Grzybczyk Katarzyna (red.), Kultura akademicka i relacje uniwersyteckie w XXI wieku

Pomysł stworzenia niniejszego opracowania narodził się w grudniu 2020 r., a poprzedzony był wydarzeniami na różnych uczelniach w Polsce wywołanymi wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 22.10.2020 r. Studenci wraz z innymi grupami młodzieży nie tylko zaczęli protestować na ulicach, ale swój sprzeciw wyrażali także podczas zajęć uniwersyteckich, m.in. za pomocą awatarów, które stanowią nieodłączny element nauki zdalnej. Wywołało to pewien ferment, nie tylko na uczelniach, i zaczęto więcej uwagi poświęcać młodzieży w różnorakich opracowaniach, co unaoczniło przepaść międzypokoleniową i absolutny brak zrozumienia młodych. Przeważająca większość „ekspertów”, którzy zabrali się do oceniania i wyjaśniania zachowań, oczekiwań czy wreszcie sposobu myślenia młodego pokolenia, nie zadała sobie trudu, by spróbować zrozumieć, co się dzieje i jacy ci młodzi są. Tymczasem głos młodzieży nie jest słyszalny w przestrzeni publicznej. Jednak nie dlatego, że nie mają nic do powiedzenia – to my ich nie słuchamy. Pewnie dlatego takie zdziwienie wywołuje, że to pokolenie, uznawane za niezainteresowane sprawami publicznymi i w nic niezaangażowane, wie, czego chce i na co się nie zgadza. Coś przegapiliśmy.

W niniejszym opracowaniu wypowiadają się tylko studenci . Piszą, jakie mają oczekiwania wobec uczelni jako instytucji, ale także wobec nauczycieli akademickich. Pokazują, że nie jest im wszystko obojętne, a uczelnia nie jest tylko kolejnym stopniem do takiej czy innej kariery. Mają inną wrażliwość – dostrzegają nierówności, dyskryminację, niesprawiedliwość i to nie tylko wtedy, gdy sami jej doświadczają. Nie są tak ograniczeni przesądami, uprzedzeniami, homofobią jak starsze pokolenia, nie mają poczucia niższości i nie muszą „wstawać z kolan”. Wiele widzą i wiele rozumieją. W niektórych obszarach mają nad nami przewagę i jej nie wykorzystują. Myślę, że naprawdę należy im się szacunek.

Katarzyna Grzybczyk