SPS-023-16523 - Zasady udzielania zasiłku celowego dla powodzian.

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 24 czerwca 2010 r., znak: SPS-023-16523, dotyczące interpelacji pani poseł Magdaleny Gąsior-Marek w sprawie zasiłku celowego dla powodzian uprzejmie wyjaśniam.

Zgodnie z art. 101 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej właściwą miejscowo gminą do przyznania zasiłku celowego dla osób bądź rodzin poszkodowanych w wyniku powodzi w 2010 r. jest gmina miejsca zamieszkania osoby bądź rodziny ubiegającej się o świadczenie. Pojęcie miejsca zamieszkania definiuje Kodeks cywilny. I tak zgodnie z art. 25 k.c. miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Aby zatem można było ustalić miejsce zamieszkania, a co za tym idzie gminę właściwą do udzielenia świadczeń z pomocy społecznej, muszą być spełnione dwa warunki: przebywanie w sensie fizycznym w określonej miejscowości oraz wola (zamiar) stałego pobytu. W tym miejscu warto podkreślić, iż to miejsce zamieszkania, a nie zameldowania jest elementem indywidualizującym osobę fizyczną, wskazując na jej faktyczny związek z określoną miejscowością. Zameldowanie zaś jest aktem administracyjnym, który potwierdza okoliczność stałego zamieszkiwania w danej miejscowości, stanowi ułatwienie w ustaleniu miejsca zamieszkania, ale o nim nie przesądza. Z zameldowaniem nie jest więc związane domniemanie, że określa ono miejsce zamieszkania. Warto wskazać w tym miejscu postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lutego 2006 r., sygn. akt I OW 231/05, w którym podkreślono, iż samo zameldowanie, będące kategorią prawa administracyjnego, nie przesądza o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego. Z uwagi na powyższe zasada jakby "pierwszeństwa miejsca zamieszkania przed miejscem zameldowania" wydaje się słuszna.

Tak wiec w przypadku przyznania zasiłków celowych dla osób bądź rodzin poszkodowanych w powodzi, tak jak w przypadku pozostałych świadczeń z pomocy społecznej, właściwą do udzielenia świadczenia jest gmina miejsca zamieszkania, a nie zameldowania. Ponadto należy podnieść, iż nawet osoby, które czasowo przebywają poza prowadzonym gospodarstwem domowym, np. w celach zarobkowych, są uprawnione do otrzymania zasiłku celowego. Oceny zasadności przysługiwania uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej dokonuje organ pomocy społecznej, który - po zebraniu materiału dowodowego i w wyniku swobodnej jego oceny - samodzielnie ustala charakter przebywania na terenie gminy osoby ubiegającej się o pomoc (ocenia wystąpienie przesłanek z art. 25 k.c.) i w efekcie tego postępowania określa, czy i ewentualnie w jakiej formie i jakim zakresie pomocy należy udzielić.