Partyk Aleksandra, Dowód z badania DNA w sprawach dotyczących pochodzenia dziecka

Specyfika postępowań o prawa stanu (np. o ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa) przejawia się w tym, iż niejednokrotnie wątpliwości co do biologicznego pochodzenia dziecka mogą zostać usunięte jedynie po przeprowadzeniu badań genetycznych. Od początku lat 90-tych XX wieku za najbardziej niezawodny uznany został dowód z badania DNA. W judykaturze rozpowszechniony jest pogląd, iż w przypadku odmowy poddania się badaniom genetycznym przez rodzica małoletniego dziecka przeczącego twierdzeniom strony przeciwnej, których prawdziwość dowód ten miałby wykazać, sąd władny jest orzec w sprawie, oceniając bierną podstawę strony, w oparciu o swego rodzaju domniemanie faktyczne na podstawie art. 233 § 2 k.p.c. Skorzystanie z tej możliwości zachodzi jednak jedynie wtedy, gdy wnioski płynące z takiego domniemania nie będą stały w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie. Orzecznictwo dopuszcza również - w razie sprzeciwu rodzica na pobranie krwi od dziecka (w wieku poniżej 13 lat) w celach dowodowych - wydanie przez sąd stosownych zarządzeń w trybie art. 109 k.r.o. i "przymusowe" pobranie krwi tego dziecka. Zauważa się jednak, że wydanie tego rodzaju zarządzeń nie jest dopuszczalne w odniesieniu do rodziców oraz małoletnich powyżej 13 roku życia. W szczególności więc w przypadku, w którym samo przebadanie krwi dziecka i jednego z rodziców nie miałoby znaczenia rozstrzygającego w sprawie, a drugie z rodziców odmawia poddania się badaniom, wydawanie zarządzeń w zakresie "przymusowego" pobrania krwi w stosunku do tego dziecka jest bezcelowe.