Rogoziński Dawid, Rozliczenia stron nieważnej umowy kredytu waloryzowanego kursem waluty obcej

Monografie
Opublikowano: WKP 2022
Rodzaj:  monografia
Autor monografii:

Rozliczenia stron nieważnej umowy kredytu waloryzowanego kursem waluty obcej

Autor fragmentu:

WSTĘP

Wedle szacunków Ministerstwa Sprawiedliwości w chwili obecnej przed sądami powszechnymi w Polsce toczy się już co najmniej 60 000 spraw dotyczących kredytów frankowych. Na jednego sędziego w samym tylko nowym wydziale frankowym Sądu Okręgowego w Warszawie przypada ponad 1000 spraw. To stanowi zaś jedynie ok. 10% wszystkich kredytów waloryzowanych kursem waluty obcej zaciągniętych przez konsumentów w latach 2000–2012. Należy więc spodziewać się dalszego, lawinowego przyrostu tych spraw.

Stawia to przed prawnikami wymagania zmierzenia się z trudnym stykiem bardzo specjalistycznych obszarów prawa: prywatnego prawa bankowego i prawa ochrony konsumenta, umiejętności odczytywania orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE i na dodatek osadzenia tych kwestii w tzw. klasycznej cywilistyce. Zauważalnym problemem jest powszechna trudność w zakresie wykładni umów o usługi finansowe (wymagającej znajomości mechanizmów ekonomicznych, na co ani większość profesjonalnych pełnomocników, ani sędziów nie jest merytorycznie przygotowana i najzwyczajniej w świecie – nie ma czasu) oraz rozumienia i stosowania orzecznictwa TSUE (wyroki te bowiem odbiegają już nawet w ich redakcji, a w szczególności w zakresie i sposobie ich stosowania, od rozwiązań znanych w krajowym systemie, np. uchwał Sądu Najwyższego).

Niniejsza publikacja ma na celu znalezienie odpowiedzi i poruszenie tematów, które stanowią trzon aktualnie toczących się i przyszłych sporów. Jest oparta o doświadczenie Autora w pracy zespołu radców prawnych i adwokatów kancelarii obsługujących spory frankowe oraz działalność szkoleniową (w szczególności w ramach współpracy z Wolters Kluwer Polska). Wszelkie poruszone tematy mają odpowiadać na pytania, które:

są przedmiotem pytań prawnych zadanych SN (którego kompleksowej uchwały jednak raczej nieprędko, o ile w ogóle, należy się spodziewać);

są przedmiotem pytań formułowanych do TSUE (którego odpowiedzi należy się jednak spodziewać najwcześniej za ok. 2 lata, a procesy wciąż trwają);

są przedmiotem zarzutów formułowanych przez pełnomocników procesowych w toku postępowania apelacyjnego i kasacyjnego.

Publikacja przygotowana została w ten sposób, aby krok po kroku prowadziła Czytelnika od sedna sprawy (punktu wyjścia – abuzywności postanowień umów kredytów waloryzowanych kursem waluty obcej) do ostatecznego rozwiązania powstałej sytuacji prawnej (rozliczenia stron, w tym wszystkich przysługujących im potencjalnie rodzajów roszczeń), z naciskiem na jej zastosowanie praktyczne, a więc także z uwzględnieniem kwestii proceduralnych. W ten sposób pomoże pełnomocnikom procesowym m.in. sformułować poprawnie pozew czy odpowiedź na pozew (w publikacji Czytelnik znajdzie nawet przykładowe sformułowania do wykorzystania przy konstrukcji pism procesowych) i prowadzić dalszą wymianę pism procesowych, przygotować się do rozpraw, a następnie reagować na wydane orzeczenia w sposób zabezpieczający interesy klientów.

Sędziom zaś pozwoli przejść stopniowo przez ocenę prawną nie tylko klasycznej sprawy frankowej, ale także z uwzględnieniem odmienności, które mogą wywoływać wątpliwości czy kontrowersje (w zakresie tego, jak wpływają one na ostateczne rozwiązanie względem sytuacji „standardowej”). Publikacja będzie pomocą przy redakcji uzasadnień i treści orzeczeń zarówno w sprawach dotyczących ważności umów, jak i w sprawach dotyczących tylko rozliczeń finansowych stron.

Autor fragmentu:

Rozdział1
UMOWA KREDYTU WALORYZOWANEGO KURSEM WALUTY OBCEJ

Największa popularność kredytów waloryzowanych kursem waluty obcej przypadła w Polsce na lata 2004–2011. Mimo ich powiązania z walutą obcą, najczęściej oczywiście frankiem szwajcarskim (CHF), wypłata kredytu i każda z rat kapitałowo-odsetkowych realizowane miały być w złotówkach, zaś działania związane z „wymianą” waluty dokonywane były jedynie dla celów księgowych. Wykorzystywano przy tym dwa modele waloryzacji – indeksację lub denominację kwoty kapitału udzielonego kredytobiorcom. Z punktu widzenia tych ostatnich skutki ekonomiczne w zakresie ryzyka wahań kursów waluty obcej wynikające z wyboru jednego czy drugiego modelu niczym się nie różniły .

O ile stosowanie konstrukcji waloryzacji zobowiązania do waluty obcej jest w ogólności dopuszczalne , o tyle nie oznacza to, że takie ukształtowanie stosunku prawnego będzie zawsze zgodne z prawem i nigdy nie będzie prowadzić do aktualizacji sankcji wynikających z prawa cywilnego, w szczególności zaś wobec szczególnej ochrony praw...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX