Rozdział 3 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne - Powszechne ubezpieczenie w Narodowym Funduszu Zdrowia.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.45.391

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 2005 r.

Rozdział  3

Składki na ubezpieczenie zdrowotne

1. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 1, art. 24 i 199.
2. 
Składka jest miesięczna i niepodzielna.
1. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne rolnika podlegającego ubezpieczeniu społecznemu rolników jest równa kwocie odpowiadającej cenie połowy kwintala żyta z każdego hektara przeliczeniowego użytków rolnych w prowadzonym gospodarstwie rolnym ustalonej dla celów wymiaru podatku rolnego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. 
Podstawą wymiaru składki dla rolnika prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej jest ponadto deklarowana kwota odpowiadająca dochodowi ustalonemu dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
3.  53
 Podstawą wymiaru składki dla rolnika, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 30, oraz dla domowników, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 30, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.
4. 
Składka rolnika na ubezpieczenie zdrowotne obejmuje członków jego rodziny, jeżeli nie są oni domownikami w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.
1.  54
 Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 2a i 10, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 6, 7 i 10.
2. 
Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. c, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego wynagrodzenia. Składka w nowej wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału.
3.  55
 (uchylony).
4.  56
 Podstawę wymiaru składek dla osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 4-9, 11 i 12, stanowi kwota odpowiadająca uposażeniu tych osób.
5.  57
 Podstawę wymiaru składek osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 i 3, stanowi kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.
6. 
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
7. 
Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.
8. 
Podstawę wymiaru składek dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej będących w służbie kandydackiej stanowi kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia.
9. 
Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla:
1)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 13 i 14, jest kwota odpowiadająca wysokości uposażenia albo wynagrodzenia tych osób;
2) 58
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 15, jest kwota emerytury, renty z wyłączeniem dodatków, zasiłków, świadczeń pieniężnych i ryczałtu energetycznego, ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla oraz deputatu węglowego albo kwota uposażenia pobieranego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, kwota uposażenia pobieranego po zwolnieniu ze służby lub świadczenia pieniężnego o takim samym charakterze, pomniejszona o kwotę zaliczoną na poczet emerytury lub renty.
3) 59
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 16-19, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
4)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 21 i 22, jest kwota odpowiadająca wysokości pobieranego stypendium;
5) 60
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 23, jest kwota odpowiadająca wysokości pobieranego zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, a w przypadku niepobierania przez bezrobotnego zasiłku lub stypendium - kwota odpowiadająca 40 % wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
6) 61
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 24, jest kwota odpowiadająca wysokości zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, a w przypadku niepobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego - kwota odpowiadająca 40 % wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
7) 62
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 25, jest kwota odpowiadająca wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej;
7a) 63
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 25a, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
8) 64
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 26-26b, jest maksymalna kwota zasiłku stałego z pomocy społecznej;
9) 65
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 27 i 28, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
10) 66
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 29, jest kwota odpowiadająca kwocie faktycznie otrzymanych alimentów, nie wyższa jednak od wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych;
11)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 31, jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymywany z tytułu pełnionej funkcji.
10.  67
 Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. f i pkt 20, z wyłączeniem osób duchownych będących podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych lub zryczałtowanego podatku od przychodów osób duchownych, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.
11. 
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników, ich domowników oraz osób pobierających emeryturę lub rentę rolniczą, a także terminy i tryb ich opłacania, uwzględniając potrzebę zapewnienia terminowego opłacania składek.
1. 
Jeżeli spełnione są przesłanki do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1, z więcej niż jednego tytułu, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, z zastrzeżeniem ust. 4-8.
2. 
Jeżeli ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego źródła przychodów w ramach tego samego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca się odrębnie od wszystkich uzyskiwanych przychodów, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. 
Jeżeli ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego źródła przychodów w ramach tego samego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. c, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego ze źródeł przychodów.
4. 
W przypadku zbiegu tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1, składka finansowana z budżetu państwa jest opłacana tylko wtedy, gdy nie ma innej podstawy do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku zbiegu tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1, składka finansowana z budżetu państwa jest opłacana wyłącznie z tytułu, który powstał najwcześniej. Jeżeli tytuły powstały równocześnie, składka jest opłacana z pierwszego zgłoszonego tytułu do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.
5. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne nie jest opłacana od dodatkowych przychodów z działalności pozarolniczej przez osoby, których świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia, w przypadku gdy osoby te:
1)
uzyskują dodatkowe przychody z tej działalności w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub
2)
opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
6. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne nie jest opłacana przez osoby zaliczone do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności od dodatkowych przychodów z prowadzonej przez te osoby działalności pozarolniczej, jeżeli osoby te:
1)
uzyskują przychody z tej działalności w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub
2)
opłacają podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
7. 
Jeżeli działalność pozarolnicza stanowi jedyne źródło przychodu osób, o których mowa w ust. 6, składka opłacana jest w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
8. 
Osoba duchowna, która nie jest podatnikiem podatku ryczałtowego, a jedynym jej źródłem przychodu jest zatrudnienie, pobierana emerytura bądź renta, opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne wyłącznie z tytułu zatrudnienia albo z tytułu pobierania emerytury bądź renty.
1. 
W przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 27 ust. 1-11, zgodnie z przepisami art. 21-24 jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika zgodnie z przepisami ustawy, o której mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki.
2. 
Jeżeli podstawę obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi:
1)
przychód ubezpieczonego wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy, o której mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek,
2) 68
 przychód ubezpieczonego zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych, od którego płatnik nie odlicza zaliczki na ten podatek, w stosunku do ubezpieczonych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i 15,
3)
kwota stanowiąca równowartość ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy przysługująca na podstawie odrębnych przepisów osobom, o których mowa w art. 18 ust. 12 ustawy, o której mowa w art. 5 pkt 18,
4)
przychód ubezpieczonego wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 74 ustawy, o której mowa w art. 35 ust. 1 pkt 1, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek, w stosunku do ubezpieczonych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 15

