Koralewski Michał, Rzekomy pełnomocnik (falsus procurator)

Oświadczenia woli mogą być składane zarówno osobiście, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, nazywanych zbiorczo przedstawicielami. W grupie tej jednakże wyróżnić można kilka całkowicie odrębnych rodzajów zastępców prawnych osoby składającej oświadczenie. Co ważne, w zależności od typu takiego pośrednictwa, z jakim mamy do czynienia w danej sprawie, ustawodawca przewiduje odmienne skutki prawne naruszenia zasad reprezentacji.

Podstawowe rozróżnienie osób dokonujących czynności prawnych w imieniu innego podmiotu na przedstawicieli ustawowych oraz pełnomocników należy uzupełnić o osoby będące piastunami stanowisk w organach uprawnionych do reprezentacji jednostek organizacyjnych oraz o osoby podające się za takowych.

Tak ustalony katalog przedstawicieli prawnych strony pozwala na dalszą systematykę możliwych do zaistnienia przypadków, w zależności od rodzaju skutków prawnych łączących się z naruszeniem granic umocowania. Wśród nich wyróżnić można nieważność czynności prawnej, jej bezskuteczność zawieszoną bądź też ważność samej czynności przy jednoczesnym aktywowaniu się odpowiedzialności odszkodowawczej reprezentanta.