Koźmiński Krzysztof, Ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej na terenie, który w przeszłości był wykorzystywane jako teren kolejowy, wojskowy, produkcyjny lub usług pocztowych, a obecnie funkcje te nie są na tym terenie realizowane – glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 lipca 2023 r. (II OSK 500/23)

Przedmiotem niniejszej glosy jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19.07.2023 r., II OSK 500/23. Oceniane krytycznie rozstrzygnięcie prezentuje – w opinii autora glosy – błędne w świetle reguł wykładni prawa oraz wadliwe w kontekście celu przepisu (nieobowiązującego już) art. 5 ust. 4 ustawy z 5.07.2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. specustawy mieszkaniowej) rozumienie sformułowania „teren, który w przeszłości był wykorzystywany jako teren kolejowy, wojskowy, produkcyjny lub usług pocztowych, a obecnie funkcje te nie są na tych terenach realizowane”.

Autor glosy relacjonuje stan faktyczny sprawy oraz argumentację przedstawioną przez Naczelny Sąd Administracyjny, prezentuje charakter przepisu art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej jako tzw. przepisu szczególnego (lex specialis), a nawet regulacji „podwójnie wyjątkowej” na tle obowiązujących innych przepisów odnoszących się do zagospodarowania przestrzennego (leges generales), dowodząc konieczności szczególnie restrykcyjnego interpretowania oraz wąskiego stosowania tej regulacji ustawowej. Inaczej zatem niż przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w glosowanym rozstrzygnięciu – jedynie pozornie poprawnie odwołując się do dyrektywy exceptiones non sunt extendendae, lecz de facto pariodując ją oraz prowadząc do rozszerzającego stosowania przepisu art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej – jego zdaniem powinna kształtować się relacja pomiędzy inwestycją mieszkaniową a studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Przedstawia więc jak finalnie zatem, odmiennie od tezy orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, rozumiany powinien być przepis art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej, a w konsekwencji relacja zasad i wartości, które rywalizują w procesie inwestycyjnym.