5543/2016 - Zmiany w szkolnictwie.

Nauczyciele zatrudnieni w gimnazjach posiadają kwalifikacje do nauczania również w szkołach podstawowych i większość z nich ma kwalifikacje do nauczania w liceach - są to osoby legitymujące się wykształceniem magisterskim (ponad 97% nauczycieli gimnazjów).

Kwestie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli uregulowano przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1264).

Zgodnie z ww. przepisami stanowisko nauczyciela przyrody w szkole podstawowej może zajmować osoba, która ukończyła odpowiednio:

- studia wyższe (licencjackie lub magisterskie) na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub

- studia wyższe (licencjackie lub magisterskie) na kierunku, którego zakres określony w standardzie kształcenia dla tego kierunku studiów w grupie treści podstawowych i kierunkowych obejmuje treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub

- studia wyższe (licencjackie lub magisterskie) na kierunku (specjalności) innym, a ponadto ukończyła studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub

- zakład kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiadającej nauczanemu przedmiotowi lub prowadzonym zajęciom.

Według założeń przygotowywanej reformy systemu oświaty, przedmiot przyroda będzie realizowany w klasie czwartej 8-letniej szkoły podstawowej, natomiast przedmioty: biologia, geografia, chemia i fizyka będą realizowane odpowiednio w klasach 5-8 szkoły podstawowej.

Powyższa zmiana oznacza, że nauczyciele zarówno przyrody w szkołach podstawowych oraz nauczyciele biologii, geografii, chemii i fizyki zatrudnieni w gimnazjach będą mieli możliwość nauczania tych przedmiotów w szkole podstawowej.

Zdecydowana większość nauczycieli szkół podstawowych nabywała kwalifikacje do nauczania przyrody poprzez ukończenie studiów podyplomowych. Z uwagi na obowiązujące od 2003 r. regulacje prawne dotyczące standardów kształcenia nauczycieli - programy studiów podyplomowych w zakresie przygotowania merytorycznego do nauczania przedmiotu do 2012 r. powinny były zostać opracowywane z uwzględnieniem posiadanego przez uczestników przygotowania, tak aby studia umożliwiały uzyskanie wiedzy i umiejętności odpowiednich do nauczania przedmiotu. Zatem słuchaczami studiów podyplomowych z zakresu przyrody byli zazwyczaj nauczyciele innych przedmiotów przyrodniczych (biologii, chemii, fizyki, geografii). Osoby te posiadają obecnie kwalifikacje do nauczania zarówno przyrody jak i jednego z przedmiotów przyrodniczych, tj.: biologii, chemii, fizyki lub geografii.

Uczelnie kształcące nauczycieli przyrody będą przygotowywały do nauczania przyrody młodsze dzieci w szkole podstawowej (IV klasa).