IP-PP2-443-11/08-2/ASi - Czy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega otrzymane wynagrodzenie za umowę zlecenie?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2007 r. (data wpływu 7 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania środków finansowych otrzymanych na nabycie nieruchomości w ramach umowy zlecenia (umowy powierniczej), wynagrodzenia a także przeniesienia prawa własności - jest prawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania środków finansowych otrzymanych na nabycie nieruchomości w ramach umowy zlecenia (umowy powierniczej), wynagrodzenia a także przeniesienia prawa własności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zawarł z osobą trzecią - osobą prywatną umowę zlecenie (umowę powierniczą). Na podstawie przedmiotowej umowy zlecenia Strona nabędzie w imieniu własnym, ale na rachunek tej osoby nieruchomość. Na nabycie tej nieruchomości osoba prywatna - na podstawie wiążącej umowy - powierzy Stronie środki finansowe. W przyszłości Wnioskodawca przeniesie na własność osoby prywatnej przedmiotową nieruchomość - w wykonaniu umowy zlecenia (umowy powierniczej). Za wykonanie umowy powierniczej Strona otrzyma określone wynagrodzenie. Zgodnie z umową zlecenia (powierniczą) za jej wykonanie wobec osób trzecich odpowiada Wnioskodawca.

Nieruchomość, którą nabywa Strona w imieniu osoby prywatnej jest nieruchomością oznaczoną jako grunty orne klasy RIIIa, RIIIb, RIVb i obowiązuje dla niej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość zostanie nabyta przez Wnioskodawcę od sprzedającego jako osoby fizycznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymanie środków finansowych powierzonych przez osobę prywatną, które to środki będzie wydatkował w całości na nabycie nieruchomości w ramach umowy zlecenia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. A także przeniesienie przez Wnioskodawcę własności nieruchomości na osobę prywatną - w wykonaniu umowy zlecenia (powierniczej) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jedynie opodatkowaniem podatkiem VAT podlega wynagrodzenie otrzymane przez Wnioskodawcę za wykonanie umowy powierniczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Towarami zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Natomiast art. 8 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W ocenie tut. organu podatkowego czynność otrzymania środków finansowych powierzonych Wnioskodawcy przez osobę prywatną, które są wydatkowane w całości na nabycie nieruchomości w ramach wykonania umowy zlecenia (umowy powierniczej) nie stanowi ani dostawy towarów ani świadczenia usług.

Zatem w świetle przedstawionych przepisów przedmiotowa czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

Umowa powiernicza w polskim prawie należy do umów nienazwanych. Najczęściej podstawą skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia, stąd prawa i obowiązki stron takiej umowy są oceniane według przepisów o zleceniu. Jest to nazwana umowa o świadczenie usług, do której stosownie do art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Definicja samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej znalazła się w art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Jest to wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z regulacji zawartej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Poprzez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy.

Powyższe oznacza, że w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, co do zasady, można opodatkować daną czynność jedynie wówczas, gdy jest ona wymieniona jako czynność podlegająca opodatkowaniu - art. 5 ww. ustawy (aspekt przedmiotowy) oraz została wykonana przez podatnika - art. 15 ustawy (aspekt podmiotowy). Pojęcie podatnika uzależnione zostało od prowadzenia samodzielnie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, osobę prawną, jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej.

W każdym przypadku należy zatem badać, czy dana czynność, objęta zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, wykonana została w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu tej ustawy.

W świetle zaś art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu, których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Dla uznania, iż działalność wykonywana osobiście nie jest samodzielną działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług konieczne jest, aby pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym czynności istniały więzy prawne tworzące stosunek prawny. Ponadto z przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 wynika, iż prawne więzy tworzące stosunek prawny dotyczyć muszą:

A zatem przepis ten w swojej treści konstruuje warunki, których wystąpienie pozwala na przyjęcie, że osoba świadcząca usługi np. na podstawie umowy zlecenie, nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej.

Jeżeli więc dany podmiot świadczy na podstawie umowy zlecenia usługi, to nie będą one kwalifikowane jako samodzielna działalność gospodarcza i nie będą podlegały opodatkowaniu, jeżeli pomiędzy zleceniobiorcą (usługodawcą) a zleceniodawcą (usługobiorcą) istnieć będą więzy prawne, na podstawie których zlecający będzie określał warunki świadczenia usługi (czas, miejsce względnie sposób świadczenia), wynagrodzenia oraz to on będzie ponosił odpowiedzialność za wykonaną czynność (po jego stronie będzie spoczywało ryzyko gospodarcze np. nieprawidłowego wykonania danej czynności, on poniesie ewentualne negatywne skutki danej czynności) wobec osób trzecich.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że świadczona przez niego usługa będzie polegała na nabyciu nieruchomości gruntowej na rachunek osoby prywatnej, ale we własnym imieniu, w ramach umowy zlecenia. Jak wynika z wniosku, zgodnie z umową zlecenia za jej wykonanie wobec osób trzecich odpowiada Wnioskodawca.

Zatem nie zostały spełnione warunki, które pozwoliłyby uznać, iż działalność wykonywana osobiście nie jest samodzielną działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym Wnioskodawca winien opodatkować uzyskane przychody podatkiem od towarów i usług.

Ad. 3

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca nabędzie nieruchomość rolną w ramach umowy zlecenia (umowy powierniczej). Powiernictwo zaś wg definicji słownikowej to powierzenie prowadzenia spraw osobie zaufanej na czas określony lub do odwołania. W tym przypadku osoba prywatna - trzecia na podstawie umowy zlecenia powierzyła Wnioskodawcy zakup na jej rachunek gruntów rolnych. W związku z tym, iż powiernik (Wnioskodawca) nabył ten grunt we własnym imieniu musi nastąpić przeniesienie własności tej nieruchomości na faktycznego nabywcę. W przypadku gdy przeniesienie takie nie będzie miało charakteru odpłatnego zbycia, powiernik nie będzie w tym przypadku sprzedającym a jedynie będzie działał w zastępstwie i na zlecenie kupującego.

Mając powyższe na uwadze przeniesienie własności nieruchomości z powiernika na właściwego nabywcę nie mieści się w zakresie pojęcia "odpłatnego świadczenia usług".

Zatem przeniesienie prawa własności z Wnioskodawcy na osobę prywatną nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Uwzględniając powyższe, postanowiono jak na wstępie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.