Nowość 0113-KDIPT1-2.4012.34.2024.2.PRP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski oraz ustalenia miejsca świadczenia usług. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 2 kwietnia 2024 r. (wpływ 2 kwietnia 2024 r.). Doprecyzowali Państwo, że zakresem wniosku jest pytanie nr 1 i nr 2.

Treść wniosku jest następująca

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem Oddziału, utworzonego zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ("Ustawa o zasadach uczestnictwa"). Oddział wpisany jest do Krajowego Rejestru Sądowego.

Oddział posiada numer identyfikacji podatkowej oraz nie jest zarejestrowany w Polsce dla celów podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

W ramach działalności Wnioskodawca, w imieniu Ubezpieczyciela oferuje ubezpieczenia zwierząt domowych - psów i kotów, przy czym Wnioskodawca działa jedynie w charakterze pośrednika/brokera ubezpieczeniowego.

Ubezpieczycielem jest...,.. Ubezpieczającym jest z kolei...

Wnioskodawca jest z kolei agentem ubezpieczeniowym zarejestrowanym na terytorium Czeskiej Republiki. Wnioskodawca zamieszcza wszelkie informacje o ofercie Ubezpieczyciela, w tym ogólne warunki świadczenia ubezpieczenia na prowadzonym przez Wnioskodawcę portalu internetowym.

Aby dokonać zgłoszenia do ubezpieczenia osoba, której zwierzę ma być objęte ubezpieczeniem składa formularz zgłoszeniowy do ubezpieczenia grupowego na podstawie umowy zawartej miedzy Ubezpieczającym i Ubezpieczycielem. Co do zasady, ochrona ubezpieczeniowa rozpoczyna się w pierwszym dniu następującym po Zgłoszeniu do ubezpieczenia pod warunkiem zapłaty pierwszej raty opłaty za ubezpieczenie. Wnioskodawca nie jest stroną umowy ubezpieczeniowej.

Działalność Wnioskodawcy skupia się na działaniach marketingowych, w szczególności pozyskiwaniem potencjalnych klientów oraz pośredniczeniu w przystępowaniu do grupowego ubezpieczenia zawartego pomiędzy Ubezpieczającym a Ubezpieczonym (pośredniczenie przy zawieraniu umów sprzedaży ubezpieczeń nie obejmuje bezpośredniego zawierania umowy przez Wnioskodawcę) oraz nawiązywaniem współpracy z przychodniami weterynaryjnymi, które informują o możliwości przystąpienia do powyższej umowy ubezpieczenia.

Do obowiązków Spółki należy w szczególności: informowanie ubezpieczających oraz potencjalnych ubezpieczających o rodzajach umów ubezpieczenia oferowanych przez Ubezpieczyciela, poprzez przedstawienie dostępnych wariantów ubezpieczenia na stronie internetowej.

Wnioskodawca nie organizuje spotkań z klientami, gdyż wszelkie informacje i dane niezbędne do zawarcia umów ubezpieczeniowych pozyskiwane są drogą elektroniczną - poprzez stronę internetową Wnioskodawcy.

W związku z rozwojem działalności gospodarczej, na terenie Polski został utworzony Oddział, który będzie nabywał usługi zarówno od podmiotów krajowych, jak i zagranicznych. Wydatki można wyszczególnić w czterech grupach:

I. Usługi związane z osobami (pracownikami, zleceniobiorcami) w Polsce:

II. Usługi ogólne

III. Towary - materiały marketingowe zakupione w Czechach.

IV. Towary zakupione w Polsce.

Wnioskodawca może również w przyszłości nabywać usługi od zagranicznych usługodawców dla potrzeb funkcjonowania Oddziału (np. zakup oprogramowania wykorzystywanego w Oddziale).

Oddział zostanie wyposażony w odpowiednią infrastrukturę np. wynajem biura, a także zatrudniał pracowników do pełnienia funkcji - głównie kierownicy i specjaliści w zakresie sprzedaży, a także marketingu. Zatem Oddział będzie pracodawcą w rozumieniu przepisów prawa cywilnego i prawa pracy. W Oddziale nie są jednak zatrudnione osoby uprawnione do zawierania umów w imieniu Oddziału.

Opisana powyżej struktura Oddziału będzie mieć charakter wspomagający względem podstawowej działalności Spółki prowadzonej w Czechach. Zadania realizowane przez Oddział na rzecz Spółki będą polegały na zapewnieniu Spółce stałej obsługi w wyżej wskazanych obszarach, co powoduje, że będą one wykonywane w sposób ciągły. Innymi słowy, intencją Spółki jest zapewnienie, że działania Oddziału w Polsce będą prowadzone długoterminowo.

Wynagrodzenie Oddziału stanowi prowizja od wartości opłat/składek ubezpieczeniowych uiszczonych w danym okresie przez osoby przystępujące do ubezpieczenia grupowego.

Ponadto, w uzupełnieniu wskazano, że:

* Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik VAT oraz VAT UE. W Polsce Spółka zarejestrowała w Polsce oddział w maju 2023 i od tego okresu prowadzi w Polsce działalność. Na terenie Czech, Spółka prowadzi działalność od roku 2018.

* Spółka prowadzi na terenie Czech działalność analogiczną do działalności prowadzonej na terytorium Polski - tj. świadczenie usług marketingowych, w szczególności w zakresie pozyskiwania potencjalnych klientów na terenie Czech oraz pośredniczeniu w przystępowaniu do grupowego ubezpieczenia. Działalność ta jest ograniczona do rynku czeskiego. Z racji specyfiki działalności (działalność usługowa), Spółka nie posiada na terenie Czech magazynów. Spółka wynajmuje jednak biuro, zatrudnia pracowników oraz współpracuje z lokalnymi usługodawcami - analogicznie jak ma to miejsce na terytorium Polski.

* Spółka będzie nabywać usługi od podmiotów posiadających siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności w różnych krajach - m.in. Czechach, Irlandii czy Stanach Zjednoczonych. Nie jest możliwe wskazanie kompletnej listy krajów, gdyż nie Spółka może być zainteresowana zakupem usług od kolejnych nowych dostawców. Przykładem takich firm jest... od których Spółka nabywa usługi reklamy internetowej.

* Biuro wykorzystywane na potrzeby Oddziału jest zlokalizowane w Polsce.

* Samochody wynajmowane na potrzeby funkcjonowania Oddziału będą oddane do dyspozycji na terenie Polski (na potrzeby pracowników Oddziału).

* Wynajem pojazdów będzie miał co do zasady charakter długoterminowy. Spółka nie wyklucza jednak zawierania w razie potrzeby umów krótkoterminowego najmu pojazdów.

* Na dzień 31 stycznia 2024 Oddział zatrudniał w Polsce 9 pracowników i planuje stopniowe zwiększanie zatrudnienia w przyszłości. Głównie są to pracownicy operacyjni odpowiedzialni za realizację usług marketingowych.

* Oddział zatrudnia w Polsce kierowników i specjalistów w zakresie sprzedaży, a także marketingu. Osoby te wykonują swoje zadania w ramach stosunku pracy zgodnie z zasadami rozkładu czasu pracy wynikającymi z polskich przepisów. Pracownicy realizują odgórne cele operacyjne w ramach wykonywanych obowiązków. O czynnościach i zakresie konkretnych działań decydują pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych/menadżerskich.

* Główne zasoby rzeczowe Oddziału na terytorium Polski dotyczą głównie sprzętu biurowego oraz wynajmowanych samochodów wykorzystywanych przez pracowników Oddziału. Wynika to z profilu działalności Spółki na terytorium Polski, która nie wymaga zaangażowania specjalistycznych zasobów rzeczowych.

* Kontrola nad składnikami rzeczowymi wynika z prawa własności (nabyte składniki rzeczowe) lub realizacji praw wynikających z umów najmu/leasingu. Składniki rzeczowe są powierzane do wykorzystania przez pracowników Oddziału.

* Wymienione we wniosku usługi i towary są przykładem najczęstszych zakupów dokonywanych przez Spółkę. Nie jest wykluczone jednak, że w przyszłości Spółka będzie nabywała inne rodzaje usług lub towarów/materiałów w zależności od potrzeb działalności. W każdym przypadku Oddział będzie zachowywał kontrolę nad składnikami wykorzystywanymi na potrzeby działalności Oddziału.

* Spółka wykonuje na terytorium Polski czynności, które nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania - usługi sprzedażowe/marketingowe.

