NA.III.-0221-24-1/2012 - Możliwość dofinansowania wymiany całości ławek kościelnych w jednym z kościołów znajdujących się w granicach administracyjnych gminy

Zgodnie z art. 221 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań. Stosownie do ust. 2 tej regulacji, zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.), a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.

Dotacja może zostać udzielona w przypadku uznania, że wskazane w piśmie zadanie, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 16 powołanej wyżej ustawy, należy do zadań gminy. Ponadto, przekazanie przedmiotowych środków z budżetu gminy możliwe jest w przypadku uznania, że wymiana ławek w kościele jest celem publicznym związanym z realizacją zadań gminy.

Należy zauważyć, że ustawa o finansach publicznych ani przepisy szczególne nie określają, co należy rozumieć pod pojęciem "cele publiczne". W literaturze przedmiotu podnosi się, że "realizację celów publicznych należy kojarzyć przede wszystkim z działaniami mającymi zaspokajać potrzeby zbiorowe, nie zaś jednostkowe" (C. Kosikowski, Finanse publiczne. Komentarz, Warszawa 2008, s. 319). Kryterium celów publicznych interpretować należy łącznie z realizacją zadań publicznych jednostki samorządu terytorialnego danego szczebla, określonych w samorządowych ustawach ustrojowych, a także w przepisach odrębnych (Ludmiła Lipiec-Warzecha, Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, ABC Wolters Kluwer, Warszawa 2011, s.1004).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: z 2001 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Rozwinięciem tego przepisu jest art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, w myśl którego zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy i wymienia najważniejsze z nich.

Mając powyższe na względzie, należy uznać, że sprawa ma charakter publiczny, jeżeli dotyczy interesu powszechnego, a jej załatwienie zmierza do zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, co znajduje odzwierciedlenie w katalogu zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym lub w ustawach szczególnych.

W ocenie Izby, wymiana ławek w kościele nie spełnia kryterium celu publicznego związanego z realizacją zadania własnego gminy, gdyż zadanie takie nie mieści się w katalogu zadań przypisanych ustawami gminie. Wymiana ławek niezabytkowych w kościele zabytkowym związana jest bowiem z indywidualnymi potrzebami uprawiania praktyk religijnych a nie z ochroną zabytków i opieką nad zabytkami, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym.

Tym samym, należy uznać, że brak jest możliwości dofinansowania powyższych prac (wymiany ławek w zabytkowym kościele) jako zadania własnego gminy, w trybie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.