Nowość 0114-KDIP4-3.4012.120.2024.1.IK - Brak prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu, który ma na celu zwiększenie zdolności retencyjnej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: "(...)". Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. (dalej jako "A." lub "Wnioskodawca") jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. A. (...). Dotychczas funkcjonujące B. (dalej jako "B.") oraz C. będące państwowymi jednostkami budżetowymi stały się jednostkami organizacyjnymi A.

Od dnia 1 stycznia 2018 r. A. (...), reprezentują (...).

A. realizują zadania (...).

Zadanie: "(...)".

Realizacja zadania ma na celu zwiększenie zdolności retencyjnej (...) poprzez (...), co przyczyni się do utrzymania poziomów wód na poziomie zapewniającym optymalną produkcję rolną.

Zakres inwestycji obejmuje: opracowanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wszystkich niezbędnych opinii, uzgodnień, pozwoleń i decyzji umożliwiających realizację zadania: pełnienie wymaganych przepisami i warunkami uzgodnień nadzorów oraz roboty budowlane związane z przebudową uszkodzonych obiektów hydrotechnicznych (odtworzenie budowli (...)).

Zakres prac do wykonania w 2024 r. obejmuje dostosowanie dokumentacji projektowej w świetle obowiązujących przepisów Prawa budowlanego oraz Prawa zamówień publicznych, co umożliwi przeprowadzenie procedur przetargowych na wykonanie robót budowlanych i sprawowanie nadzorów.

Finalnie nie przewiduje się, aby inwestycja kiedykolwiek była wykorzystywana w celu wykonywania działalności gospodarczej (w tym również udostępniana osobom trzecim odpłatnie lub nieodpłatnie w używanie, najem czy dzierżawę) przez Wnioskodawcę czy też jego następców prawnych. Z uwagi na specyfikę robót związanych z realizacją Projektu istniejącej infrastruktury nie będzie można wykorzystywać w przyszłości w innych celach niż tych, służących przyczynieniu się do utrzymania poziomów wód na poziomie zapewniającym optymalną produkcję rolną.

Planowane jest zawarcie umowy o dofinansowanie ze środków unijnych z Urzędem Marszałkowskim Województwa (...) w ramach Programu (...).

Dofinansowanie przeznaczone zostanie na pokrycie 100% wydatków kwalifikowalnych. E. złożyło oświadczenie, że nie będzie uprawnione do odliczenia kwoty podatku od towarów i usług (dalej jako "VAT") zapłaconego w fakturach dotyczących zakupów związanych z realizacją Projektu. Podatek VAT w Projekcie ma być wydatkiem kwalifikowalnym. Warunkiem uznania wydatków za kwalifikowalne jest ich poniesienie przez beneficjenta (E., a następnie przez Wnioskodawcę) lub inny podmiot upoważniony do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych oraz mieszczący się w zakresie wskazanym we wniosku o dofinansowanie i zaakceptowany przez Instytucję Wdrażającą w związku z realizacją Projektu, zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie oraz Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach (...) (dalej jako wytyczne).

Zgodnie z Wytycznymi - podatki i inne opłaty, a w szczególności podatek VAT mogą być uznane za wydatki kwalifikowalne wyłącznie wtedy, gdy brak jest prawnej możliwości ich odzyskania zgodnie z ustawodawstwem krajowym. Oznacza to, że zapłacony VAT może być uznany na wydatek kwalifikowalny, gdy Beneficjentowi dofinansowania, tj. E. a w konsekwencji Wnioskodawcy ani żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu w projekt oraz wykorzystującemu do działalności opodatkowanej produkty, będące efektem realizacji Projektu, zarówno w fazie realizacyjnej jak i operacyjnej, zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym nie przysługuje prawo (brak jest prawnej możliwości) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o zwrot VAT. Posiadanie chociażby prawnej możliwości obniżenia kwoty VAT należnego lub zwrotu VAT wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeżeli faktycznie zwrot mógł nastąpić lecz nie nastąpił z uwagi chociażby na niepodjęcie działań przez uprawniony podmiot czynności, zmierzających do realizacji tego prawa.

W związku z realizacją Projektu Wnioskodawca będzie otrzymywał od dostawców, usługodawców i wykonawców faktury VAT z wykazanymi kwotami VAT naliczonego. Wnioskodawca nie będzie odliczał VAT od wydatków poniesionych na realizację Projektu.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawcy zgodnie z ustawą o VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego VAT o kwotę podatku naliczonego VAT w całości lub części, lub prawo do ubiegania się o zwrot podatku VAT od zakupionych towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie on w żaden sposób uprawniony do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach VAT dokumentujących zakupione towary i usługi związane z realizacją Projektu. Nie będzie on również uprawniony do żądania zwrotu VAT.

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązujących od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikającego z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

* nabycia towarów i usług,

* dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonania usługi.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Należy zauważyć, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją wskazanej inwestycji. Wnioskodawcy nie przysługuje zatem prawo do żądania zwrotu podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej "ustawą":

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Będą Państwo realizować zadanie pn. " (...)". Realizacja zadania ma na celu zwiększenie zdolności retencyjnej zlewni (...) poprzez (...), co przyczyni się do utrzymania poziomów wód na poziomie zapewniającym optymalną produkcję rolną.

Zakres inwestycji obejmuje: opracowanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wszystkich niezbędnych opinii, uzgodnień, pozwoleń i decyzji umożliwiających realizację zadania: pełnienie wymaganych przepisami i warunkami uzgodnień nadzorów oraz roboty budowlane związane z przebudową uszkodzonych obiektów hydrotechnicznych (odtworzenie budowli piętrzących poprzez budowę - jazu, zastawek i przepustów z piętrzeniem).

Finalnie nie przewiduje się, aby inwestycja kiedykolwiek była wykorzystywana w celu wykonywania działalności gospodarczej (w tym również udostępniana osobom trzecim odpłatnie lub nieodpłatnie w używanie, najem czy dzierżawę) przez Państwa czy też Państwa następców prawnych. Z uwagi na specyfikę robót związanych z realizacją Projektu istniejącej infrastruktury nie będzie można wykorzystywać w przyszłości w innych celach niż tych, służących przyczynieniu się do utrzymania poziomów wód na poziomie zapewniającym optymalną produkcję rolną.

W związku z realizacją Projektu będą Państwo otrzymywali od dostawców, usługodawców i wykonawców faktury VAT z wykazanymi kwotami VAT naliczonego.

Państwa wątpliwości dotyczą braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu pn. " (...)", bądź braku prawa do ubiegania się o zwrot tego podatku.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W analizowanej sprawie związek taki nie wystąpi. Z opisu sprawy wynika, że zasadniczym celem Projektu jest zwiększenie zdolności retencyjnej (...). Przyczyni się to do utrzymania poziomów wód na poziomie zapewniającym optymalną produkcję rolną. W związku z realizacją Projektu nie przewidują Państwo wykorzystywać inwestycji w celach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W konsekwencji nie będzie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, nie będą Państwo mieli prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur, które będą dokumentować wydatki poniesione na zakupione towary i usługi na potrzeby realizacji Projektu pn. " (...)". Jednocześnie nie będą Państwo mieli prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).