Pytania

1) Czy utworzenie Oddziału przez Wnioskodawcę będzie skutkowało powstaniem na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności Spółki w rozumieniu art. 11 ust. 1 oraz ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Rozporządzenie)?

2) Jak należy ustalić miejsce świadczenia usług nabywanych przez Wnioskodawcę w związku z działalnością Oddziału?

Państwa stanowisko w sprawie

1) Zdaniem Wnioskodawcy, utworzenie Oddziału Spółki będzie skutkowało powstaniem na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej stałego miejsca prowadzenia działalności Spółki w rozumieniu art. 11 Rozporządzenia.

2) Zdaniem Wnioskodawcy, miejscem opodatkowania usług wskazanych w pytaniu będzie terytorium Polski. Wnioskodawca powinien z tego tytułu rozpoznać w deklaracji VAT import usług.

Ad. 1

Ustawa o VAT oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze nie definiują pojęcia "stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej". Definicja taka przewidziana została w art. 11 ust. 1 oraz ust. 2 Rozporządzenia.

Zgodnie z Rozporządzeniem, "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" oznacza:

* dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego Rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (art. 11 ust. 1 Rozporządzenia - na potrzeby stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE) - tzw. zakupowe stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej;

* dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego Rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje (art. 11 ust. 2 Rozporządzenia - na potrzeby stosowania art. 45 dyrektywy 2006/112/WE i innych przepisów) - tzw. sprzedażowe stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Dodatkowo w przepisie art. 11 tego Rozporządzenia wskazuje się, że fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Omawiana kwestia była również przedmiotem licznych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Konkluzje zawarte w tych rozstrzygnięciach i przyjęta przez TSUE linia orzecznicza w tym zakresie stały się podstawą do stworzenia cytowanej wyżej regulacji, dlatego też wskazówki TSUE powinny być tym bardziej brane pod uwagę przy rozstrzyganiu kwestii tego czy w danej sytuacji podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT w danym kraju członkowskim.

Przykładowo, w wyroku z dnia 4 lipca 1985 r. w sprawie Gunter Berkholz vs. Finanzamt Hamburg-Mitte-AItstadt (C-168/84) TSUE stwierdził m.in., że "prowadzenie działalności komercyjnej może być rozpatrywane jako tworzące stałe miejsce prowadzenia działalności w rozumieniu odpowiednich przepisów, tylko, jeśli to miejsce charakteryzuje się stałą obecnością zarówno ludzkich, jak i technicznych zasobów potrzebnych do świadczenia danych usług".

Działalność Spółki w Polsce w świetle kryteriów rozstrzygających o istnieniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej

Wystarczająca stałość

Odnosząc się do wskazanych powyżej elementów warunkujących istnienie na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, należy zauważyć, że zadania wykonywane przez Oddział na rzecz Spółki będą polegały na zapewnieniu Spółce stałej obsługi - będą wykonywane przez Oddział w sposób ciągły i długoterminowo (wystąpi w tym przypadku element związany z wystarczającą stałością funkcjonowania Oddziału).

Zaplecze personalne i techniczne

Odpowiednia struktura w zakresie zaplecza technicznego i osobowego jest w sytuacji, w której na terytorium danego kraju znajdują się zarówno ludzkie, jak i techniczne zasoby, które jednocześnie jako całość tworzą zwartą strukturę, która jest wystarczająca dla celów prowadzenia przez podmiot zagraniczny działalności gospodarczej w tym kraju.

Jak zostało wskazane w stanie faktycznym Oddział zostanie wyposażony w odpowiednią infrastrukturę (np. powierzchnia biurowa, media, wyposażenie), a zadania wykonywane będą przez jego pracowników i współpracowników (Oddział będzie pracodawcą w rozumieniu przepisów prawa cywilnego i prawa pracy). W konsekwencji Wnioskodawca będzie dysponować na terytorium Polski zapleczem osobowym oraz technicznym, które umożliwi realizację jej opisanej we wniosku działalności.

