Krzemień Piotr (red.), Pawelec Kazimierz Jan (red.), Opiniowanie w sprawach przestępstw i wykroczeń drogowych

Publikacja Opiniowanie w sprawach przestępstw oraz innych zdarzeń drogowych pod redakcją naukową Kazimierza J. Pawelca i Piotra Krzemienia z uwagi na ujęcie problematyki stanowi novum w literaturze polskiej, a także zagranicznej. Jest opracowaniem wybitnie interdyscyplinarnym łączącym problematykę karnistyczną, procesu karnego, kryminologii, kryminalistyki, medycyny sądowej, psychologii, nauk inżynieryjnych, informatycznych, genetyki i toksykologii. Redaktorzy naukowi, wybitni specjaliści, zgromadzili zespół, w którym znaleźli się: Tadeusz Diupero (specjalista i biegły sądowy w zakresie rekonstrukcji wypadków drogowych i techniki samochodowej), dr Marcin Fudalej (lekarz specjalista z zakresu medycyny sądowej, pracownik Uniwersytetu Medycznego w Warszawie), Bartosz Kozłowski (psycholog transportu), Andrzej Sekuła (genetyk), Marcin Pawelec-Jakowiecki (adwokat), Agnieszka Siwińska (toksykolog, pracownik Uniwersytetu Medycznego w Warszawie) oraz prof. dr hab. Adam Tarnowski (psycholog, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu). Wymienieni Autorzy gwarantują wysoki poziom opracowania z uwagi na ich doświadczenie zawodowe, jak również osiągnięcia naukowe. Stąd też wszechstronne omówienie problematyki związanej z opiniowaniem w sprawach wypadków oraz innych zdarzeń drogowych. Warto zwrócić uwagę, że Autorzy podjęli się trudnego zadania, którego założeniem naukowym było przedstawienie oczekiwań stawianych przez organy procesowe biegłym oraz kompletności przedstawionego do opiniowania materiału dowodowego. Z przyjętego założenia wywiązali się bez zastrzeżeń, przedstawiając kompleksową argumentację, w tym także wyniki własnych badań empirycznych, oraz omawiając, co szczególnie cenne dla praktyki, studia przypadków.

Książka stanowi unikatowe studium łączące elementy monografii oraz metodyki postępowania w sprawach o spowodowanie wypadków drogowych i innych zdarzeń zakwalifikowanych jako katastrofy, sprowadzenia ich niebezpieczeństwa i inne występki wskazane w rozdziale XXI Kodeksu karnego i rozdziale XI Kodeksu wykroczeń. Publikacja będzie niewątpliwie przydatna dla szerokiego kręgu specjalistów, w tym: policjantów, żandarmów wojskowych, prokuratorów, sędziów, adwokatów, radców prawnych, aplikantów, likwidatorów szkód komunikacyjnych, biegłych, studentów prawa, kryminologii, bezpieczeństwa, jak również innych zainteresowanych problematyką wypadkowości oraz zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego. Warto przy tym podkreślić, że Autorom udało się przedstawić problematykę z różnych dziedzin, posługujących się różnymi językami fachowymi, w sposób zrozumiały i czytelny. Wywody są bowiem jasne i zrozumiałe nawet dla mniej wyrobionego Czytelnika.

Podkreślone już zostało, że klarowność wywodów zawartych w pracy nie budzi zastrzeżeń. Podobnie należy potraktować przyjętą koncepcję systematyki opracowania. Po przedstawieniu problematyki oraz najważniejszych pojęć (rozdziały I–III) Autorzy omówili pojęcia i katalog zasad bezpieczeństwa (rozdziały IV–VI), czynności specjalisty i biegłego w postępowaniach w sprawach o wypadki oraz inne zdarzenia drogowe (rozdziały VIII–XII), a także reguły oceny opinii sądowych w takich postępowaniach, jak również wskazali typowe błędy, jakie popełniały organy procesowe w tego rodzaju sprawach. Wywód poparty został obszernym orzecznictwem sądowym oraz analizą konkretnych spraw. Autorzy nie pominęli problematyki związanej z błędami popełnianymi przez biegłych, co także zostało zilustrowane judykatami, jak również przykładami. Całość opracowania dopełniają załączniki w postaci tabel, rysunków oraz fotografii, jak też bardzo obszerna bibliografia. Układ książki, podział na rozdziały i podrozdziały umożliwia łatwe wyszukiwanie poszczególnych zagadnień.

Wskazane walory publikacji uzasadniają, że będzie ona niezwykle przydatna zarówno dla praktyków, jak i teoretyków zainteresowanych omawianą tematyką. Można stwierdzić, że powinna wręcz być literaturą obowiązkową dla wszystkich osób zajmujących się problematyką bezpieczeństwa ruchu drogowego i wypadkowością, zwłaszcza że porusza kwestie związane z czwartą rewolucją naukowo-techniczną nakładającą zarówno na organy procesowe, jak i biegłych dodatkowe wymagania.

Warszawa, 15.05.2023 r.

Prof. dr hab. dr h.c. Brunon Hołyst