Prawo o aktach stanu cywilnego.
Dz.U.2011.212.1264 t.j.
Akt utracił mocUSTAWA
z dnia 29 września 1986 r.
Prawo o aktach stanu cywilnego
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Ustawa reguluje sprawy związane z rejestracją urodzeń, małżeństw oraz zgonów, a także sprawy dotyczące innych zdarzeń, które mają wpływ na stan cywilny osób.
Rejestracji stanu cywilnego osób dokonuje się w księgach stanu cywilnego w formie aktów urodzenia, małżeństwa oraz zgonu. W księgach stanu cywilnego dokonuje się także innych wpisów przewidzianych w odrębnych przepisach.
Stan cywilny osoby stwierdza się na podstawie aktów sporządzonych w księgach stanu cywilnego.
Akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych; ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.
Kierownik urzędu stanu cywilnego współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego ustawowych zadań.
W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do naboru na stanowiska, o których mowa w art. 6 ust. 3-5, oraz do osób zatrudnionych na tych stanowiskach stosuje się przepisy ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593, z późn. zm.) 1 .
powiadamia na piśmie osobę zainteresowaną o przyczynach odmowy. Osoba zainteresowana w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej pisma kierownika urzędu stanu cywilnego może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego o rozstrzygnięcie, czy okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego uzasadniają odmowę dokonania czynności. Prawomocne postanowienie sądu wiąże kierownika urzędu stanu cywilnego.
Ilekroć w ustawie jest mowa o konsulu, rozumie się przez to także osobę wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula.
Właściwość miejscowa w sprawach rejestracji stanu cywilnego
Właściwość miejscowa w sprawach rejestracji stanu cywilnego
Odtworzenia aktu stanu cywilnego, wpisania treści aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą do polskich ksiąg stanu cywilnego lub zarejestrowania w nich urodzenia, zawarcia małżeństwa albo zgonu, które nastąpiły za granicą, dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego miejsca zamieszkania wnioskodawcy, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
Jeżeli osoba żądająca dokonania czynności przez urząd stanu cywilnego nie ma w kraju miejsca zamieszkania, właściwość miejscową w sprawach rejestracji stanu cywilnego ustala się na podstawie ostatniego miejsca zamieszkania tej osoby w kraju. W razie braku takiej podstawy lub jeżeli wnioskodawcą jest konsul, czynności tych dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy.
Zasady sporządzania aktów stanu cywilnego i prowadzenia ksiąg stanu cywilnego
Zasady sporządzania aktów stanu cywilnego i prowadzenia ksiąg stanu cywilnego
Akt stanu cywilnego sporządza się w dniu, w którym dokonano zgłoszenia zdarzenia powodującego sporządzenie aktu, chyba że ustawa dopuszcza możliwość sporządzenia aktu stanu cywilnego w innym terminie.
Jeżeli osoba obowiązana do zgłoszenia urodzenia lub zgonu nie może porozumieć się z kierownikiem urzędu stanu cywilnego ani ustnie, ani na piśmie ze względu na swoją ułomność fizyczną lub nieznajomość języka polskiego, kierownik urzędu stanu cywilnego wzywa biegłego lub tłumacza.
Kierownik urzędu stanu cywilnego jest obowiązany żądać dowodów potwierdzających prawdziwość danych zgłoszonych do wpisu do ksiąg stanu cywilnego. W razie uznania tych dowodów za niewystarczające - w celu ustalenia stanu faktycznego - przeprowadza się postępowanie wyjaśniające.
Księgi stanu cywilnego przechowuje się w urzędach stanu cywilnego. Ksiąg takich nie można wynosić poza lokal urzędu. Wyniesienie ksiąg może nastąpić z ważnych przyczyn jedynie za zgodą organu administracji państwowej wyższego stopnia lub w razie niebezpieczeństwa zagrażającego tym księgom.
