Bełczącki Robert Marek, Badanie dopuszczalności skargi nadzwyczajnej przed Sądem Najwyższym ze względu na wymagania konstrukcyjne skargi w sprawie cywilnej

Badanie dopuszczalności skargi nadzwyczajnej przed Sądem Najwyższym ze względu na wymagania konstrukcyjne skargi w sprawie cywilnej

Odróżnienie wymagań konstrukcyjnych skargi nadzwyczajnej od wymagań formalnych tego kwalifikowanego pisma procesowego jest związane ze szczególną funkcją skargi nadzwyczajnej jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia oraz kognicją Sądu Najwyższego w postępowaniu ze skargi, podobnie jak w przypadku skargi kasacyjnej (por. T. Wiśniewski, Komentarz do art. 398⁴ k.p.c. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, LEX). Odpowiednie stosowanie art. 398¹³ § 1 k.p.c. w zw. z art. 95 pkt 1 u.SN prowadzi bowiem do wniosku, że kognicja Sądu Najwyższego w sprawie ze skargi nadzwyczajnej jest wyznaczana zakreślonymi w skardze granicami zaskarżenia prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego oraz granicami podstaw skargi podanych przez skarżącego. W granicach zaskarżenia, a niezależnie od podstaw skargi, Sąd Najwyższy może uwzględnić jedynie nieważność postępowania przed sądem powszechnym, który wydał zaskarżone orzeczenie (art. 398¹³ § 1 k.p.c. w zw. z art. 95 pkt 1 u.SN). Braki konstrukcyjne wnoszonej skargi zaburzyłyby zatem porządek postępowania ze skargi przed Sądem Najwyższym w danej sprawie. Prawidłową konstrukcję skargi mają zaś gwarantować szczególne kwalifikacje podmiotów legitymowanych do wniesienia skargi według art. 89 § 2 u.SN.

Zgodnie z odpowiednio stosowanym art. 398⁴ § 1 k.p.c. w zw. z art. 95 pkt 1 u.SN skarga nadzwyczajna powinna zawierać: 1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, 2) przytoczenie podstaw skargi oraz ich uzasadnienie, 3) wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany.

W myśl art. 398⁶ § 2 k.p.c. w zw. z art. 95 pkt 1 u.SN niezachowanie wymagań skargi przewidzianych w art. 398⁴ § 1 k.p.c. skutkuje jej odrzuceniem a limine, bez wzywania skarżącego do usunięcia braków.

Takie wady skarżący może skutecznie usunąć bez wezwania, jednak tylko wtedy, gdy uczyni to przed wydaniem przez Sąd Najwyższy postanowienia odrzucającego skargę. Jeśli ponadto uczyni to po upływie terminu do wniesienia skargi, to konsekwencją może być wydanie przez Sąd Najwyższy orzeczenia na podstawie art. 89 § 4 u.SN albo art. 115 § 2 u.SN.

Czynności związane z badaniem dopuszczalności skargi nadzwyczajnej wykonuje Prezes Sądu Najwyższego (Przewodniczący Wydziału) lub sędzia sprawozdawca, z wyjątkiem odrzucenia skargi, co wymaga wydania postanowienia przez Sąd Najwyższy.

Oznaczenie zaskarżonego orzeczenia sądu powszechnego odbywa się przez podanie dnia jego wydania, sądu, który je wydał, oraz sygnatury akt sprawy.