- składkę na ubezpieczenie zdrowotne płatnik oblicza zgodnie z przepisami art. 21-24.

3. 
Płatnik składek przekazuje w formie elektronicznej, w terminie, o którym mowa w art. 29 ust. 1, do właściwego oddziału wojewódzkiego Funduszu zestawienie składek na ubezpieczenie zdrowotne, pobranych z uwzględnieniem obniżenia określonego w ust. 1, zawierające informację o wysokości tych składek, jeżeli były ustalane zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału.
4. 
Zestawienie, o którym mowa w ust. 3, powinno zawierać ponadto następujące dane:
1)
imię i nazwisko ubezpieczonego;
2)
adres zamieszkania ubezpieczonego;
3)
numer PESEL oraz numer NIP ubezpieczonego;
4)
serię i numer dowodu osobistego lub paszportu ubezpieczonego - w przypadku nieposiadania numerów, o których mowa w pkt 3, albo jednego z nich;
5)
nazwę (firmę), adres siedziby oraz kod płatnika;
6)
numer NIP oraz numer REGON płatnika.
5. 
Płatnik składek rozliczający składki nie więcej niż za 5 osób może przekazywać zestawienia składek, o których mowa w ust. 3, w formie dokumentu pisemnego według ustalonego przez Fundusz wzoru.

Składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu, z zastrzeżeniem art. 27 i 28.

1.  69
 Za osobę pozostającą w stosunku pracy, w stosunku służbowym albo odbywającą służbę zastępczą składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza pracodawca, a w razie wypłaty świadczeń pracowniczych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o których mowa w ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 85, z późn. zm.) - podmiot obowiązany do wypłaty tych świadczeń.
1a.  70
 Za osobę pobierającą świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza podmiot, który wypłaca to świadczenie.
2. 
Za funkcjonariuszy, o których mowa w art. 23 ust. 8, składkę oblicza, finansuje ze środków własnych i odprowadza szkoła Państwowej Straży Pożarnej.
3. 
Za osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług oraz za osobę z nią współpracującą składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza zamawiający.
4.  71
 Za osobę pobierającą świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu lub zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, osobę pobierającą wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie lub w okresie korzystania ze świadczenia górniczego składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający świadczenie, zasiłek lub wynagrodzenie.
5.  72
 Za bezrobotnego pobierającego zasiłek lub stypendium składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza właściwy powiatowy urząd pracy.
6. 
Za członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz członków ich rodzin składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza spółdzielnia.
7. 
Za osobę pobierającą uposażenie posła albo senatora składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Kancelaria Sejmu albo Kancelaria Senatu.
7a.  73
 Za osobę pobierającą uposażenie posła do Parlamentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskiej składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Kancelaria Sejmu.
8.  74
 Za osobę pobierającą emeryturę lub rentę składkę jako płatnik oblicza, pobiera z kwoty emerytury lub renty, o której mowa w art. 23 ust. 9 pkt 2, i odprowadza Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, inny organ emerytalno-rentowy lub instytucja wypłacająca emeryturę lub rentę, albo bank lub inny podmiot dokonujący wypłaty emerytury lub renty z zagranicy.
8a.  75
 Za osobę pobierającą zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne składkę jako płatnik oblicza, pobiera z kwoty zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego i odprowadza Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
9. 
Za osobę pobierającą uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, uposażenie po zwolnieniu ze służby lub świadczenie pieniężne o takim samym charakterze składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza wypłacający to uposażenie lub świadczenie.
10. 
Za osobę, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 21, składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Krajowa Szkoła Administracji Publicznej.
11. 
Za osobę, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 22, składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający stypendium.
12. 
Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność składkę oblicza, odprowadza i finansuje ze środków własnych osoba prowadząca pozarolniczą działalność.
13.  76
 Za osobę korzystającą z urlopu wychowawczego składkę na ubezpieczenie zdrowotne oblicza pracodawca albo rolnicza spółdzielnia produkcyjna.
14. 
Za członka rady nadzorczej składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający to świadczenie pieniężne.
1. 
Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
1)
rolników, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 30, oraz domowników, z wyjątkiem rolników prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, opłaca Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
2)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2, opłaca Minister Obrony Narodowej;
3)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, opłaca minister właściwy do spraw wewnętrznych;
4)
dzieci, uczniów i słuchaczy, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 16 i 17, przebywających w placówce pełniącej funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze, opiekuńcze lub lecznicze lub w domu pomocy społecznej opłaca placówka lub dom, a uczniów i słuchaczy nieprzebywających w takiej placówce, jeżeli nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, opłaca szkoła lub zakład kształcenia nauczycieli, do którego uczeń lub słuchacz uczęszcza;
5)
dzieci, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 18, opłaca ośrodek pomocy społecznej;
6)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 19, opłaca szkoła wyższa lub jednostka organizacyjna prowadząca studia doktoranckie, w której osoby te odbywają studia;
7) 77
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 23, oraz osób niepobierających zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3-6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514, z późn. zm.), opłaca właściwy urząd pracy;
8)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 25, opłaca podmiot wypłacający to świadczenie;
8a) 78
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 25a, opłaca wójt, burmistrz lub prezydent miasta;
9) 79
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 26 i 26a, opłaca ośrodek pomocy społecznej realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności lub indywidualny program zatrudnienia socjalnego;
9a) 80
 osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 26b, opłaca powiatowe centrum pomocy rodzinie realizujące indywidualny program integracji;
10)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 27, opłaca Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych;
11)
osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 28, opłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych;
12)
osób, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, jeżeli zostały uznane za osoby pochodzenia polskiego w rozumieniu przepisów o repatriacji, opłaca szkoła wyższa lub jednostka organizacyjna prowadząca studia doktoranckie, w której osoby te odbywają studia.
2. 
Składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w ust. 1, a także osób, którym przyznano renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin, jak również osób, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939-1945 lub eksplozji niewypałów i niewybuchów pozostałych po tych działaniach, otrzymujących dochody z tytułu emerytury lub renty zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie odrębnych przepisów są finansowane z budżetu państwa.
3. 
Środki z budżetu państwa na składki wymienione w ust. 1 pkt 4 i 7 otrzymują jednostki samorządu terytorialnego jako dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej.
4. 
Składki na ubezpieczenie zdrowotne duchownych oraz alumnów wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulantów, nowicjuszy i juniorystów i ich odpowiedników, z wyłączeniem osób duchownych będących podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych lub zryczałtowanego podatku od przychodów osób duchownych, są finansowane z Funduszu Kościelnego.
5. 
Na opłacenie składek, o których mowa w ust. 4, Fundusz Kościelny otrzymuje dotacje z budżetu państwa.
6. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. b, opłacana jest od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono zgłoszenie do ubezpieczenia w trybie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, do ostatniego dnia miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
1. 
Osoby i jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 26-28, są obowiązane, bez uprzedniego wezwania, opłacić składki na ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianym dla składek na ubezpieczenie społeczne, a jeżeli do tych osób i jednostek nie stosuje się przepisów o ubezpieczeniu społecznym - w terminie do 15 dnia następnego miesiąca.
2. 
Od nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczenie zdrowotne pobiera się odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych dla zaległości podatkowych.
3. 
Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
1) 81
 osób wymienionych w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. a i c-i, pkt 2-29 i 31 oraz w art. 11 są opłacane i ewidencjonowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem pkt 2,
2)
osób wymienionych w art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 15 pobierających świadczenia emerytalno-rentowe z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz osób wymienionych w art. 9 ust. 1 pkt 30 są opłacane i ewidencjonowane w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
4. 
Niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia wpływu składek na ubezpieczenie zdrowotne, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazuje pobrane składki na ubezpieczenie zdrowotne wraz z pobranymi odsetkami za zwłokę do centrali Funduszu.
5. 
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje pobrane składki na ubezpieczenie zdrowotne i należności pochodne od składek niezwłocznie do centrali Funduszu, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich wpływu na rachunek, o którym mowa w art. 47 ust. 4 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
6.  82
 Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane o ubezpieczonych, o których mowa w art. 141 ust. 2 pkt 1, 2 i 8-10, przekazane w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 19 ust. 1, oraz przekazanych za nich składkach na ubezpieczenie zdrowotne i odsetkach za zwłokę, nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od dnia wpływu składek i odsetek oraz dokumentów umożliwiających ustalenie ich wysokości i rozdzielenie ich na ubezpieczonych.
7. 
Centrala Funduszu jest uprawniona do nieodpłatnego dostępu do informacji o ubezpieczonym i opłacanej przez niego składce, w zakresie niezbędnym do realizacji ubezpieczenia zdrowotnego, znajdujących się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
8.  83
 Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane wymienione w art. 141 ust. 2 pkt 1-4 i 8-11 przekazane w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 19 ust. 1, po przeprowadzeniu ich weryfikacji, polegającej na stwierdzeniu ich zgodności z danymi objętymi ewidencją PESEL, jeżeli taki numer został nadany ubezpieczonemu.
9. 
Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują do centrali Funduszu sprawozdanie zawierające informacje, w podziale na poszczególnych ubezpieczonych, o należnej składce z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego za dany kwartał nie później niż do ostatniego dnia drugiego miesiąca następującego po tym kwartale.
10. 
Minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania do centrali Funduszu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego danych dotyczących osób objętych ubezpieczeniem zdrowotnym i płatników składek, uwzględniając konieczność zapewnienia poufności przekazywanych danych.
11. 
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, terminy, zakres i tryb weryfikacji danych ubezpieczonych, o której mowa w ust. 8, oraz sposób postępowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w razie stwierdzenia ich niezgodności, uwzględniając tryb dokonywania niezbędnych korekt w przypadku stwierdzenia niezgodności przekazywanych danych oraz konieczność zapewnienia poufności przekazywanych danych.

