Iwanicz-Drozdowska Małgorzata (red.), Zarządzanie ryzykiem bankowym

Z prawdziwą przyjemnością oddajemy w ręce Czytelników pracę zespołową pt. „Zarządzanie ryzykiem bankowym”. Publikację przygotowała grupa doświadczonych ekspertów z zakresu zarządzania ryzykiem, aktywnych zarówno na polu teorii, jak i praktyki.

Zarządzanie ryzykiem zajmuje od wielu dekad ważne miejsce w zarządzaniu finansami podmiotów gospodarczych. Banki odgrywają na rynku niezmiernie ważną rolę i od tego, w jaki sposób podchodzą do podejmowania i zarządzania ryzykiem, zależy nie tylko ich sukces biznesowy, ale również stabilność fundamentów gospodarczych danego kraju. Z tego względu tematyka ryzyka od wielu lat zajmuje wysokie miejsce na liście priorytetów zarówno nadzorców, jak i menedżerów. Ostatnie lata przyniosły wiele zmian w odniesieniu do identyfikowanych zagrożeń, ze szczególnym naciskiem na ryzyko ESG (environmetal, social, governance) oraz cyberzagrożenia. Ryzyko związane z ESG, jak też ze stosowaniem przez banki nowoczesnych rozwiązań technologicznych wymaga wszechstronnej, interdyscyplinarnej wiedzy, aby właściwie rozpoznać potencjalny problem.

Przedstawiamy w książce zarówno ramy regulacyjne związane z zarządzaniem ryzykiem, jak i szczegółowe charakterystyki poszczególnych rodzajów ryzyka, metod ich oceny, z odniesieniami do doświadczeń praktycznych i sposobów przeciwdziałania. W rozdziałach posługujemy się przykładem hipotetycznego Banku Eagle albo wykorzystujemy przykłady z życia wzięte, aby zilustrować działanie poszczególnych mechanizmów i rozwiązań.

Książka składa się z dziesięciu rozdziałów oraz aneksu poświęconego wycenie instrumentów finansowych. Rozdział pierwszy ma charakter wprowadzający, w którym poza definicjami i klasyfikacjami przedstawiamy podstawowe miary ryzyka i ich istotę. Rozdział 2 dotyczy najważniejszych regulacji nadzorczych determinujących ramy, w jakich banki zobowiązane są funkcjonować. Od rozdziału 3 rozpoczynamy prezentację poszczególnych rodzajów ryzyka. Jako pierwsze omawiamy ryzyko kredytowe, po którym pojawia się ryzyko ESG. Umieszczenie rozdziału poświęconego ryzyku ESG tuż za ryzykiem kredytowym wynika z faktu, że banki w największym stopniu właśnie w ryzyku kredytowym ujmują aspekty ESG. Należy mieć jednak świadomość, że ryzyko ESG dotyka także – w mniejszym lub większym stopniu – pozostałych rodzajów ryzyka. Rozdział 5 obejmuje ryzyko płynności i stopy procentowej, które w ostatnim czasie także w coraz większym stopniu przykuwa uwagę uczestników rynku. Rozdział 6 odnosi się do ryzyka rynkowego, ze szczególnym naciskiem położonym na modele VaR (value at risk) i ES (expected shortfall). Ten rozdział kończy omówienie rodzajów ryzyka określanych jako finansowe.

Rozdziały 7–9 odnoszą się do ryzyka niefinansowego, a mianowicie operacyjnego oraz jego szczególnych podrodzajów: ryzyka technologii informacyjno-telekomunikacyjnych (ICT – information and communication technologies) oraz ryzyka nadużyć. To właśnie w tych rozdziałach znajduje się wiele przykładów z życia wziętych, jak też wskazań, w jaki sposób można przeciwdziałać zagrożeniom.

Rozdział 10 wieńczą wcześniej prowadzone rozważania w celu przedstawienia, jak w sposób zintegrowany zarządzać efektywnością i ryzykiem. Istotną częścią rozważań są rola, wyznaczanie i alokacja kapitału ekonomicznego.

Dziękuję serdecznie wszystkim zaangażowanym w przygotowanie tej publikacji, a w szczególności Recenzentowi, prof. Ryszardowi Kokoszczyńskiemu z Uniwersytetu Warszawskiego.

Małgorzata Iwanicz-Drozdowska