Księgi stanu cywilnego, za zezwoleniem kierownika urzędu stanu cywilnego, można udostępnić upoważnionym przedstawicielom organów państwowych oraz instytucji naukowych w celu przeglądania.
Sądy i inne organy państwowe są obowiązane przekazywać urzędom stanu cywilnego odpisy prawomocnych orzeczeń, ostatecznych decyzji oraz innych dokumentów stanowiących podstawę wpisu do ksiąg stanu cywilnego.
Unieważnienie, sprostowanie, ustalenie treści, odtworzenie i uzupełnienie aktu stanu cywilnego
Unieważnienie, sprostowanie, ustalenie treści, odtworzenie i uzupełnienie aktu stanu cywilnego
W akcie stanu cywilnego nie można dokonywać żadnych zmian, chyba że ustawa stanowi inaczej. Można jedynie sprostować oczywisty błąd pisarski.
Jeżeli dwa akty stanu cywilnego stwierdzają to samo zdarzenie, unieważnia się jeden z nich. Unieważnienia dokonuje organ administracji państwowej wyższego stopnia, właściwy dla kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt późniejszy.
Akt stanu cywilnego unieważnia się, jeżeli:
Akt stanu cywilnego podlega sprostowaniu w razie błędnego lub nieścisłego jego zredagowania.
Ustala się treść aktu stanu cywilnego, jeżeli:
W sprawach określonych w art. 30-32 orzeka sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego.
Jeżeli akt urodzenia, małżeństwa lub zgonu został sporządzony za granicą, a uzyskanie odpisu aktu jest niemożliwe lub związane z poważnymi trudnościami, można odtworzyć jego treść na wniosek osoby zainteresowanej, organu państwowego lub z urzędu.
Akt stanu cywilnego niezawierający wszystkich danych, które powinny być w nim zamieszczone, podlega uzupełnieniu.
Akt urodzenia
Akt urodzenia
W razie unieważnienia uznania 14 dziecka albo zaprzeczenia ojcostwa, wpisuje się do aktu urodzenia wzmiankę dodatkową zawierającą dane wymienione w art. 42 ust. 2; czynności takiej dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu.
Zawieranie małżeństw i akt małżeństwa
Zawieranie małżeństw i akt małżeństwa
Kierownik urzędu stanu cywilnego sprawdza tożsamość osób wstępujących w związek małżeński oraz tożsamość i pełnoletność świadków.
Jeżeli zawarcie małżeństwa następuje poza lokalem urzędu stanu cywilnego, w miejscu zawarcia małżeństwa sporządza się protokół stwierdzający złożenie przez przyszłych małżonków oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński. W protokole zamieszcza się ponadto inne dane wymagane przy zawieraniu małżeństwa. Protokół po podpisaniu przez małżonków, świadków i kierownika urzędu stanu cywilnego stanowi podstawę do sporządzenia aktu małżeństwa.
Przed zawarciem małżeństwa podlegającego prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego duchowny informuje osoby zamierzające zawrzeć to małżeństwo o treści podstawowych przepisów prawa polskiego dotyczących zawarcia małżeństwa i jego skutków.
Akt zgonu
Akt zgonu
W razie uchylenia postanowienia o stwierdzeniu zgonu lub uznaniu za zmarłego, akt zgonu skreśla się.
Szczególne wypadki rejestracji stanu cywilnego
Szczególne wypadki rejestracji stanu cywilnego
Urodzenie, zawarcie małżeństwa lub zgon, które nastąpiły za granicą i nie zostały zarejestrowane w zagranicznych księgach stanu cywilnego, można zarejestrować w polskich księgach stanu cywilnego.
Urodzenia i zgony na okręcie wojennym wpisuje się do dziennika okrętowego, z uwzględnieniem danych wymienionych w art. 74, oraz sporządza się jednocześnie odpis dokonanego wpisu. Przepis art. 75 stosuje się odpowiednio.