Koszty poboru i ewidencjonowania składek na ubezpieczenie zdrowotne potrącane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w wysokości 0,25% kwoty tej części składek przekazanych do centrali Funduszu, które zostały zidentyfikowane (przypisane do konkretnego ubezpieczonego) również w zakresie wysokości wpłat.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, odrębny sposób ubezpieczania w stosunku do osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 5-12, które ze względu na wymogi obronności lub bezpieczeństwa państwa zostały oddelegowane do wykonywania pracy lub wyznaczone do pełnienia służby poza macierzystą jednostkę, uwzględniając sposób zgłaszania do ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Od kwoty nieprzekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w terminie składek na ubezpieczenie zdrowotne wraz z należnymi odsetkami Fundusz pobiera odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych dla zaległości podatkowych.

1. 
Składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz należności z tytułu odsetek za zwłokę nieopłacone w terminie podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
2.  84
 Należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne ulegają przedawnieniu na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.
3.  85
 (uchylony).
1. 
Zwrot nadpłaconej składki następuje na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.
2. 
Zwrotu nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne nie można dochodzić, jeżeli od dnia ich opłacenia upłynęło 5 lat.
1. 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu:
1)
od podatku dochodowego od osób fizycznych - na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.6));
2)
od zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu dochodów osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz przez osoby duchowne - na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.7)).
2. 
Odliczenia, o których mowa w ust. 1, nie mogą powodować zmniejszenia dochodów jednostek samorządu terytorialnego.
53 Art. 22 ust. 3 zmieniony przez art. 46 pkt 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
54 Art. 23 ust. 1:

- zmieniony przez art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.03.166.1609) z dniem 1 października 2003 r.

