OS-4-033-19/2000/HS - Odpowiedzialność podatkowa w spółce cywilnej.

Zgodnie z art. 115 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) orzeczenie o odpowiedzialności podatkowej wspólników rozwiązanej spółki cywilnej nie wymaga uprzedniego wydawania decyzji określającej wysokość zaległości podatkowych spółki.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie regulują w odrębny sposób zagadnienia właściwości miejscowej organu podatkowego w sprawie orzekania o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich. W tym zakresie należy zatem stosować przepis art. 17 § 1 Ordynacji podatkowej.

Zgodnie z tym przepisem, jeżeli ustawy podatkowe określają odrębne zasady w zakresie właściwości miejscowej organów podatkowych, wówczas należy je stosować. W przypadku podatku od towarów i usług ustawa o tym podatku określa, iż właściwym miejscowo jest urząd skarbowy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (art. 4 pkt 10 ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.).

Właściwy do orzekania o odpowiedzialności podatkowej wspólników spółki cywilnej w zakresie zaległości w podatku od towarów i usług będzie więc urząd skarbowy właściwy w zakresie wymiaru i poboru tego podatku.

* Odpowiedzialność podatkowa wspólnika spółki cywilnej jako osoby trzeciej jest odpowiedzialnością solidarną ze spółką i pozostałymi wspólnikami a jednocześnie ma charakter odpowiedzialności posiłkowej, gdyż decyzja orzekająca o odpowiedzialności może zostać wykonana dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku podatnika - spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna. W pierwszej kolejności roszczenie podatkowe powinno być kierowane do majątku podatnika, więc rozdzielenie właściwości wymiarowej od właściwości w zakresie orzekania o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich utrudniłoby i opóźniałoby realizację decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej,

* Art. 109 Ordynacji podatkowej umożliwia stosowanie wobec osoby trzeciej ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, uprawnienia w tym zakresie § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 31 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 162, poz. 1124 z późn. zm.) przyznaje urzędom skarbowym właściwym do wymierzania zobowiązań podatkowych.

Odnosząc się do treści pisma Urzędu należy zauważyć, że fakt zapłaty przez jednego ze wspólników rozwiązanej spółki 50% zaległości nie zwalnia go z odpowiedzialności za pozostałe zaległości. Odpowiedzialność podatkowa w trybie art. 115 Ordynacji nie jest bowiem ograniczona do wysokości udziałów w spółce. Organ podatkowy powinien orzec o odpowiedzialności obu wspólników w równej wysokości i kierując się efektywnością egzekucji dokonuje wyboru podmiotu, od którego będzie egzekwować należności w razie braku ich dobrowolnej zapłaty. Sprawą wewnętrzną byłych wspólników są natomiast ewentualne wzajemne roszczenia regresowe. Jeżeli egzekucja będzie kierowana do wspólnika, który nie zamieszkuje na terenie objętym właściwością organu podatkowego orzekającego o odpowiedzialności, zastosowanie znajdzie przepis art. 22 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.