Grzelak Agnieszka, Kompetencje ETS w III filarze UE

Europejski Trybunał Sprawiedliwości (dalej jako ETS lub Trybunał) zajmuje niewątpliwie centralne miejsce w systemie ochrony prawnej w Unii Europejskiej. Powołany do rozpatrywania skarg ściśle określonego rodzaju gwarantuje poszanowanie prawa w wykładni i stosowaniu traktatów oraz przepisów stanowionych przez instytucje unijne. W celu skutecznego wykonywania tego zadania, Trybunał jest wyposażony w szerokie kompetencje w obszarze prawa wspólnotowego (I-filarowego). Podstawowym zadaniem ETS jest zapewnienie, że w jednakowych okolicznościach te same przepisy prawne będą w identyczny sposób interpretowane i stosowane we wszystkich państwach członkowskich UE. Trybunał dąży również do koherencji w swoim orzecznictwie, umacniając w ten sposób spójność prawną całej Unii Europejskiej.

Traktat o Unii Europejskiej (dalej jako TUE) w wersji z 1992 r., tworząc tzw. III filar UE, obejmujący cały obszar "wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne", nie przyznał jednak Trybunałowi takich kompetencji, jakie miał on na mocy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (dalej jako TWE). Żaden z przepisów Tytułu VI TUE z 1992 r. nie dotyczył wprost zadań Trybunału. Przewidziano jedynie, że kompetencje ETS mogą wynikać z konwencji zawieranych w ramach współpracy na podstawie Tytułu VI TUE. Stopniowo jednak taka sytuacja ulegała zmianie, zatem warto rozważyć, jakie jest znaczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w dzisiejszym III filarze, czyli w obszarze współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych UE.