Laskowska Monika, Czy GloBE to tylko ulepszone CFC?

Ogłoszone w grudniu 2021 r. w ramach projektu OECD/G20 Base Erosion and Profit Shifting Project (BEPS 2.0) Modelowe Regulacje dotyczące globalnego podatku minimalnego (Global Anti-Base Erosion – dalej GloBE) stanowią nowy koncept opodatkowania dochodów korporacji międzynarodowych. Mandat OECD do podjęcia prac, zakończonych wypracowaniem tego konceptu, dotyczył prac nad zidentyfikowanymi w ramach projektu BEPS 1.0 problemami w zakresie opodatkowania gospodarki cyfryzującej się . W ślad za Modelowymi Regulacjami OECD Rada UE przyjęła dyrektywę 2022/2523 w sprawie GloBE zobowiązującą państwa członkowskie UE do implementacji tego mechanizmu. Już sam tytuł Modelowych Regulacji OECD sugeruje słaby związek GloBE z kwestiami podatkowymi stricte wynikającymi z gospodarki cyfryzującej się . GloBE jest bardziej kontynuacją prac wszczętych w ramach projektu BEPS 1.0, skupiających się na zagadnieniu rosnącej pomiędzy państwami konkurencji podatkowej dotyczącej opodatkowania korporacyjnego, tzw. wyścig w dół (race to the bottom). Wypracowane w ramach BEPS 1.0 środki ograniczyły się zaledwie do zjawiska szkodliwej konkurencji podatkowej (harmful tax competition). O ile agresywne reżimy podatkowe zostały zidentyfikowane i napiętnowane , o tyle przyjęte środki nie rozwiązywały problemu niskiego opodatkowania. Projekt BEPS 1.0 podjął tematykę konkurencji podatkowej w ramach rozległych rekomendacji dotyczących reżimu podatkowego nakładanego na zagraniczne jednostki kontrolowane (controlled foreign company – CFC) , których celem jest skuteczne uniemożliwienie podatnikom przenoszenia dochodów do zagranicznych jednostek kontrolowanych i długookresowego odraczania płatności podatku. Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienia z zakresu polityki podatkowej państw. Przy analizie zbieżności konstrukcyjnych GloBE z CFC powstają bowiem pytania, jakie są zatem cele projektu GloBE, których nie można było osiągnąć poprzez dalszy rozwój CFC, oraz czy wdrożenie GloBE oznacza klęskę reżimu CFC. Postawiona teza świadczy o istnieniu racjonalnych przesłanek do wdrożenia GloBE bez konieczności likwidacji reżimu CFC w poszczególnych państwach. Kontekstem do podjęcia tego tematu są rozważania wokół zasadności likwidacji reżimu CFC wraz z wdrożeniem GloBE. OECD stanęła na stanowisku, że oba mechanizmy mogą koegzystować, albowiem dążą do realizacji odrębnych celów. Skoro tak, to powstaje wątpliwość co do preferowanych rozwiązań w obszarach interakcji między nimi. Ani Modelowe Regulacje OECD, ani dyrektywa 2022/2523 nie udzielają wyraźnych wskazówek w tym zakresie. W artykule podjęto próbę podania kilku takich wskazówek.