Trybunał Konstytucyjny.
Dz.U.2016.293 t.j.
Akt utracił mocUSTAWA
z dnia 25 czerwca 2015 r.
o Trybunale Konstytucyjnym
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Trybunał Konstytucyjny, zwany dalej "Trybunałem", jest organem władzy sądowniczej powołanym w celu wykonywania kompetencji określonych w Konstytucji.
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o "ustawie", rozumie się przez to także akty normatywne, o których mowa w art. 234 Konstytucji, oraz inne akty normatywne, wydane na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie Konstytucji, które miały moc prawną równą mocy prawnej ustawy.
Organy Trybunału
Organy Trybunału
Organami Trybunału są Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału, zwane dalej "Zgromadzeniem Ogólnym", oraz Prezes Trybunału.
Do kompetencji Zgromadzenia Ogólnego należy:
Sędziowie Trybunału
Sędziowie Trybunału
Sędzią Trybunału może być osoba, która posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.
"Uroczyście ślubuję, że pełniąc powierzone mi obowiązki sędziego Trybunału Konstytucyjnego, będę wiernie służyć Narodowi i stać na straży Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, czyniąc to bezstronnie, według mego sumienia i z najwyższą starannością oraz strzegąc godności sprawowanego urzędu.".
Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania "Tak mi dopomóż Bóg.".
Sędzia Trybunału jest upoważniony do dostępu do informacji niejawnych związanych z rozpoznawaną przez Trybunał sprawą.
Postępowanie dyscyplinarne można wszcząć także na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej lub Ministra Sprawiedliwości w ciągu 21 dni od dnia otrzymania wniosku, chyba że Prezes Trybunału uzna wniosek za nieuzasadniony. Postanowienie odmawiające wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wraz z uzasadnieniem doręcza się wnioskodawcy w ciągu 7 dni od dnia wydania postanowienia.
Sędziemu Trybunału stale zamieszkałemu poza m.st. Warszawą przysługuje bezpłatne zakwaterowanie w m.st. Warszawie oraz zwrot kosztów przejazdu i dodatek z tytułu rozłąki z rodziną na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 26 ust. 2a ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 269, z 2014 r. poz. 1199 oraz z 2015 r. poz. 1220).
W zakresie nieuregulowanym w ustawie do obowiązków i praw, w tym w zakresie stosunku służbowego, oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013 r. poz. 499, z późn. zm.), przy czym kompetencje Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wykonuje Prezes Trybunału, a Kolegium Sądu Najwyższego - Zgromadzenie Ogólne.
Postępowanie przed Trybunałem - zasady ogólne
Postępowanie przed Trybunałem - zasady ogólne
Trybunał w toku postępowania bada wszystkie istotne okoliczności służące wszechstronnemu wyjaśnieniu sprawy.
Uczestnikami postępowania przed Trybunałem są:
Akta sprawy toczącej się przed Trybunałem są jawne. Przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie i otrzymywanie odpisów, kopii lub wyciągów z tych akt w zakresie obejmującym dane osobowe jest dopuszczalne po dokonaniu anonimizacji tych danych.
Wniosek, pytanie prawne i skarga konstytucyjna powinny spełniać wymagania przewidziane dla pisma procesowego.
Skargę konstytucyjną, zwaną dalej "skargą", wnosi się po wyczerpaniu przez skarżącego drogi prawnej, w terminie 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.
Jeżeli skarżący wniósł nadzwyczajny środek zaskarżenia, Trybunał może zawiesić postępowanie do czasu rozpoznania tego środka.
W sprawach wszczętych na podstawie wniosku grupy posłów lub senatorów, o którym mowa w art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji, zakończenie kadencji Sejmu i Senatu nie wstrzymuje postępowania w Trybunale.
Wstępna kontrola wniosków, pytań prawnych i skarg
Wstępna kontrola wniosków, pytań prawnych i skarg
Skarżący może zastrzec w skardze nieujawnianie jego danych osobowych w publikacji postanowienia Trybunału, o którym mowa w art. 77 ust. 3.
Wewnętrzny tok postępowania z wnioskami, pytaniami prawnymi i skargami określa regulamin Trybunału.
Rozprawy i posiedzenia
Rozprawy i posiedzenia
Przewodniczący składu orzekającego wydaje zarządzenia mające na celu właściwe i sprawne przygotowanie rozprawy lub posiedzenia niejawnego, a w szczególności:
Przewodniczący składu orzekającego kieruje rozprawą oraz wydaje zarządzenia niezbędne do utrzymania powagi, spokoju i porządku na rozprawie, a w razie potrzeby stosuje środki przewidziane w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 133, z późn. zm.).
Rozprawa rozpoczyna się wywołaniem sprawy, po czym odpowiednio wnioskodawca, sąd pytający lub skarżący, a następnie pozostali uczestnicy postępowania, przedstawiają swoje stanowiska, argumenty i dowody na ich poparcie oraz udzielają odpowiedzi na zadawane przez sędziów pytania. Przewodniczący składu orzekającego udziela głosu każdemu uczestnikowi postępowania, a także w razie potrzeby organom lub podmiotom wezwanym do udziału w postępowaniu.
Jeżeli Trybunał uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną, przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę.
Orzeczenia Trybunału
Orzeczenia Trybunału
Trybunał wydaje postanowienia w sprawach:
Trybunał wydaje orzeczenie po niejawnej naradzie sędziów składu orzekającego, którą kieruje przewodniczący składu.
Przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału może być czynność prawodawcza lub treść aktu normatywnego albo jego części.
Postępowanie w sprawie zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych
Postępowanie w sprawie zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych
Wniosek w sprawie zgodności z Konstytucją celów partii politycznej, określonych w statucie lub programie, Trybunał rozpoznaje w trybie przewidzianym dla wniosków w sprawie zgodności z Konstytucją aktów normatywnych.
Pytanie sądu prowadzącego ewidencję partii politycznych w sprawie zgodności z Konstytucją statutu partii politycznej, w zakresie celów partii i zasad działania partii określonych w statucie, Trybunał rozpoznaje na zasadach i w trybie przewidzianych dla pytania prawnego.
Postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego
Postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego
Trybunał rozstrzyga spory kompetencyjne, w przypadku gdy:
Wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego powinien wskazywać przepis Konstytucji lub ustawy określający kompetencję, która została naruszona, oraz kwestionowane działania lub zaniechania.
(uchylony).
(uchylony).
Biuro Trybunału
Biuro Trybunału
Na teren pozostający w zarządzie Trybunału oraz do budynków Trybunału nie wolno wnosić broni ani amunicji, a także materiałów wybuchowych i innych środków niebezpiecznych. Nie dotyczy to osób wykonujących w tych miejscach obowiązki służbowe wymagające posiadania broni.
Zmiany w przepisach obowiązujących
Zmiany w przepisach obowiązujących
W ustawie z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r. poz. 615) w art. 66 w ust. 1 w pkt 5: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507) w art. 25 w ust. 1 w pkt 5: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2014 r. poz. 1648) w art. 16 w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2012 r. poz. 392) w art. 14c po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 1150 i 1247) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy przejściowe i dostosowujące
Przepisy przejściowe i dostosowujące
W sprawach wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie ustawy, w postępowaniu przed Trybunałem:
Przepisy końcowe
Przepisy końcowe
Art. 21 ust. 1 w części obejmującej słowa ", w terminie 30 dni od dnia wyboru," został uznany za niezgodny z art. 194 ust. 1 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt K 35/15 (Dz.U.2015.2147). Zgodnie z tym wyrokiem wymieniony wyżej przepis traci moc z dniem 18 grudnia 2015 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Procedury liczba obiektów na liście: (1)
Procedury liczba obiektów na liście: (1)
Akty prawne liczba obiektów na liście: (17)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (5)
Akty zmieniane liczba obiektów na liście: (6)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (1)
Akty interpretujące liczba obiektów na liście: (2)
Akty uchylające liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (2)
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (317)
Orzeczenia sądów liczba obiektów na liście: (317)
Komentarze i publikacje liczba obiektów na liście: (22)
Artykuły liczba obiektów na liście: (10)
- Kilka uwag na marginesie sporu o legalność obsady stanowisk sędziowskich w Trybunale Konstytucyjnym w 2015 r.
- Teoretycznoprawne aspekty stwierdzenia przez Sejm RP braku mocy prawnej wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego w 2015 r.
- Europejska Konwencja Praw Człowieka i prawo do niezależnego wymiaru sprawiedliwości
Linie orzecznicze liczba obiektów na liście: (1)
Omówienia liczba obiektów na liście: (5)
- Sędziowie "dublerzy" w składzie TK nie dają gwarancji "sądu ustanowionego ustawą". Omówienie wyroku ETPC z dnia 7 maja 2021 r., 4907/18 (Xero Flor w Polsce)
- Nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym - wyrok z dnia 3 grudnia 2015 r., K 34/15, [w:] M. Derlatka, L. Garlicki, M. Wiącek, Na straży państwa prawa. Trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, WK 2016
- Skutki prawne wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 marca 2016 r., K 47/15