Młodecka Katarzyna, Środki ochrony prawnej w nowym prawie zamówień publicznych. Poradnik z wzorami dokumentów

Polski system prawa zamówień publicznych rozwija się od ponad 25 lat, dostosowując się do zachodzących zmian społecznych, gospodarczych i prawnych, w świetle zmieniających się regulacji unijnych oraz potrzeb związanych z postępem cyfryzacji i innowacji.

Funkcjonowanie zamówień publicznych niewątpliwie odgrywa istotną rolę w polskim obrocie gospodarczym. W ostatnich latach wartość udzielonych zamówień publicznych stanowiła niemalże 10% PKB. Prawo zamówień publicznych sprzyja zatem wzrostowi gospodarczemu, dając szanse rynkowe polskim przedsiębiorcom. Niemniej jednak rynek zamówień publicznych jest z punktu widzenia wykonawców rynkiem trudnym, balansującym często na granicy rentowności. Z drugiej jednak strony przy zachowaniu płynności w realizacji zamówień publicznych daje przedsiębiorcom gwarancję wypłacalności i stałych, bezpiecznych przychodów, stąd wciąż wielu z nich opiera swoje biznesy właśnie na sprzedaży w ramach zamówień publicznych.

Choć nieczęsto mówi się o tym głośno, pozostaje oczywiste, że zamawiający na gruncie obowiązujących regulacji pozostaje tą silniejszą stroną kontraktów, dyktując wykonawcom swoje warunki. W tym miejscu właśnie przejawia się podstawowa funkcja systemu środków ochrony prawnej w zamówieniach publicznych, który ma równoważyć te dysproporcje sił i zapewniać wykonawcom bezpieczeństwo w granicach obowiązującego prawa. Niniejsza publikacja została w całości poświęcona systemowi środków ochrony prawnej w prawie zamówień publicznych, w oparciu o regulacje nowej ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych.

Gdy rozpoczynałam swoją pracę zawodową w obrębie prawa zamówień publicznych, najwięcej trudności sprawiały mi praktyczne aspekty pracy pełnomocnika w tematyce środków ochrony prawnej. Zadawałam wówczas sobie pytania: jak napisać dobre odwołanie, jak wygląda postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą, jaką stosuje się wówczas procedurę i jak się zachować podczas rozprawy? Te i wiele innych pytań zmusiły mnie do poszukiwania odpowiedzi. W literaturze nie brakuje pozycji zajmujących się środkami ochrony prawnej w prawie zamówień publicznych, niemniej jednak głównie są to pozycje o charakterze naukowym, skupiające się na analizie zagadnień prawnych, charakteru poszczególnych instytucji i zestawieniu wybranych wniosków z dostępnym dorobkiem orzecznictwa. Natomiast wciąż brakowało mi opracowań, które w profesjonalny sposób ukazywałyby praktyczną stronę tej sfery zamówień publicznych. Zmotywowana własnymi poszukiwaniami i zdobytym doświadczeniem praktycznym, postanowiłam opracować materiał, który okazałby się przydatny dla innych praktyków, poszukujących odpowiedzi na te same pytania. Niniejsza pozycja przeznaczona jest głównie dla profesjonalnych pełnomocników, adwokatów, radców prawnych i aplikantów do tych zawodów. Z uwagi na kompleksowe zestawienie analizy naukowej i praktycznej, może także okazać się przydatna dla arbitrów, jak i sędziów sądów powszechnych. Jednocześnie została napisana w taki sposób, aby inne podmioty, realizujące swoje uprawnienia w ramach ochrony prawnej, w szczególności wykonawcy i zamawiający, mogły wykorzystać wszystkie praktyczne wskazówki. Struktura opracowania pozwala na korzystanie z wybranych rozdziałów i podrozdziałów, dotyczących interesującego Czytelnika zagadnienia, bez konieczności studiowania całego działu. Stąd Czytelnik znajdzie w niniejszym komentarzu wskazówki, jak sporządzać określone rodzaje pisma na poszczególnych etapach postępowania, precyzujące ich warunki formalne, terminy składania, organy właściwe do wniesienia i rozpoznania, niezbędny zakres treściowy i praktyczne ryzyka związane z niedochowaniem określonych warunków. Ponadto pozycja została uzupełniona o wzory najważniejszych pism w postępowaniu odwoławczym i skargowym, które mogą pomóc w ich przygotowaniu zarówno profesjonalnym pełnomocnikom, jak i bezpośrednim uczestnikom procesu udzielania zamówień publicznych.

Publikacja została opracowana na podstawie ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych, której planowana data wejścia w życie to 1.01.2021 r. Jednocześnie monografia zawiera istotne analizy porównawcze w stosunku do poprzedniej regulacji prawnej.

Na dzień wydania niniejszego opracowania nie uchwalono jeszcze aktów wykonawczych do powyższej ustawy, w szczególności w ramach delegacji z art. 544 ust. 4 i art. 576 p.z.p. z 2019 r. Natomiast zgodnie z art. 97 u.w.p.z.p. z 2019 r. do czasu uchwalenia tych rozporządzeń zachowują moc dotychczasowe akty wykonawcze, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych. Dlatego publikacja opiera się na dotychczasowych aktach wykonawczych, obowiązujących na dzień jego wydania.