- zmieniony przez art. 47 pkt 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o służbie zastępczej (Dz.U.03.223.2217) z dniem 1 stycznia 2004 r.

- zmieniony przez art. 136 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.04.99.1001) z dniem 1 czerwca 2004 r.

55 Art. 23 ust. 3 uchylony przez art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.03.166.1609) z dniem 1 października 2003 r.
56 Art. 23 ust. 4 zmieniony przez art. 14 pkt 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.03.166.1609) z dniem 1 października 2003 r.
57 Art. 23 ust. 5 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
58 Art. 23 ust. 9 pkt 2 zmieniony przez art. 136 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.04.99.1001) z dniem 1 czerwca 2004 r.
59 Art. 23 ust. 9 pkt 3 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret pierwsze ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
60 Art. 23 ust. 9 pkt 5 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
61 Art. 23 ust. 9 pkt 6 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
62 Art. 23 ust. 9 pkt 7:

- zmieniony przez art. 25 pkt 5 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U.03.135.1268) z dniem 1 października 2003 r.

- zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret drugie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.

- zmieniony przez art. 141 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.04.64.593) z dniem 1 maja 2004 r.

63 Art. 23 ust. 9 pkt 7a dodany przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret trzecie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
64 Art. 23 ust. 9 pkt 8:

- zmieniony przez art. 27 pkt 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U.03.122.1143) z dniem 14 sierpnia 2003 r.

- zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret czwarte ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.

- zmieniony przez art. 141 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.04.64.593) z dniem 1 maja 2004 r.

65 Art. 23 ust. 9 pkt 9:

- zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret czwarte ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.

- zmieniony przez art. 141 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.04.64.593) z dniem 1 maja 2004 r.

66 Art. 23 ust. 9 pkt 10 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. b) tiret czwarte ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
67 Art. 23 ust. 10 zmieniony przez art. 46 pkt 6 lit. c) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
68 Art. 25 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez art. 6 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.03.202.1956) z dniem 1 stycznia 2004 r.
69 Art. 27 ust. 1 zmieniony przez art. 47 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o służbie zastępczej (Dz.U.03.223.2217) z dniem 1 stycznia 2004 r.
70 Art. 27 ust. 1a dodany przez art. 136 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.04.99.1001) z dniem 1 czerwca 2004 r.
71 Art. 27 ust. 4 zmieniony przez art. 41 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006 (Dz.U.03.210.2037) z dniem 26 grudnia 2003 r.
72 Art. 27 ust. 5 zmieniony przez art. 20 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.04.120.1252) z dniem 1 sierpnia 2004 r.
73 Art. 27 ust. 7a dodany przez art. 7 pkt 3 ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposażeniu posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.04.187.1925) z dniem 27 sierpnia 2004 r.
74 Art. 27 ust. 8:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. (Dz.U.03.73.660) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2003 r.

- zmieniony przez art. 84 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz.U.04.96.959) z dniem 1 maja 2004 r.

75 Art. 27 ust. 8a dodany przez art. 20 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.04.120.1252) z dniem 1 sierpnia 2004 r.
76 Art. 27 ust. 13 zmieniony przez art. 46 pkt 7 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
77 Art. 28 ust. 1 pkt 7 zmieniony przez art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U.04.120.1252) z dniem 1 sierpnia 2004 r.
78 Art. 27 ust. 1 pkt 8a dodany przez art. 46 pkt 8 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.03.228.2255) z dniem 1 maja 2004 r.
79 Art. 28 ust. 1 pkt 9 zmieniony przez art. 27 pkt 5 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U.03.122.1143) z dniem 14 sierpnia 2003 r.
80 Art. 28 ust. 1 pkt 9a dodany przez art. 141 pkt 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.04.64.593) z dniem 1 maja 2004 r.
81 Art. 29 ust. 3 pkt 1 zmieniony przez art. 136 pkt 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.04.99.1001) z dniem 1 czerwca 2004 r.
82 Art. 29 ust. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 9 lit. a) ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U.04.93.892) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2004 r.
83 Art. 29 ust. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 9 lit. b) ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U.04.93.892) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2004 r.
84 Art. 33 ust. 2 zmieniony przez art. 17 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.04.121.1264) z dniem 1 lipca 2004 r.
85 Art. 33 ust. 3 uchylony przez art. 17 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.04.121.1264) z dniem 1 lipca 2004 r.