Akty zgonu żołnierzy w czynnej służbie wojskowej i innych osób przydzielonych do jednostek wojskowych, poległych lub zmarłych w związku z działaniami wojennymi, sporządza się na podstawie zgłoszeń właściwych organów, które określa Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych.
Odpisy aktów stanu cywilnego i zaświadczenia
Odpisy aktów stanu cywilnego i zaświadczenia
Z ksiąg stanu cywilnego wydaje się:
Odpis zupełny stanowi dosłowne powtórzenie treści aktu stanu cywilnego wraz ze wszystkimi wzmiankami dodatkowymi; treść przypisków podaje się jedynie na wniosek osoby zainteresowanej.
W odpisie skróconym aktu stanu cywilnego podaje się jego treść, z uwzględnieniem treści wzmianek dodatkowych oraz z pominięciem wyrazów, ustępów i zdań skreślonych.
W odpisie skróconym zamieszcza się następujące dane:
(uchylony).
(uchylony).
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
W ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 oraz z 1975 r. Nr 45, poz. 234) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W razie zaginięcia lub zniszczenia księgi stanu cywilnego lub jej części, dla której przed dniem wejścia w życie ustawy był sporządzony odpis, księgę tę lub jej część zastępuje się odpowiednio odpisem.
Traci moc dekret z dnia 8 czerwca 1955 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. Nr 25, poz. 151, z 1956 r. Nr 41, poz. 189, z 1958 r. Nr 72, poz. 358, z 1962 r. Nr 10, poz. 46, z 1964 r. Nr 9, poz. 60 i Nr 43, poz. 297, z 1971 r. Nr 12, poz. 115 oraz z 1975 r. Nr 45, poz. 234).
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (12)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (12)
- Czy w przypadku, gdy kierownik urzędu stanu cywilnego jest na urlopie lub zwolnieniu lekarskim, wójt gminy może podpisywać dokumenty wytworzone w urzędzie?
- Czy wójt może udzielać ślubów w czasie urlopu wypoczynkowego kierownika urzędu stanu cywilnego?
- Czy na podstawie aktu urodzenia dziecka przedłożonego przez obywatelkę Ukrainy można przyznać zasiłek rodzinny i dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka?
Akty prawne liczba obiektów na liście: (33)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (17)
Akty zmieniane liczba obiektów na liście: (1)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (10)
- Ogłoszenie wykazu stanowisk, których zajmowanie upoważnia do sporządzenia zaświadczenia stanowiącego podstawę sporządzenia aktu małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
- Zm.: rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów.
- Pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka.
Akty interpretujące liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylające liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (3)
- Określenie organów państwowych obowiązanych do zawiadamiania urzędów stanu cywilnego o zdarzeniach i o aktach mających stanowić podstawę wpisu do ksiąg stanu cywilnego.
- Zmiana zakresu działania urzędów stanu cywilnego prezydiów gromadzkich rad narodowych i rad narodowych osiedli.
- Prawo o aktach stanu cywilnego.
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (458)
Orzeczenia sądów liczba obiektów na liście: (445)
- III SA/Lu 447/23 - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie
- II SA/Bk 218/23 - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku
- 74131/14, Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, zakaz dyskryminacji. Utrzymanie wzmianki marginesowej o płci oznaczonej przy urodzeniu w przypadku osób transpłciowych po korekcie płci, Y v. POLSKA - Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (2)
- SPS-023-6699/12, Stanowisko MPiPS w sprawie urlopów macierzyńskich dla kobiet, które poroniły - Pismo wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- K-WI-Z-0712-12/08, Wypłata wójtowi pełniącemu funkcję kierownika USC ekwiwalentu pieniężnego na pokrycie kosztów reprezentacyjnego ubioru służbowego. - Pismo wydane przez: Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie
Komentarze i publikacje liczba obiektów na liście: (83)
Komentarze praktyczne liczba obiektów na liście: (4)
Komentarze liczba obiektów na liście: (3)
- Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw
- Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw
- Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz, orzecznictwo, wzory dokumentów i pism