Kozłowski Krzysztof, Popełnienie przestępstwa jako podstawa wznowienia szczególnych postępowań o nabycie obywatelstwa polskiego - wybrane kwestie jurydyczne oraz konstytucyjnoprawne

Streszczenie: Konstytucja RP z 1997 r. reguluje podstawy pierwotnego i wtórnego nabycia obywatelstwa polskiego. Formułuje także istotną zasadę, zgodnie z którą jednostka nie może być tego szczególnego statusu prawnego pozbawiona. Tymczasem w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, który zezwala na wznowienie postępowania o uznanie za obywatela polskiego. Dzieje się tak, kiedy nabycie obywatelstwa było wynikiem przestępstwa, a konkretnie – w sytuacji gdy okoliczności, które legły u podstaw wydania pozytywnego dla zainteresowanego rozstrzygnięcia, zostały wykazane na podstawie przerobionych lub podrobionych dokumentów. Podstawowy problem badawczy, formułowany z punktu widzenia konstytucyjnej reguły trwałości stosunku obywatelskiego, dotyczy zatem dopuszczalności usunięcia z obrotu prawnego rozstrzygnięcia stwierdzającego posiadanie obywatelstwa polskiego. W tym świetle dokonano analizy orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oraz orzecznictwa polskich sądów administracyjnych. Poczynione w ten sposób ustalenia zestawiono z analizą dogmatyczną ustawy zasadniczej. W rezultacie uznano, że linia orzecznicza sądów administracyjnych jest zgodna ze standardem konstytucyjnym. Ochrona przed utratą obywatelstwa nie odnosi się bowiem do sytuacji, w których jednostka nie mogła być tą publicznoprawną relacją związana, ponieważ w istocie nigdy nie spełniała odpowiednich przesłanek prawnych, których zaistnienie skutkuje nabyciem obywatelstwa.