Malinowska-Misiąg Elżbieta, Misiąg Wojciech, Finanse publiczne w Polsce
Finanse publiczne w Polsce
Wstęp
Celem tej książki jest przedstawienie aktualnego stanu polskich finansów publicznych. Ograniczając do niezbędnego minimum odniesienia do teoretycznych zagadnień finansów publicznych, staraliśmy się przekazać czytelnikom możliwie szerokie informacje o tym, jak działają polskie instytucje sektora finansów publicznych, jakie procedury obowiązują przy zarządzaniu środkami publicznymi, jakie problemy trzeba będzie rozwiązać w najbliższym czasie. Ma to być przewodnik po polskich finansach publicznych, a nie systematyczny wykład teorii. Książkę uzupełnia rozbudowany spis treści, dzięki któremu łatwo znaleźć fragment odnoszący się do konkretnego zagadnienia.
Zasadnicza treść książki ilustrowana jest licznymi wstawkami, mającymi często charakter dygresji związanych z omawianym tematem, jak też możliwie najnowszymi danymi finansowymi. W większości przypadków zamieściliśmy dane ze sprawozdań finansowych za rok 2005 oraz z planów na rok 2006.
Najwięcej miejsca zajmują w książce dwa problemy:
organizacja polskiego sektora finansów publicznych i sposób działania różnych instytucji zaliczanych do tego sektora,
procedury obowiązujące przy opracowywaniu, uchwalaniu, wykonywaniu i rozliczaniu budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego
Taki wybór wiodących zagadnień wydaje się dość naturalny - uzasadnia go z jednej strony znaczenie, jakie dla gospodarki, a przede wszystkim dla poziomu życia obywateli, mają procesy budżetowe, z drugiej - wyjątkowo złożona i zmienna (a przez to niejasna) struktura organizacyjna sektora finansów publicznych.
Dużo uwagi poświęciliśmy przedstawieniu podstaw prawnych funkcjonowania finansów publicznych. Staraliśmy się przy tym, by opis obowiązującego prawa był możliwie aktualny, co - jak wiadomo - jest w Polsce niezwykle trudne. Udało nam się jednak - kosztem kilkukrotnego przeredagowywania licznych fragmentów - doprowadzić do tego, iż książka uwzględnia stan prawny obowiązujący w dniu 1 lipca 2006 roku, a więc po wydaniu większości aktów wykonawczych do nowej ustawy o finansach publicznych, obowiązującej od 1 stycznia 2006 roku. Opisując akty prawne regulujące zasady działania sektora finansów publicznych, staraliśmy się koncentrować na analizie ekonomicznej treści poszczególnych przepisów, pokazać, jak przyjęte rozwiązania prawne wpływają na sposób funkcjonowania instytucji publicznych.
Mamy nadzieję - popartą dobrym przyjęciem naszych poprzednich przewodników wydanych z roku 1996 i 2002 - że książka ta będzie przydatna zarówno dla studentów, jak i dla osób zawodowo zajmujących się finansami publicznymi - posłów, radnych, pracowników administracji, dziennikarzy.
RozdziałIPodstawowe pojęcia finansów publicznych
Przedmiotem finansów publicznych jest gospodarowanie środkami publicznymi, czyli środkami, którymi organy władzy publicznej i podległe im jednostki organizacyjne dysponują w celu wykonywania zadań publicznych. Pod pojęciem gospodarowania środkami publicznymi rozumieć będziemy sposób ich pozyskiwania (źródła), a także zasady, na jakich odbywa się rozdysponowanie tych środków, w tym - metody planowania dochodów i wydatków publicznych oraz procedury dokonywania wydatków.
Istotną dla finansów publicznych kwestią jest też organizacja sektora finansów publicznych, będącego tym segmentem gospodarki narodowej, którego zadaniem jest wykonywanie - najczęściej na zasadach niekomercyjnych - zadań publicznych i który w związku z tym otrzymał prawo dysponowania środkami publicznymi.
Niekomercyjny charakter instytucji wykonujących zadania publiczne sprawia, że w systemie ich funkcjonowania brak mechanizmów, które podmioty działające na rynku zmuszają do stałej troski o efektywność. Jest to jeden z...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX