0111-KDIB2-2.4015.63.2024.1.PB - Zwolnienie z podatku darowizny od osoby najbliższej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 5 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od siostry. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani siostra zamierza podarować Pani środki pieniężne w kwocie 800 000 PLN (osiemset tysięcy). Środki pieniężne są objęte wspólnością małżeńską. Darowizna nastąpi z majątku wspólnego Pani siostry oraz jej męża.

Darowizna nastąpi na podstawie umowy darowizny pomiędzy Pani siostrą (darczyńcą) a Panią (obdarowaną), na co mąż Pani siostry wyrazi zgodę.

Przekazanie środków pieniężnych nastąpi na Pani rachunek bankowy (obdarowanej).

W terminie 6 miesięcy od otrzymania darowizny jako obdarowana złoży Pani do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego zgłoszenie SD-Z2.

Pytania

Czy jako obdarowana będzie Pani zwolniona z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn od całości otrzymanej od siostry darowizny?

Czy jako obdarowana nie będzie Pani musiała płacić podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny (jak za darowiznę od szwagra), ze względu na wspólność majątkową pomiędzy Pani siostrą a jej mężem?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, darowizna środków pieniężnych na Pani rzecz od Pani siostry powinna być w całości objęta zwolnieniem podatkowym, pomimo wspólności majątkowej w małżeństwie Pani siostry, ponieważ Pani siostra stanowi najbliższą rodzinę. Jej mąż (Pani szwagier) nie będzie stroną umowy darowizny. Mąż Pani siostry zaakceptuje darowiznę przez wyrażenie zgody na jej dokonanie z majątku wspólnego na Pani rzecz.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, darowizna od Pani siostry, która znajduje się w pierwszej grupie podatkowej jest zwolniona z opodatkowania, bez względu na jej wartość, przy spełnieniu poniższych warunków.

W przypadku darowizny środków pieniężnych udokumentuje Pani ich otrzymanie na rachunek bankowy oraz zgłosi Pani darowiznę do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania.

Pani zdaniem, jako obdarowana będzie Pani zwolniona z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn od całości otrzymanej darowizny oraz nie będzie Pani musiała płacić podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny ze względu na wspólność majątkową pomiędzy Pani siostrą a jej mężem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

W myśl postanowień ww. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn koniecznym jest terminowe zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. poz. 2060).

W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z treści przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby, których łączą relacje ściśle w przepisie określone (tzw. grupa zerowa). Między innymi jest to rodzeństwo.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pani siostra zamierza podarować Pani środki pieniężne w kwocie 800 000 PLN. Darowizna nastąpi z majątku wspólnego Pani siostry oraz jej męża. Darowizna nastąpi na podstawie umowy darowizny pomiędzy Pani siostrą (darczyńcą) a Panią (obdarowaną), na co mąż Pani siostry wyrazi zgodę. Przekazanie środków pieniężnych nastąpi na Pani rachunek bankowy (obdarowanej). W terminie 6 miesięcy od otrzymania darowizny jako obdarowana złoży Pani do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego zgłoszenie SD-Z2.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Na podstawie art. 37 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka.

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka jest neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż Pani szwagier stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panią a Pani siostrą. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Podsumowując, dokonanie opisanej we wniosku darowizny środków pieniężnych przez Pani siostrę na Pani rzecz (udokumentowanej dowodem przekazania na Pani rachunek bankowy), będzie w całości podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nie będzie Pani zobowiązana do zapłacenia podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny w związku z istniejącą w małżeństwie Pani siostry wspólnością ustawową małżeńską.

Podkreślić przy tym należy, że jeżeli umowa darowizny nie zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to będzie Pani miała obowiązek zgłoszenia darowizny na formularzu SD-Z2 w terminie, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy do naczelnika urzędu skarbowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w.. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).