Zauważywszy powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, występuje w tym przypadku element związany z wystarczającą stałością funkcjonowania Oddziału oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego by umożliwić mu w szczególności:

* odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb Oddziału (art. 11 ust. 1 Rozporządzenia),

* świadczenie usług, które wykonuje (art. 11 ust. 2 Rozporządzenia) - w przypadku wystąpienia tego typu świadczeń w przyszłości (tj. świadczeń realizowanych z/przez Oddział na rzecz podmiotów trzecich, pracowników Oddziału/osób fizycznych w Polsce).

Wobec powyższego, w świetle przedstawionych okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z utworzeniem Oddziału Spółka będzie posiadać na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 11 ust. 1 oraz ust. 2 Rozporządzenia.

Ad. 2

Funkcjonowanie Oddziału w Polsce będzie wiązało się z ponoszeniem kosztów, w tym kosztów związanych z nabywaniem różnych usług dla potrzeb Oddziału. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym można je podzielić na cztery kategorie:

I. Usługi związane z osobami (pracownikami, zleceniobiorcami) w Polsce:

II. Usługi ogólne

Wnioskodawca będzie nabywał przedmiotowe usługi zarówno od polskich, jak i zagranicznych podmiotów/usługodawców.

Na gruncie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Stosownie do ust. 2 ww. ustawy w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Zatem, w przypadku posiadania przez Spółkę stałego miejsca prowadzenia działalności, poprzez utworzony Oddział i nabywania od polskich usługodawców, będących podatnikami VAT np. usługi księgowe, telekomunikacyjne itp. to miejscem opodatkowania tych usług będzie terytorium Polski.

W niektórych przypadkach miejsce opodatkowania nabywanych usług należy ustalić na podstawie art. 28e ustawy o VAT - np. najem biura na rzecz Oddziału. Nie zmienia to jednak faktu, iż miejscem opodatkowania przedmiotowych usług będzie terytorium Polski.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361) - zwanej dalej "ustawą":

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju. W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:

Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Na mocy przepisu art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V "Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług".

W myśl art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

Powołany przepis wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług.

Podatnikiem według tej regulacji, jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W świetle regulacji przepisu art. 28b ust. 2 ustawy:

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 28b ust. 3 ustawy:

W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Tę zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j ust. 1 i 2, i 28n ustawy nie będą przewidywać innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Od powyższej zasady ustawodawca przewidział szereg wyjątków, wskazując m.in. szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług związanych m.in. z nieruchomościami, z wynajmem środków transportu.

I tak zgodnie z art. 28e ustawy:

Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Według art. 28j ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu jest miejsce, w którym te środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy.

Na podstawie art. 28j ust. 2 ustawy:

Przez krótkoterminowy wynajem środków transportu, o którym mowa w ust. 1, rozumie się ciągłe posiadanie środka transportu lub korzystanie z niego przez okres nieprzekraczający 30 dni, a w przypadku jednostek pływających - przez okres nieprzekraczający 90 dni.

Kwestie dotyczące funkcjonowania oddziału podmiotu zagranicznego działającego w Polsce regulują przepisy ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 470 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:

Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pojęcie "oddział" zdefiniowane zostało w art. 3 pkt 4 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych, jako:

Wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.

Na podstawie art. 15 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych):

Przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą.

W myśl art. 19 pkt 1 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych:

Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "oddział w Polsce".

Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie dysponuje możliwością prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, a prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego.

W świetle powołanych regulacji prawnych, podmiot zagraniczny prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług, traktowany jest jako jeden podmiot - przedsiębiorca zagraniczny. Rejestracja tego oddziału jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego. Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie posiada możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, zaś prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego. Zatem podmiotem prowadzącym działalność w Polsce pozostaje, pomimo utworzenia i funkcjonowania oddziału w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny. W kontekście posiadanej podmiotowości prawnej należy stwierdzić, że oddział nie jest odrębnym podmiotem w stosunku do jednostki macierzystej, lecz jest jej częścią.

Zatem oddział nie stanowi odrębnego podatnika podatku od towarów i usług. Przedsiębiorstwo zagraniczne rejestrując swój oddział w Polsce nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. Mimo, że na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, to podatnikiem podatku od towarów i usług pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału. Zatem czynności wykonywane pomiędzy oddziałem a macierzystym podmiotem zagranicznym mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych (realizowanych na rzecz jednostki macierzystej).

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani w Polsce jako czynny podatnik VAT oraz VAT UE. Prowadzą Państwo działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem Oddziału, utworzonego zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Oddział wpisany jest do Krajowego Rejestru Sądowego. Oddział posiada numer identyfikacji podatkowej oraz nie jest zarejestrowany w Polsce dla celów podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Na terenie Czech prowadzą Państwo działalność analogiczną do działalności prowadzonej na terytorium Polski - tj. świadczenie usług marketingowych, w szczególności w zakresie pozyskiwania potencjalnych klientów na terenie Czech oraz pośredniczeniu w przystępowaniu do grupowego ubezpieczenia. Oddział będzie nabywał usługi zarówno od podmiotów krajowych, jak i zagranicznych. Wydatki można wyszczególnić w czterech grupach:

I. Usługi związane z osobami (pracownikami, zleceniobiorcami) w Polsce:

II. Usługi ogólne

III. Towary - materiały marketingowe zakupione w Czechach.

IV. Towary zakupione w Polsce.

Państwo mogą również w przyszłości nabywać usługi od zagranicznych usługodawców dla potrzeb funkcjonowania Oddziału (np. zakup oprogramowania wykorzystywanego w Oddziale). Oddział zostanie wyposażony w odpowiednią infrastrukturę np. wynajem biura, a także zatrudniał pracowników do pełnienia funkcji - głównie kierownicy i specjaliści w zakresie sprzedaży, a także marketingu. Na dzień 31 stycznia 2024 r. Oddział zatrudniał w Polsce 9 pracowników i planuje stopniowe zwiększanie zatrudnienia w przyszłości. Biuro wykorzystywane na potrzeby Oddziału jest zlokalizowane w Polsce. Samochody wynajmowane na potrzeby funkcjonowania Oddziału będą oddane do dyspozycji na terenie Polski (na potrzeby pracowników Oddziału). Wynajem pojazdów będzie miał co do zasady charakter długoterminowy. Wykonują Państwo na terytorium Polski czynności, które nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania - usługi sprzedażowe/marketingowe. Opisana powyżej struktura Oddziału będzie mieć charakter wspomagający względem podstawowej Państwa działalności prowadzonej w Czechach.

Odnosząc się kwestii objętych zakresem zadanego pytania nr 1 należy wskazać, że dla ujednolicenia stosowanych zasad dotyczących miejsca opodatkowania transakcji podlegających opodatkowaniu definicja "stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej" została zawarta w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.) - zwanego dalej rozporządzeniem 282/2011.

Z części wstępnej (preambuły) - punkt (4) wynika, że podstawowym celem niniejszego rozporządzenia 282/2011 jest zapewnienie jednolitego stosowania obecnego systemu VAT, poprzez określenie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2006/112/WE, w szczególności w odniesieniu do podatników, dostawy towarów i świadczenia usług oraz miejsca transakcji podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Przyjęcie rozporządzenia, jako wiążącego i mającego bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich, w sposób najpełniejszy zapewnia jednolite stosowanie.

Natomiast w punkcie (14) stwierdzono, że:

Aby zapewnić jednolite stosowanie zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej podatnika, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Stosowanie możliwie jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów powinno ułatwić stosowanie tych pojęć w praktyce; należy przy tym uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

W myśl art. 11 ust. 1 rozporządzenia 282/2011:

Na użytek stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 rozporządzenia 282/2011:

Na użytek stosowania następujących artykułów stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje:

Jak stanowi art. 11 ust. 3 rozporządzenia 282/2011:

Fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 53 ust. 1 rozporządzenia 282/2011:

Na użytek stosowania art. 192a dyrektywy 2006/112/WE stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej podatnika uwzględnia się wyłącznie wtedy, gdy charakteryzuje się ono wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu dokonanie dostawy towarów lub świadczenie usług, w których uczestniczy.

Przy wykładni pojęcia "stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej", odwołując się do orzeczeń TSUE, należy wskazać, że o ww. miejscu można mówić jeżeli występuje odpowiednia struktura w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej oraz istnieje pewna minimalna skala działalności gospodarczej, która pozwala na uznanie, że działalność podatnika w tym miejscu nie jest prowadzona w sposób okresowy, jak również działalność z tego miejsca jest prowadzona w sposób samodzielny w stosunku do działalności siedziby przedsiębiorstwa. W tym zakresie aktualne jest orzecznictwo TSUE, m.in. wyrok C-168/84 Gunter Berkholz, C-231/94 Faaborg-Gelting Linien A/S, C-190/95 ARO Lease By, C-260/95 Commissioners of Customs and Excise v. DFDS A/S, C-390/96 Lease Plan Luxembourg SA, jak również C-605/12 Welmory Sp. z o.o.

Z uwagi na ww. definicję stałego miejsca prowadzenia działalności wynikającą z przedmiotowego rozporządzenia wykonawczego 282/2011, jak również utrwalone orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzecznictwo polskich sądów administracyjnych w powyższym zakresie, wymienić można kilka przesłanek, których zaistnienie powoduje, że można mówić o "stałym miejscu prowadzenia działalności". Jak wynika z samej nazwy "stały", to trwale związany z danym miejscem, nieprzenośny, niezmienny. Powyższe wskazuje, że stałe miejsce prowadzenia działalności charakteryzować się musi pewnym określonym stopniem zaangażowania, które pozwala na uznanie, że działalność prowadzona jest w tym miejscu nie w sposób przemijający, czy też okresowy. Konieczna jest zatem pewna określona minimalna skala działalności, która stanowi zewnętrzną oznakę, że działalność w tym miejscu prowadzona jest stale. Zaangażowanie, o którym mowa powinno również przybrać konkretny wymiar osobowo-rzeczowy, pozwalający na świadczenie usług w sposób niezależny. Innymi słowy, dla uznania, że określone miejsce prowadzenia działalności ma charakter stały, konieczne jest istnienie w tym miejscu infrastruktury technicznej oraz personelu ludzkiego, który samodzielnie może świadczyć określone czynności. Taka osobowo-rzeczowa struktura w stałym miejscu prowadzenia działalności powinna występować w sposób stały, tzn. powtarzalny i nieprzemijający.

Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności nie sposób również rozpatrywać w oderwaniu od definicji działalności gospodarczej, o której mowa w wyżej cytowanym przepisie art. 15 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na wskazane w powołanym wyżej przepisie kryteria, stwierdzić należy, że podmiot posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, jeżeli przy wykorzystaniu na jego terytorium infrastruktury oraz personelu, w sposób zorganizowany oraz ciągły, prowadzi działalność, w ramach której dokonuje czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Przyjąć zatem należy, że infrastruktura techniczna i zaangażowanie osobowe musi pozostawać w ścisłym związku z dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu. Zatem koniecznym jest dla uznania za stałe miejsce prowadzenia działalności aby to miejsce nie tylko wykorzystywało towary i usługi, lecz także samo mogło wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy. Przy czym, nie jest konieczne dla uznania działalności podmiotu za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, aby przy wykorzystaniu wystarczających środków sam podmiot świadczył usługi czy też dokonywał dostaw towarów. Ważne również aby stworzona struktura działalności podmiotu miała możliwość odbioru i korzystania z usług dostarczonych na własne potrzeby.

Jednocześnie do przyjęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w danym państwie nie jest konieczne posiadanie własnego zaplecza personalnego i technicznego, podatnikowi musi jednak przysługiwać - na podstawie wymogu wystarczającej stałości miejsca działalności - porównywalna kontrola nad zapleczem personalnym i technicznym.

Na podstawie wymienionych przesłanek można uznać, że jeżeli dany podmiot posiada w danym państwie personel oraz strukturę (w tym infrastrukturę techniczną), cechującą się odpowiednią stałością, to posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w tym państwie. Bez znaczenia pozostaje natomiast - co należy podkreślić - czy są to pracownicy zatrudnieni bezpośrednio przez ten podmiot, czy też "własna" infrastruktura. Orzecznictwo TSUE wskazuje bowiem, że także korzystanie z zasobów ludzkich i technicznych innego podmiotu może prowadzić do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności w innym kraju.

Mając na uwadze orzecznictwo TSUE, powyższe przepisy prawa oraz okoliczności rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że Państwa działalność realizowana w Polsce za pośrednictwem Oddziału spełnia przesłanki do uznania jej za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, bowiem cechuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego. W przedmiotowej sprawie prowadzenie działalności w Polsce za pośrednictwem Oddziału wynika z posiadania przez Państwa w Polsce wystarczających zasobów osobowych oraz technicznych niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej oraz istnienia pewnej minimalnej skali działalności gospodarczej, która pozwala na uznanie, że działalność Państwa w Polsce za pośrednictwem Oddziału nie jest prowadzona w sposób okresowy.

Należy wskazać, że za "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej" należy uznać każde miejsce inne niż siedziba działalności gospodarczej podatnika, jeżeli łącznie zostaną spełnione warunki: posiadania w tym miejscu zaplecza personalnego i technicznego, ponadto zaplecze to musi posiadać strukturę, która umożliwia odbiór i wykorzystanie nabywanych towarów i usług dla własnych potrzeb oraz musi charakteryzować się stałością. W analizowanej sprawie, w związku z rozwojem działalności gospodarczej, na terenie Polski został utworzony Oddział, który będzie nabywał towary i usługi zarówno od podmiotów krajowych, jak i zagranicznych. Oddział zostanie wyposażony w odpowiednią infrastrukturę np. wynajem biura, a także zatrudniał pracowników do pełnienia funkcji - głównie kierownicy i specjaliści w zakresie sprzedaży a także marketingu. Opisana powyżej struktura Oddziału będzie mieć charakter wspomagający względem podstawowej Państwa działalności prowadzonej w Czechach. Zadania realizowane przez Oddział na rzecz Państwa będą polegały na zapewnieniu Państwu stałej obsługi wskazanych w opisie sprawy obszarach, co powoduje, że będą one wykonywane w sposób ciągły. Zatem w analizowanej sprawie Państwa Spółka poprzez utworzony Oddział prowadzi w Polsce część działalności i w tym celu zostało zorganizowane odpowiednie zaplecze personalne (zatrudnieni pracownicy Oddziału) oraz zaplecze techniczne (wynajęte biuro, samochody). Tym samym należy stwierdzić, iż spełnione zostało kryterium posiadania zaplecza technicznego i personalnego na terytorium Polski.

Dodatkowo należy wskazać, że sam fakt utworzenia Oddziału w Polsce (spełnienie warunków formalnych oraz podjęcie czynności prawnych) stanowi o tym, że prowadzą Państwo działalność na terytorium Polski w sposób zorganizowany oraz trwały. W konsekwencji działalność prowadzona przez Państwa na terytorium Polski charakteryzuje się stałością. Tym samym, poprzez zorganizowanie odpowiedniego zaplecza osobowego oraz technicznego w postaci Oddziału oraz nabywaniu od niezależnych podmiotów różnego rodzaju towarów i usług, a także planowanym rozwinięciu działalności na terytorium Polski niezależnie i w długiej perspektywie czasu zamierzają Państwo prowadzić działalność w Polsce.

Podsumowując, aktywność Oddziału na terytorium kraju, posiadającego zaplecze techniczne w postaci wynajętego biura i zaplecze personalne w postaci zatrudnionych pracowników (głównie kierownicy i specjaliści w zakresie sprzedaży a także marketingu) - sprowadza się do uznania, że wykorzystanie zasobów technicznych oraz personelu zatrudnionego w Polsce do wykonywania części prowadzonej działalności w sposób zorganizowany oraz ciągły kwalifikuje prowadzoną aktywność Państwa na terytorium kraju jako stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W konsekwencji, posiadany w Polsce przez Państwa Oddział stanowi stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej Spółki w Polsce.

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii objętych zakresem zadanego pytania nr 2 wniosku wskazać należy, że skoro Państwa Spółka posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski to nabywane przez nią usługi (inne niż usługi wymienione w art. 28e-28n) są opodatkowane w Polsce, zgodnie z art. 28b ust. 2 ustawy. Z kolei w przypadku wynajmu biura w Polsce, na rzecz Oddziału, miejsce opodatkowania nabywanych usług należy ustalić na podstawie art. 28e ustawy, tj. w miejscu położenia nieruchomości, czyli na terytorium Polski. Natomiast w przypadku wystąpienia krótkoterminowego wynajmu samochodów, oddawanych do dyspozycji w Polsce na potrzeby funkcjonowania Oddziału, miejscem opodatkowania w myśl art. 28j ust. 1 w związku z ust. 2 tego artykułu, jest terytorium Polski.

A zatem oceniając Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).