Nowak Kamil, Współdłużniczy status małżonka dłużnika. Glosa do uchwały SN z dnia 8 listopada 2019 r., III CZP 36/19

Glosowana uchwała zapadła na tle pytania prawnego skierowanego przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu o następującej treści: „Czy przyznanie w art. 41 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wierzycielowi, którego osobistym dłużnikiem jest jeden z małżonków, możliwości żądania zaspokojenia z majątku wspólnego powoduje, że drugi z małżonków staje się dłużnikiem w znaczeniu prawa materialnego, z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, czy też obowiązkiem takiego małżonka jest jedynie znoszenie egzekucji z majątku wspólnego?”. Pytanie dotyczy interesującego zagadnienia o doniosłym znaczeniu praktycznym odnoszącego się do ewentualnego przyznania statusu współdłużnika małżonkowi dłużnika w świetle art. 41 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego . Sąd Najwyższy podjął próbę rozwiązania problemu dotyczącego posiadania (bądź nieposiadania) legitymacji biernej przez małżonka dłużnika w procesie o zapłatę, z ograniczeniem odpowiedzialności do majątku wspólnego małżonków. Zauważyć wszakże trzeba, że art. 41 § 1 k.r.o. nie daje wprost podstaw do przyjęcia takiej legitymacji, natomiast art. 787 Kodeksu postępowania cywilnego reguluje możność nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu także przeciwko małżonkowi dłużnika i przewiduje dalej idące wymogi dla wykazania istnienia zgody drugiego małżonka na zaciągnięcie zobowiązania, co nie zawsze pozwala wierzycielowi na zaoferowanie sądowi odpowiedniego dowodu, a mimo to przepis ten uznawany jest przez część doktryny za procesową emanację przywołanego przepisu prawa materialnego.