0112-KDIL2-1.4011.106.2022.3.DJ - Ulga na dziecko

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 kwietnia 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL2-1.4011.106.2022.3.DJ Ulga na dziecko

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe - w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na małoletnie dzieci i nieprawidłowe - w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na pełnoletnie dzieci.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 17 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 21 marca 2022 r. (wpływ 1 kwietnia 2022 r.) oraz 4 kwietnia 2022 r. (wpływ 8 kwietnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wspólnie z A ma Pani 4 dzieci. Po 19 latach małżeństwa w 2019 r. w wyniku złego traktowania Pani oraz dzieci złożyła Pani pozew rozwodowy. Sprawa rozwodowa nadal trwa (...) stycznia 2022 r. sędzia ma ogłosić wyrok.

W grudniu 2019 r. mąż został osadzony w areszcie w wyniku znęcania się psychicznego i fizycznego nad trójką dzieci oraz nad Panią. Po opuszczeniu aresztu w czerwcu 2020 r., ponownie wrócił w 2021 r. za brak przestrzegania postanowienia sądu o zakazie zbliżania do Pani jak również do dzieci. Obecnie sąd w sprawie karnej wydał wyrok o zakazie zbliżania się do Pani, córki B, C oraz D. Najmłodsza córka E od grudnia 2019 r. nie ma kontaktu z ojcem. W obecnej chwili w związku z tym, że nadal trwa sprawa rozwodowa dziecko nie utrzymuje kontaktu z ojcem. Pomimo, iż sędzia w lutym 2021 r. uregulowała kontakty, dziecko nie widuje się z ojcem. Przysłużyła się temu m.in. opinia biegłych sądowych, gdzie wskazano, iż spotkania z ojcem mają wpływ na jej obawy i lęk przed nim i zachodzą przesłanki psychologiczne, by tak przebiegające kontakty zostały przerwane. Nad 8-letnią (obecnie) córką E sąd wydał pieczę na czas trwania sprawy rozwodowej.

W związku z powyższym mąż nie ma żadnych kontaktów z dziećmi. Osobiście zajmuje się Pani nimi, a także ich wychowaniem, utrzymaniem. Pani zapewnia im opiekę medyczną oraz psychologiczną. Mąż w żaden sposób nie ingeruje w ich wychowanie.

Dzieci:

- E (...) - Pesel (...);

- D (...) - Pesel (...);

- C (...) - Pesel (...);

- B (...) - pełnoletnia Pesel (...) od (...) czerwca 2021 r. podjęła pracę i uzyskała dochody.

W pismach, stanowiących uzupełnienia wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na następujące pytania: 1. czy w 2021 r. osiągnęła Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej;

Odpowiedź: Tak.

2. czy przedmiotem Pani zapytania jest możliwość skorzystania w całości z ulgi prorodzinnej za 2021 rok w stosunku do wszystkich czworga dzieci, o których mowa we wniosku, a jeśli nie to proszę wskazać w stosunku do których konkretnie dzieci chciałaby Pani skorzystać w całości z ulgi prorodzinnej za 2021 rok (tj. w szczególności, czy przedmiotem Pani zapytania jest również możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej w stosunku do córki B, która od czerwca 2021 r. podjęła pracę i uzyskała dochody);

Odpowiedź: Tak. Chce Pani skorzystać w całości z ulgi prorodzinnej, również w stosunku do B, która uzyskała dochody.

3. czy ustaliła Pani z ojcem dzieci proporcje, według których dokona Pani odliczenia ulgi prorodzinnej na dzieci za 2021 rok;

Odpowiedź: Nie. Ojciec ma zakaz jakiegokolwiek kontaktu. Pani również w żaden sposób się z nim nie kontaktuje.

4. czy w 2021 r. w stosunku do Pani lub Pani dzieci miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

Odpowiedź: Nie miały.

5.

w przypadku Pani córki C (...), która w trakcie 2021 r. uzyskała pełnoletność, to czy po uzyskaniu pełnoletności:

a)

zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywała zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

Odpowiedź: Nie.

b) uczyła się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie - jeśli tak, to należy doprecyzować, czy dziecko posiadało status ucznia/studenta w całym roku podatkowym czy w poszczególnych jego miesiącach (wskazać jakich),

Odpowiedź: C posiadała status ucznia. W całym roku 2021, jak również po uzyskaniu pełnoletności uczęszczała do szkoły, tj. Liceum (...) (od stycznia do grudnia 2021 r.).

c) jeżeli odpowiedź na lit. b) jest twierdząca to, czy córka C osiągnęła po uzyskaniu pełnoletności dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody z papierów wartościowych) lub uzyskała przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych), w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (tj. 3 089 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej,

Odpowiedź: Nie uzyskała.

