Indan-Pykno Liliana, Indan-Pykno Maciej, Metodyka pracy i odpowiedzialność zawodowa mediatora w postępowaniu mediacyjnym

Celem niniejszej publikacji jest próba przedstawienia zarysu problematyki metodyki pracy mediatora w kontekście zasad jego odpowiedzialności wynikającej z podejmowanych przez niego działań w trakcie postępowania mediacyjnego. Warto odnotować w tym miejscu, że niektórzy mediatorzy prowadzący postępowania mediacyjne zdają się nie dostrzegać szerokiego, z istoty rzeczy, zakresu swoich obowiązków, mylnie sądząc, że jedyną ich powinnością jest ostateczne doprowadzenie do zawarcia ugody przez strony. Dalej, gdy już do niej dojdzie, uważają, że treść ugody powinna wyłącznie wyrażać wolę stron ją zawierających. Prowadzi to, zwłaszcza wśród mediatorów niebędących prawnikami, do zaistnienia znaczących nieścisłości w treści ugód, niepozwalających niejednokrotnie na ich zatwierdzenie przez sąd. Warto podkreślić, iż przywołany sposób postępowania mediatora oraz postrzegania przez niego swojej roli może rodzić daleko idące konsekwencje, powodując powstanie między innymi jego odpowiedzialności odszkodowawczej. Z kolei naruszenie tajemnicy mediacji przez mediatora skutkować może konsekwencjami natury karnoprawnej. Stąd pierwszoplanowym założeniem niniejszego opracowania jest wola przybliżenia i scharakteryzowania zakresu niezbędnych czynności, które powinien wykonać mediator, podejmując się prowadzenia mediacji, z jednoczesnym zarysowaniem mogących towarzyszyć temu konsekwencji prawnych w sytuacji niezadośćuczynienia tym powinnościom. Stąd przybliżenie zasad odpowiedzialności mediatorów z tytułu podejmowanych przez nich działań w ramach prowadzonych postępowań mediacyjnych, zdaniem Autorów, może przyczynić się do niezbędnego poszerzenia ogólnej wiedzy i świadomości w tej materii, stanowiąc jednocześnie remedium na pojawiające się wątpliwości dotyczące omawianych zagadnień.

Autorzy

Na wstępie należy ponownie zauważyć, że mediator jako gospodarz postępowania mediacyjnego ma decydujący wpływ na jego przebieg oraz kształt. To od jego postawy i od właściwego wypełniania przez niego obowiązków zależy przebieg nie tylko samych spotkań mediacyjnych, ale także rozstrzygnięcie postępowania mediacyjnego. Niedopełnienie lub niewłaściwe wykonanie przez niego obowiązków skutkować może istotnymi konsekwencjami zarówno dla niego, jak i dla stron postępowania mediacyjnego. Mediator może ponosić odpowiedzialność nie tylko odszkodowawczą czy instytucjonalną, lecz także odpowiedzialność karną. Podkreślić należy przy tym, iż odpowiedzialność etyczna i instytucjonalna będzie niezależna od innej formy odpowiedzialności. Przyjrzyjmy się więc bliżej poszczególnym rodzajom odpowiedzialności mediatora.