Lasiński-Sulecki Krzysztof, Nieprzewidziane okoliczności. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18.04.2024 r., C-509/22, Agenzia delle Dogane e dei Monopoli przeciwko Girelli Alcool Srl

Artykuł 7 ust. 4 dyrektywy Rady 2008/118/WE z 16.12.2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylającej dyrektywę 92/12/EWG – dalej dyrektywa 2008/118/WE – należy interpretować w ten sposób, że pojęcie nieprzewidzianych okoliczności w rozumieniu tego przepisu, podobnie jak pojęcie siły wyższej, należy rozumieć jako obejmujące nadzwyczajne i nieprzewidywalne okoliczności, niezależne od powołującego się na nie podmiotu, których następstw nie można było uniknąć mimo zachowania należytej staranności.

Artykuł 7 ust. 4 dyrektywy 2008/118/WE należy interpretować w ten sposób, że uznanie istnienia „nieprzewidzianych okoliczności” w rozumieniu tego przepisu wymaga, po pierwsze, aby całkowite zniszczenie lub nieodwracalna utrata wyrobów akcyzowych były spowodowane nadzwyczajnymi, nieprzewidywalnymi i niezależnymi od danego podmiotu okolicznościami, co jest wykluczone, gdy ponosi on odpowiedzialność za zaistnienie tych okoliczności, a po drugie, aby podmiot ten wykazał się starannością zwykle wymaganą w ramach swojej działalności w celu zabezpieczenia się przed skutkami takiego zdarzenia.

Artykuł 7 ust. 4 dyrektywy 2008/118/WE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego państwa członkowskiego, zgodnie z którym okoliczności stanowiące zachowanie zawinione w stopniu innym niż poważny, które można przypisać odnośnej osobie zobowiązanej do zapłaty podatku, zrównuje się w każdym przypadku z nieprzewidzianymi okolicznościami i działaniem siły wyższej. Jednakże, w sytuacji gdy okoliczności stanowiące zachowanie zawinione w stopniu innym niż poważny, prowadzące do całkowitego zniszczenia lub nieodwracalnej utraty wyrobu akcyzowego miały miejsce w ramach skażania alkoholu, na które właściwe organy krajowe uprzednio udzieliły zezwolenia, należy uznać, że to zniszczenie lub ta utrata wynikają z zezwolenia udzielonego przez właściwe organy danego państwa członkowskiego, co oznacza, iż wspomnianego zniszczenia lub wspomnianej utraty nie można uznać za dopuszczenie do konsumpcji w rozumieniu art. 7 dyrektywy 2008/118/WE.

Artykuł 7 ust. 4 dyrektywy 2008/118/WE należy interpretować w ten sposób, że zawarty w akapicie pierwszym tego przepisu zwrot „wynikają z zezwolenia udzielonego przez właściwe organy państwa członkowskiego” nie może być rozumiany jako umożliwiające państwom członkowskim przewidzenie w sposób ogólny, że całkowite zniszczenie lub nieodwracalna utrata wyrobów akcyzowych objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy nie stanowi dopuszczenia do konsumpcji, jeżeli jest wynikiem zachowania zawinionego w stopniu innym niż poważny.