6.

w przypadku Pani córki B (...), która w 2021 r. była już osobą pełnoletnią, to czy w 2021 r.:

a)

zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywała zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

Odpowiedź: Nie uzyskała.

b) uczyła się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie - jeśli tak, to należy doprecyzować, czy dziecko posiadało status ucznia/studenta w całym roku podatkowym czy w poszczególnych jego miesiącach (wskazać jakich),

Odpowiedź: B w 2021 r. uczyła się w Zespole Szkół (...) w miesiącach: styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj.

c) jeżeli odpowiedź na lit. b) jest twierdząca to, czy córka B uzyskała w 2021 r. dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody z papierów wartościowych) lub uzyskała przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych), w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (tj. 3 089 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej,

Odpowiedź: W roku 2021 B uzyskała kwotę przekraczającą kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o którym mowa w art. 27 ust. 1.

7) czy Pani stwierdzenie zawarte w opisie stanu faktycznego wniosku: W związku z powyższym mąż nie ma żadnych kontaktów z dziećmi. Osobiście zajmuję się nimi, a także ich wychowaniem, utrzymaniem. Ja zapewniam im opiekę medyczną oraz psychologiczną. Mąż w żaden sposób nie ingeruje w ich wychowanie - odnosi się do sytuacji występującej w 2021 r., tj. czy w 2021 r. to tylko Pani (bez udziału ojca dzieci) wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do ww. dzieci, np. dbała o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania, wykonywała pieczę nad osobami i majątkiem dzieci, ponosiła koszty związane z utrzymaniem oraz potrzebami dzieci, wykazywała zainteresowanie ich wychowaniem, troszczyła się o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, brała czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, leczeniem itp. - prosimy zatem o dokładne opisanie, jak wyglądało wychowywanie dzieci w 2021 r. przez Panią i ojca dzieci;

Odpowiedź: Tak. Tylko Pani wykonywała władzę. Wobec byłego męża w 2021 r. była prowadzona sprawa karna. Według postanowienia sądu, miał on zakaz zbliżania, kontaktu oraz nakaz eksmisji - do dzieci B, C, D jak również do Pani. Do najmłodszej córki E, również się nie zbliżał i w żaden sposób nie utrzymywał z nią kontaktu. Była dwukrotna próba kontaktu E z ojcem w obecności mediatora, natomiast ze względu na dobro dziecka zostały przerwane. Wszystkie wizyty u lekarza, stomatologa czy zebrania w szkole, a także jakiekolwiek sprawy związane z dziećmi osobiście się Pani nimi zajmowała bez udziału ojca dzieci. Ojciec w żaden sposób nie ingerował w ich wychowanie, czy w opiekę.

8) czy w przypadku ukończenia 18 roku życia przez Pani dzieci, w okresie podatkowym będącym przedmiotem Pani zapytania, tj. w 2021 r. wykonywała Pani ciążący na Pani obowiązek alimentacyjny, tj. czy ww. dzieci były na Pani utrzymaniu;

Odpowiedź: W 2021 r. od stycznia do grudnia ojciec dzieci przekazywał na 3 dzieci alimenty w kwocie 1 000 zł miesięcznie. W tym czasie dzieci były na Pani utrzymaniu. W 2021 r. ciążył obowiązek alimentacyjny ojca dzieci na C (...), D (...) oraz E (...). B była na Pani utrzymaniu. Nie ciążył obowiązek alimentacyjny na ojcu wobec niej. B utrzymywała Pani sama. W postanowieniu wyroku z (...) lutego 2021 r. Sąd Okręgowy (...) udzielił Pani kwoty w wysokości 1500 zł, którą A uiszczał na trójkę dzieci, tj. E (...), D (...), C (...) wynikającą z obowiązku alimentacyjnego.

9) miejsca zamieszkania dzieci w 2021 r. w rozumieniu art. 26 Kodeksu cywilnego;

Odpowiedź: Dzieci mieszkają i również w 2021 r. mieszkały z Panią wspólnie pod adresem (...). Ojciec dzieci od 2019 r. i nadal mieszka u swoich rodziców pod adresem (...). Według wydanego wyroku w sprawie karnej (wydanym w 2022 r.) ma nakaz eksmisji na kolejne 5 lat.

Pytanie

Czy w związku z powyższym za rok 2021 może Pani w całości skorzystać z ulgi prorodzinnej?

Pani stanowisko w sprawie (wynikające z wniosku jak i jego uzupełnienia)

Ojciec nie ingerował w wychowanie dzieci. W całym roku 2021 nie utrzymywał z nimi kontaktu. Obecnie trwa sprawa rozwodowa (od 2019 r.), a sprawa karna - został wydany wyrok - obecnie (...) stycznia 2022 r. odbędzie się rozprawa w sądzie odwoławczym, gdyż mąż odwołał się od wyroku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe - w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na małoletnie dzieci i nieprawidłowe - w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na pełnoletnie dzieci.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)

wykonywał władzę rodzicielską;

2)

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)

jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)

niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)

dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)

trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)

92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)

166,67 zł na trzecie dziecko,

c)

225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)

wstąpiło w związek małżeński.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Stosownie do art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.):

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)

odpis aktu urodzenia dziecka;

2)

zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)

odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)

zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Stosownie do przepisu art. 27f ust. 6 cyt. ustawy:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

- bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

- do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przepisu zmienionym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105):

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)

stosuje przepisy:

a)

art. 30c lub

b)

ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)

podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że stosownie do art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Zgodnie z art. 92 ww. ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie z art. 106 ww. ustawy:

Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

Przy czym należy podkreślić, że w stosunku do małoletniego dziecka wykonywanie władzy rodzicielskiej to nie to samo co jej posiadanie. Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej".

W pierwszej kolejności - przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej - wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku

a)

w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)

w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

- zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

- gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Z przedstawionego we wniosku opis stanu faktycznego wynika, że posiada Pani czworo dzieci, tj. dwoje małoletnich, jedno (córkę C) - od 9 października 2021 r. pełnoletnie oraz jedno (córkę B) od 30 stycznia 2019 r. pełnoletnie. Dzieci mieszkają tylko z Panią. Z byłym mężem, który poza wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego na 3 dzieci (tj. E, D, C) w 2021 r. nie wykonywał władzy rodzicielskiej w stosunku do dzieci (nie ingerował w wychowanie dzieci) nie uzgodniła Pani proporcji odnośnie odliczenia ulgi prorodzinnej.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów - na tle przedstawionego stanu faktycznego - uznać należy, że w stosunku do małoletnich dzieci skoro to Pani w 2021 r. sprawowała faktycznie władzę rodzicielską, tzn. podejmowała wszelkie decyzje dotyczące dzieci w każdej sferze ich życia i ciężar wychowania małoletnich dzieci spoczywał wyłącznie na Pani, a dzieci przez cały 2021 rok mieszkały z Panią, natomiast Pani mąż w żaden sposób nie ingerował w ich wychowanie, czy opiekę, płacił tylko alimenty, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, tj. w pełnej wysokości, kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 w zw. z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do dzieci: córki E i syna D za cały 2021 r., natomiast w odniesieniu do córki C prawo do ulgi w wymiarze, o którym mowa wyżej przysługuje Pani za 10 miesięcy, tj. za miesiące od stycznia do ukończenia 18 roku życia włącznie z tym miesiącem, w którym dziecko kończy 18 lat i przestaje być małoletnim (w tym momencie ustaje władza rodzicielska).

Zauważyć również należy, że zgodnie z zacytowanymi przepisami ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje również podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dziecko/dzieci, w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

Obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich, o których mowa w art. 27 ust. 6 i art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika wprost z przepisów ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - art. 128 i następne.

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Z art. 133 ww. ustawy wynika bowiem, że:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Ze stanu faktycznego wynika, że w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania, Pani mąż płacił na pełnoletnią córkę C alimenty. Córka C przez cały rok 2021 rok posiadała status ucznia i po uzyskaniu pełnoletności nie osiągnęła dochodu przekraczającego 3 089 zł.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że skoro jednym z wymogów warunkujących dokonywanie odliczeń wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ramach omawianej ulgi jest utrzymywanie pełnoletnich dzieci w związku z wykonywaniem, nawet przymusowo obowiązku alimentacyjnego, to w sytuacji gdy Pani mąż uiszczał alimenty na pełnoletnią, uczącą się córkę C, wykonując wobec niej obowiązek alimentacyjny, nie przysługuje Pani wyłączne prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na pełnoletnią córkę C.

Co do zasady odliczenia należy dokonać w proporcji ustalonej z ojcem dziecka, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem tego dziecka. Natomiast w sytuacji braku porozumienia między rodzicami dziecka odliczenie przysługuje w wysokości 50% kwoty ulgi.

Zatem, w związku z brakiem porozumienia między Panią, a mężem, co do wysokości ulgi prorodzinnej na pełnoletnią córkę C - od miesiąca następnego po miesiącu uzyskania pełnoletności do końca roku (tj. za miesiące listopad i grudzień 2021 r.) - przysługuje Pani odliczenie 50% kwoty ulgi prorodzinnej, a nie jak Pani twierdzi w pełnej wysokości.

Natomiast odnosząc się do kwestii możliwości skorzystania przez Panią z ulgi prorodzinnej w stosunku najstarszej córki, która przez cały 2021 rok była pełnoletnia, na którą ojciec nie płacił alimentów, a która przez pierwsze miesiące 2021 r. (od stycznia do maja) uczyła się, ale pracując uzyskała w 2021 r. dochód przekraczający kwotę 3089 należy wskazać, że nie ma Pani prawa do jej zastosowania.

Prawo do ulgi prorodzinnej uzależnione jest bowiem m.in. od wysokości rocznego dochodu (z wyjątkiem renty rodzinnej), uzyskanego przez pełnoletnie dziecko. W 2021 r. wysokość ww. dochodu wynosiła 3 089 zł.

Z uwagi zatem na fakt, że Pani córka B w 2021 r. przekroczyła dochód uprawniający do skorzystania z ulgi prorodzinnej, oznacza to, że nie została spełniona jedna z przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z omawianej ulgi. Skutkuje to brakiem uprawnienia do skorzystania przez Panią z ulgi prorodzinnej za 2021 r. na córkę B, na podstawie art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl