0115-KDIT2.4011.449.2022.1.RS - Zwrot PIT w związku ze zwrotem nienależnie pobranych świadczeń z ZUS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lipca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 12 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W okresach od 30 października 2015 r. do 24 kwietnia 2017 r. oraz od 30 maja 2017 r. do 21 stycznia 2019 r. ZUS wypłacał Pani świadczenia w postaci zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Od kwoty ww. świadczeń ZUS odprowadzał comiesięcznie należny podatek dochodowy.

W 2019 r. ZUS wszczął postępowanie weryfikujące wysokość zadeklarowanej przez Panią podstawy wymiaru składek dla wypłaconych świadczeń. W efekcie ZUS wydał decyzję, w której obniżył podstawę wymiaru składek do wysokości 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

(...) 2020 r. Sąd Okręgowy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych podtrzymał decyzję ZUS. W związku z powyższym ZUS zobowiązał Panią do zwrotu:

- należności głównej (...),

- odsetek (...).

Należność w kwocie (...) zł została wpłacona na właściwe konto ZUS w dniach 12-13 listopada 2021 r. Reszta kwoty została rozłożona na 34 raty ze spłatą od stycznia 2022 r.

Kwoty wypłacone Pani przez ZUS były kwotami netto, podczas gdy kwota, którą Pani zwróciła na rzecz ZUS, jest kwotą brutto.

We właściwym urzędzie skarbowym została Pani poinformowana o uzyskaniu korekty dokumentów PIT-11A za lata 2015-2019 wystawione przez ZUS. ZUS poinformował Panią, że nie wystawi korekt za wymienione lata, lecz może Pani ubiegać się o zwrot podatku w zeznaniu PIT-36 za 2021 r. na podstawie odpowiedniej decyzji ZUS oraz dowodów wpłaty dokonanej w 2021 r. w ramach zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Podczas składania odpowiednich dokumentów do właściwego urzędu skarbowego została Pani poinformowana, że wysokość zwrotu może być maksymalnie do wysokości podatku opłaconego w 2021 r. Pracownicy urzędu skarbowego poinformowali Panią również, że nie posiadają wiedzy o możliwych sposobach zwrotu podatku nadpłaconego w wyżej opisany sposób.

Po analizie treści wniosku - mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tut. organowi i treść przepisu art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa - przyjęto, że intencją Pani było uzyskanie odpowiedzi na pytanie:

Czy przysługuje Pani zwrot całości podatku dochodowego od nienależnie pobranego świadczenia?

Pani stanowisko w sprawie

Kwota wypłaconych Pani w latach 2015-2019 świadczeń w ramach zasiłków chorobowego i macierzyńskiego stanowiła kwotę netto - Zakład Ubezpieczeń Społecznych odprowadzał co miesiąc należny podatek dochodowy. Pomimo to ZUS zobowiązał Panią do zwrotu świadczeń w kwocie brutto, co Pani uczyniła.

Uważa Pani za zasadne i elementarnie uczciwe uzyskanie zwrotu tej części podatku, która podlegała zwrotowi do ZUS na skutek wydanej przez ZUS decyzji.

Spłacając ZUS należność główną, wpłaciła Pani kwotę, której nigdy de facto nie miała. Skoro część świadczeń, zgodnie z decyzją ZUS, pobrała Pani nienależnie - również nienależnie odprowadzony został od nich podatek, którego spłata jednak nastąpiła.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 410 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.):

Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

W sytuacji dokonania w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobieranych świadczeń, które uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, rozliczenie tego zwrotu następuje poprzez zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań.

Na podstawie art. 34 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, otrzymanych bezpośrednio z tego organu, a obowiązek poboru zaliczek przez ten organ trwa - organ rentowy odejmuje od dochodu kwoty zwrotów dokonanych w roku podatkowym przy ustalaniu wysokości zaliczek oraz w rocznym obliczeniu dochodu, zamieszczając na tym rozliczeniu odpowiednie informacje.

Wyżej powołany przepis znajduje zatem zastosowanie w sytuacji, gdy trwa obowiązek poboru zaliczek przez organ emerytalny, któremu podatnik zwrócił nienależnie pobrane świadczenia zwiększające uprzednio dochód podlegający opodatkowaniu.

W sytuacji natomiast, gdy zwrócone nienależnie pobrane świadczenia nie zostały uwzględnione przez płatnika i odliczone od dochodu przy poborze zaliczek, w roku, w którym zwrócono świadczenie, wówczas w informacji o dochodach uzyskanych od organu rentowego lub w rocznym obliczeniu podatku płatnik zamieszcza odpowiednie informacje o kwocie dokonanego zwrotu. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb i art. 30da-30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Artykuł 26 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. - stanowi, że:

Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g i art. 30j-30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

W myśl art. 26 ust. 7h ustawy:

Kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 5, przekraczająca kwotę dochodu, o którym mowa w ust. 1, może być odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych.

Zatem w sytuacji, gdy płatnik nie dokonał - na podstawie art. 34 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - potrącenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia, a podatnik dokona takiego zwrotu poprzez wpłatę dla płatnika z własnych środków - będzie mu wtedy przysługiwało, wynikające z art. 26 ust. 1 pkt 5 tejże ustawy, prawo do pomniejszenia dochodu przed opodatkowaniem o kwotę dokonanego na rzecz płatnika zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na podstawie wystawionego przez płatnika dowodu dokonania owego zwrotu.

Należy podkreślić, że zarówno art. 34 ust. 10, jak i art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy sytuacji, w której zwracane przez podatnika nienależnie pobrane świadczenia uprzednio zwiększały dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, dlatego też zwrot ten dokonywany w kwocie brutto, tj. łącznie z pobranymi zaliczkami na podatek dochodowy - gwarantuje odzyskanie przez podatnika kwoty tych zaliczek.

W przypadku gdy zastosowanie przepisu art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest niewystarczające bądź niemożliwe, np. z racji nieosiągania żadnych dochodów, kwota podatku zapłaconego od świadczenia, które zostało zwrócone jako nienależne, staje się nadpłatą.

W myśl art. 72 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.) za nadpłatę uważa się kwotę:

Zgodnie z art. 73 § 1 ww. ustawy nadpłata powstaje, z zastrzeżeniem § 2, z dniem:

Artykuł 73 § 2 ww. ustawy stanowi, że nadpłata powstaje z dniem złożenia:

W myśl art. 74a ww. ustawy:

W przypadkach niewymienionych w art. 73 § 2 i art. 74 wysokość nadpłaty określa organ podatkowy.

Zatem, w przypadku podatnika, który chciałby otrzymać zwrot nadpłaconego podatku w całości, a osiągane dochody podlegające opodatkowaniu uniemożliwiają mu dokonanie stosownego odliczenia, może złożyć wniosek do właściwego organu podatkowego o określenie nadpłaty w oparciu o art. 74a ustawy - Ordynacja podatkowa. Realizując w takiej sytuacji normę zawartą w ww. przepisie, organ podatkowy po złożeniu przez podatnika wniosku, powinien wydać decyzję określającą wysokość nadpłaty.

Jak wynika z opisu zdarzenia, w okresach od 30 października 2015 r. do 24 kwietnia 2017 r. oraz od 30 maja 2017 r. do 21 stycznia 2019 r. ZUS wypłacał Pani świadczenia w postaci zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Od kwoty ww. świadczeń ZUS odprowadzał comiesięcznie należny podatek dochodowy. W 2019 r. ZUS wszczął postępowanie weryfikujące wysokość zadeklarowanej przez Panią podstawy wymiaru składek dla wypłaconych świadczeń. W efekcie ZUS wydał decyzję, w której obniżył podstawę wymiaru składek do wysokości 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. (...) czerwca 2020 r. Sąd Okręgowy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych podtrzymał decyzję ZUS. W związku z powyższym ZUS zobowiązał Panią do zwrotu: należności głównej i odsetek. Należność w kwocie (...) zł została wpłacona na właściwe konto ZUS w dniach 12-13 listopada 2021 r. Reszta kwoty została rozłożona na 34 raty ze spłatą od stycznia 2022 r. Kwoty wypłacone Pani przez ZUS były kwotami netto, podczas gdy kwota, którą Pani zwróciła na rzecz ZUS, jest kwotą brutto.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że dokonany przez Panią w 2021 r. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwrot nienależnie pobranych świadczeń podlegał odliczeniu od dochodu osiągniętego w 2021 r. W przypadku zaś, gdy kwota odliczenia przekroczyła kwotę dochodu uzyskanego przez Panią w 2021 r., kwota ta będzie mogła zostać odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno następujących po sobie 5 latach podatkowych. Analogiczne zasady będą obowiązywały do dokonywanych przez Panią dalszych spłat ratalnych.

W sytuacji gdy zastosowanie przepisu art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie niemożliwe - z uwagi na nieosiąganie dochodów podlegających opodatkowaniu - kwota podatku zapłaconego od świadczenia, które zostało zwrócone jako nienależne, staje się nadpłatą. W takim przypadku na podstawie art. 74a ustawy - Ordynacja podatkowa może Pani złożyć wniosek do właściwego organu podatkowego o określenie nadpłaty, celem odzyskania nadpłaconego podatku dochodowego od osób fizycznych. Organ podatkowy realizując w takiej sytuacji ww. normę art. 74a Ordynacji podatkowej po złożeniu przez podatnika wniosku, wydaje decyzję określającą wysokość nadpłaty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; (dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).