Durbas Maciej, Orzekanie o właściwości sądu arbitrażowego
Orzekanie o właściwości sądu arbitrażowego
WSTĘP
Rozstrzygnięcie sprawy przez sąd arbitrażowy jest w pewnym sensie wyjątkiem od zasady, że sprawy cywilne rozpoznaje sąd powszechny. Aby do tego doszło, sąd polubowny musi być właściwy. Zagadnienie właściwości sądu polubownego nierzadko budzi wątpliwości w doktrynie, a z orzecznictwa wynika, że jest też często kwestionowana, a tym samym badana na różnych etapach postępowania, zarówno przez sąd polubowny, jak i przez sąd powszechny.
Niniejsza praca poświęcona jest właśnie badaniu i orzekaniu o właściwości sądu arbitrażowego. Temat ten nie doczekał się jeszcze w polskiej nauce prawa kompleksowego opracowania, choć niemal każda obszerniejsza publikacja poświęcona sądownictwu polubownemu porusza tę kwestię.
W niniejszej pracy omówiony zostanie przede wszystkim przedmiot badania, tj. samo pojęcie właściwości sądu polubownego (rozdział pierwszy). Następnie zostanie opisane badanie właściwości sądu polubownego przez ten sąd (rozdział drugi). Kolejne rozdziały poświęcone będą przeprowadzaniu badania przez sąd powszechny. Sąd ten kontroluje rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego w przedmiocie właściwości (rozdział trzeci). Orzeka on także o zarzucie zapisu na sąd polubowny podniesionym przez pozwanego (rozdział czwarty). Sąd ten rozpoznaje również skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego (rozdział piąty) oraz orzeka o jego uznaniu lub stwierdzeniu wykonalności (rozdział szósty). Twierdzi się niekiedy, że właściwość sądu polubownego podlega badaniu także w innych postępowaniach, co wymaga odrębnej analizy (rozdział siódmy). Z pracy wyłączono rozdział poświęcony związaniu orzeczeniami co do właściwości, który zostanie wydany osobno.
Niniejsza monografia powstała jako opracowanie rozprawy doktorskiej przygotowanej i złożonej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dziękuję mojemu promotorowi i mentorowi, prof. dr. hab. Jerzemu Pisulińskiemu za opiekę naukową. Pan Profesor jest dla mnie niedoścignionym wzorem naukowca i człowieka. Miałem niezwykłe szczęście móc przez kilka lat nosić miano jego ucznia.
Dziękuję również recenzentom pracy doktorskiej, prof. dr. hab. Andrzejowi Jakubeckiemu i prof. dr. hab. Maksymilianowi Pazdanowi za cenne uwagi.
Dziękuję również dr. hab. Andrzejowi Kubasowi, prof. UJ i dr. Rafałowi Kosowi, partnerom w Kancelarii Kubas Kos Gałkowski, pod których kierunkiem miałem możliwość prowadzić pierwsze sprawy arbitrażowe i których umiejętność prawniczej analizy jest dla mnie wzorem do naśladowania.
Szczególne podziękowania kieruję do prof. dr. hab. Marcina Dziurdy.
Książkę tę dedykuję mojej Rodzinie, w szczególności żonie Natalii i córce Helenie oraz Rodzicom i Bratu.
Rozdział1WŁAŚCIWOŚĆ SĄDU POLUBOWNEGO
1.1.Definicja właściwości sądu polubownego
O właściwości sądu polubownego orzeka sam sąd polubowny (co będzie przedmiotem analizy zawartej w rozdziale 2), które to orzeczenie może podlegać kontroli sądu powszechnego (rozdział 3). Następnie w kwestii tej może orzekać także sąd powszechny po wniesieniu do niego sprawy objętej umową o arbitraż (rozdział 4), a także w ramach kontroli wyroku sądu polubownego – po zakończeniu postępowania arbitrażowego (rozdziały 5 oraz rozdział 6) oraz – jak się niekiedy twierdzi – w niektórych postępowaniach incydentalnych (rozdział 7). Konieczne jest zatem ustalenie, co jest przedmiotem orzekania przez wymienione organy, a zatem, w jaki sposób ocenić, czy sąd polubowny jest właściwy do rozpoznania danego sporu.
Pojęcie właściwości sądu występuje również na gruncie ogólnego postępowania cywilnego. J. Gudowski twierdzi, że przez pojęcie to rozumieć należy „kompetencję w zakresie rozpoznawania (rozstrzygania, załatwiania) spraw oraz podejmowania innych czynności procesowych składających się na...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX