 
W przypadku stwierdzenia niezgodności danych, o których mowa w art. 18b § 2 pkt 1, wprowadzonych do rejestru z danymi zawartymi w rejestrze PESEL, Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub rejestrze przedsiębiorców lub rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w Krajowym Rejestrze Sądowym, organ prowadzący rejestr:
1)
nie ujawnia danych, o których mowa w art. 18b § 2, oraz
2)
powiadamia wierzyciela, który wprowadził dane do rejestru, o niezgodności tych danych.

Organ prowadzący rejestr ujawnia w rejestrze dane, o których mowa w art. 18b § 2, gdy łączna kwota należności pieniężnych wraz odsetkami z tytułu niezapłacenia ich w terminie wynosi nie mniej niż 5000 zł.

§  1. 
Wierzyciel wprowadza do rejestru znane mu informacje dotyczące:
1)
odroczenia terminu zapłaty należności pieniężnej;
2)
rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej;
3)
wszczęcia postępowania upadłościowego;
4)
wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego;
5)
wstrzymania wykonania ostatecznej decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia, o którym mowa w art. 18b § 1 pkt 2;
6)
wszczęcia postępowania administracyjnego, postępowania podatkowego albo postępowania sądowoadministracyjnego, jeżeli wszczęcie nastąpiło po ujawnieniu danych, o których mowa w art. 18b § 2;
7)
wszczęcia postępowania w trybie nadzwyczajnym w sprawie ostatecznej decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia, o których mowa w art. 18b § 1 pkt 2;
8)
wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 18i;
9)
umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 2, w przypadku gdy nie upłynęło 5 lat od dnia, w którym postanowienie o umorzeniu tego postępowania stało się ostateczne;
10)
śmierci lub ustania bytu prawnego zobowiązanego.
§  2. 
Wierzyciel wprowadza do rejestru znane mu informacje dotyczące ustania okoliczności, o których mowa w § 1 pkt 1-9.
§  3. 
Informacje, o których mowa w § 1 i 2, wprowadzone do rejestru, podlegają ujawnieniu w rejestrze, w przypadku, o którym mowa w art. 18e.

Wierzyciel wprowadza do rejestru zmianę lub wykreśla z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia powzięcia przez niego wiadomości o okoliczności uzasadniającej zmianę lub wykreślenie tych danych.

Wykreślenie z rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, następuje w przypadku, gdy:

1)
obowiązek zapłaty należności pieniężnej wygaśnie;
2)
wierzycielem nie jest podmiot, o którym mowa we wprowadzeniu do wyliczenia w art. 18b § 1, lub nie są spełnione warunki określone w art. 18b § 1, art. 18c § 1 lub 3 lub art. 18d § 4;
3)
utraci wykonalność wyrok, postanowienie albo mandat, z którego wynika należność pieniężna ujawniona w rejestrze;
4)
zostanie ustalony następca prawny zobowiązanego, w przypadku, o którym mowa w art. 18f § 1 pkt 10;
5)
sprzeciw, o którym mowa w art. 18i, zostanie uwzględniony w całości.
§  1. 
Zobowiązanemu przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu w sprawie:
1)
zagrożenia ujawnieniem w rejestrze;
2)
wprowadzenia danych, o których mowa w art. 18b § 2, do systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr.
§  2. 
Sprzeciw wnosi się do wierzyciela.
§  3. 
Prawo wniesienia sprzeciwu przysługuje od dnia doręczenia zawiadomienia, o którym mowa w art. 18c § 1, albo od dnia wprowadzenia do rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, bez tego zawiadomienia i trwa do dnia, do którego te dane znajdują się w rejestrze.
§  4. 
W sprzeciwie określa się żądanie oraz wskazuje się okoliczności i dowody uzasadniające sprzeciw.
§  5. 
Prawo wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w § 1 pkt 1, przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy zobowiązany kwestionuje istnienie lub wysokość należności pieniężnej lub odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie.
§  6. 
Postępowanie w sprawie sprzeciwu staje się bezprzedmiotowe w przypadku wykreślenia z rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, których ten sprzeciw dotyczy.
§  7. 
Jeżeli okoliczność, na której oparto sprzeciw, jest lub była przedmiotem rozpatrzenia w odrębnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym lub sądowym albo zobowiązany kwestionuje w całości lub w części wymagalność należności pieniężnej z uwagi na jej wysokość ustaloną lub określoną w decyzji, postanowieniu lub innym orzeczeniu, od którego przysługują środki zaskarżenia, wierzyciel wydaje postanowienie o niedopuszczalności zgłoszonego sprzeciwu.
§  8. 
Postępowanie wszczęte sprzeciwem staje się bezprzedmiotowe, jeżeli przed zakończeniem tego postępowania został wniesiony zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej oparty na okoliczności będącej podstawą sprzeciwu.
§  9. 
Wniesienie sprzeciwu nie stanowi podstawy do wykreślenia z rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2.
§  10. 
W przypadku uwzględnienia sprzeciwu wierzyciel wprowadza do rejestru zmianę albo wykreśla z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, w odpowiednim zakresie.
§  11. 
Wniesienie sprzeciwu nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia egzekucji administracyjnej należności pieniężnej, o której dane są wprowadzone do rejestru.
§  12. 
Postępowanie w sprawie sprzeciwu nie wyłącza odpowiedzialności za naruszenie obowiązków wynikających z przepisów o ochronie danych osobowych.
§  13. 
Na postanowienie wierzyciela o odmowie uwzględnienia sprzeciwu przysługuje zażalenie. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem wierzyciela, który wydał zaskarżone postanowienie.
§  14. 
Od postanowienia w przedmiocie rozpoznania zażalenia, o którym mowa w § 13, przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
§  1. 
Podmiotowi zainteresowanemu lub podmiotowi, o którym mowa w art. 18q § 2, udostępnia się z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, z zastrzeżeniem § 2 i 3.
§  2. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2 pkt 1 lit. a tiret drugie i trzecie, lit. b tiret trzecie, lit. d tiret drugie i trzecie, lit. e tiret drugie i trzecie oraz lit. f tiret drugie i trzecie, udostępnia się podmiotowi zainteresowanemu lub podmiotowi, o którym mowa w art. 18q § 2, wyłącznie w przypadku, w którym stanowią one przyjęte kryterium wyszukania zobowiązanego.
§  3. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2 pkt 3, są udostępniane podmiotowi zainteresowanemu lub podmiotowi, o którym mowa w art. 18q § 2, w postaci łącznej kwoty należności pieniężnych wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia ich w terminie.
§  1. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, udostępnia się zobowiązanemu lub podmiotowi zainteresowanemu za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
§  2. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, udostępniane zobowiązanemu obejmują również wysokość należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia jej w terminie, rodzaj i podstawę prawną należności pieniężnej oraz oznaczenie wierzyciela, który wprowadził do rejestru dane o tej należności.
§  3. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, udostępnia się podmiotowi, o którym mowa w art. 18q § 2:
1)
na stronie podmiotowej urzędu obsługującego organ prowadzący rejestr - za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr;
2)
w sposób umożliwiający automatyczne udostępnienie tych danych.

Wierzycielowi lub podmiotowi, o którym mowa w art. 18q § 2, będącemu organem Krajowej Administracji Skarbowej, w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań i uprawnień określonych w niniejszym rozdziale, zapewnia się dostęp do systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.).

Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb korzystania z rejestru przez zobowiązanego, podmiot zainteresowany oraz podmiot, o którym mowa w art. 18q § 2, w tym uzyskania z rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, oraz tryb i sposób wprowadzania danych do rejestru, a także formaty danych wymagane przy wprowadzaniu danych, mając na względzie potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w rejestrze, konieczność zapewnienia ochrony tych danych przed nieuprawnionym dostępem oraz umożliwienie sprawnego korzystania z rejestru.

§  1. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, dotyczące zobowiązanego, o którym mowa w art. 18b § 2 pkt 1 lit. a lub d, udostępnia się z rejestru, jeżeli podmiot zainteresowany oświadczy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr, że posiada ważne upoważnienie tego zobowiązanego.
§  2. 
Upoważnienie jest ważne nie dłużej niż przez 60 dni od dnia jego udzielenia.
§  1. 
Udostępnienie z rejestru danych, o których mowa w art. 18b § 2, jest bezpłatne.
§  2. 
Wydruk treści danych udostępnionych z rejestru nie stanowi dokumentu urzędowego.
§  1. 
Zobowiązanemu udostępnia się bezpłatnie, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr, informacje o:
1)
podmiocie zainteresowanym lub podmiocie, o którym mowa w art. 18q § 2 pkt 6 lub 7, który wystąpił o udostępnienie danych, o których mowa w art. 18b § 2,
2)
dacie wystąpienia podmiotu zainteresowanego lub podmiotu, o którym mowa w art. 18q § 2 pkt 6 lub 7, o udostępnienie danych, o których mowa w art. 18b § 2

- dotyczących tego zobowiązanego.

§  2. 
Informacje, o których mowa w § 1, organ prowadzący rejestr przechowuje przez okres 5 lat od dnia następującego po dniu udostępnienia danych, o których mowa w art. 18b § 2.
§  3. 
Podmiot, o którym mowa w art. 18q § 2 pkt 6 lub 7, udziela zobowiązanemu bezpłatnie informacje o podmiocie, na rzecz którego wyszukał w rejestrze dane, o których mowa w art. 18b § 2.
§  1. 
Organ prowadzący rejestr wyraża zgodę na ułatwiony sposób wyszukiwania zobowiązanych w rejestrze obejmujący więcej niż jednego zobowiązanego.
§  2. 
Zgoda, o której mowa w § 1, może być udzielona na wniosek:
1)
wierzyciela,
2)
sądowego lub administracyjnego organu egzekucyjnego,
3)
sądu,
4)
organu prokuratury,
5)
Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
6)
instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe,
7)
biura informacji gospodarczej działającego na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2160)

- zwanych dalej "podmiotami uprawnionymi".

§  3. 
Organ prowadzący rejestr wyraża zgodę, o której mowa w § 1, w drodze postanowienia, jeżeli ułatwiony sposób wyszukiwania zobowiązanych w rejestrze jest niezbędny podmiotowi uprawnionemu do realizacji zadań ustawowych albo uzasadniony wykonywaniem ustawowo określonych uprawnień oraz podmiot uprawniony spełnia łącznie następujące wymagania:
1)
posiada urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto i kiedy uzyskał dane, o których mowa w art. 18b § 2;
2)
posiada zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania.
§  4. 
Organ prowadzący rejestr odmawia, w drodze postanowienia, wyrażenia zgody, o której mowa w § 1, jeżeli podmiot uprawniony nie spełnia wymagań, o których mowa w § 3.
§  5. 
Organ prowadzący rejestr cofa, w drodze postanowienia, zgodę, o której mowa w § 1, jeżeli podmiot uprawniony przestał spełniać wymagania, o których mowa w § 3.
§  6. 
Na postanowienie, o którym mowa w § 4 albo 5, służy zażalenie. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu prowadzącego rejestr.
§  7. 
Od podmiotów uprawnionych, o których mowa w § 2 pkt 1-5, nie wymaga się upoważnienia, o którym mowa w art. 18n § 1.
§  8. 
Podmiot uprawniony, o którym mowa w § 2 pkt 6 lub 7, jest obowiązany uzyskać oświadczenie podmiotu, na rzecz którego wyszukuje dane w rejestrze, o posiadaniu przez niego upoważnienia, o którym mowa w art. 18n § 1.
§  9. 
Podmiot uprawniony, o którym mowa w § 2 pkt 1-5, prowadzi rejestr zobowiązanych, o których uzyskał z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2. Podmiot uprawniony, o którym mowa w § 2 pkt 6 lub 7, prowadzi rejestr zobowiązanych i podmiotów, na rzecz których wyszukał z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2.

Dostęp do danych, o których mowa w art. 18b § 2, zawartych w rejestrze zapewnia się osobom upoważnionym przez wierzycieli oraz organ prowadzący rejestr w zakresie, w jakim jest to niezbędne do nadzoru, konserwacji i rozwijania systemów informatycznych wierzycieli i systemu teleinformatycznego, w ramach którego prowadzony jest rejestr.

§  1. 
Dane, o których mowa w art. 18b § 2, udostępnione z rejestru, mogą być przechowywane przez okres do 90 dni od dnia ich uzyskania.
§  2. 
Podmiot, który uzyskał z rejestru dane, o których mowa w art. 18b § 2, nie może ich ujawnić innym podmiotom.
§  3. 
Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się do podmiotów uprawnionych, o których mowa w art. 18q § 2 pkt 1-5.
§  4. 
Podmioty, o których mowa w art. 18q § 2 pkt 6 i 7, mogą ujawnić dane, o których mowa w art. 18b § 2, wyłącznie podmiotowi, na rzecz którego wyszukały dane w rejestrze.
§  5. 
Przepisu § 1 nie stosuje się do instytucji ustawowo obowiązanych do oceny zdolności kredytowej lub oceny ryzyka operacyjnego.

W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Udostępnienie danych zawartych w rejestrze nie stanowi naruszenia przepisów o tajemnicy skarbowej, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.