Partyk Aleksandra, Kryteria sądowej oceny dowodu z opinii biegłego

Problematyka oceny opinii biegłego jest o tyle specyficzna, że jest to dowód o charakterze nietypowym, ponieważ jego celem nie jest wykazywanie stanu faktycznego, lecz udzielenie sądowi pomocy w czynieniu ustaleń w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych. Jakkolwiek więc „w naszym systemie procesowym obowiązuje zasada równości dowodów (środków dowodowych) rozumiana w ten sposób, że ustawodawca nie tworzy kategorii dowodów uprzywilejowanych, którym nadawałby z urzędu szczególną moc dowodową. [...] Dotyczy to także dowodu z opinii biegłego” (wyrok SN z 15.10.2014 r., V CSK 584/13, LEX nr 1540644), niemniej specyfika tego dowodu sprawia, że nie jest on oceniany pod kątem wiarygodności, rozumianej jako zgodność z rzeczywistością, lecz pod kątem logiczności i rzetelności wnioskowań. Ocena ta dokonywana jest zarazem w świetle zasady zaufania sądu do merytorycznej wiedzy biegłego; sąd nie może bowiem konfrontować wniosków opartych na wiadomościach specjalnych z własną wiedzą, niemającą takiego charakteru. Warty dostrzeżenia jest jednak pogląd, zgodnie z którym sąd może dokonywać oceny wiarygodności materiałów źródłowych, na podstawie których biegły opiniował. Należy również wskazać na stanowisko judykatury, zgodnie z którym nie jest dopuszczalne ograniczenie się przez sąd do aprobaty wniosków końcowych ekspertyzy, lecz nieodzowne jest przeprowadzenie analizy poszczególnych elementów jej wywodu celem kontroli logiczności wnioskowań. W orzecznictwie podkreśla się również, że wypowiedzi biegłego wykraczające poza zakres jego kompetencji, wkraczające w sferę zarezerwowaną dla sądu, w szczególności zawierające wypowiedzi w materii prawnej, należy pominąć, co jednak nie dyskwalifikuje całości opinii biegłego.