Wiktorowska Ewa, Badanie konfliktu interesów oraz niekaralności osób po stronie zamawiającego

Badanie konfliktu interesów oraz niekaralności osób po stronie zamawiającego

Zgodnie z art. 17 ust. 3 p.z.p. czynności związane z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia wykonują osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm. W tym celu ustawodawca nakazał, aby członkowie komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia, po stronie zamawiającego, lub mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub udzielające zamówienia podlegały wyłączeniu z postępowania o ile po ich stronie wystąpi konflikt interesów.

Wymagane oświadczenia o braku lub zaistnieniu konfliktu interesów składają kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia, po stronie zamawiającego, lub mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub udzielające zamówienia podlegają wyłączeniu, jeżeli po ich stronie występuje konflikt interesów. Oświadczenie to jest składane niezwłocznie po powzięciu wiadomości o istnieniu okoliczności stanowiącym konflikt interesów, a oświadczenie o braku istnienia tych okoliczności nie później niż przed zakończeniem postępowania o udzielenie zamówienia. Oświadczenie w formie pisemnej jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Przed odebraniem oświadczenia, kierownik zamawiającego lub osoba, której powierzył czynności w postępowaniu, uprzedza osoby składające oświadczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

W uzasadnieniu do projektu ustawy (druk sejm. nr 3624) możemy znaleźć następujące wyjaśnienie pojęcia konfliktu interesów: „Należy przez to rozumieć każdą sytuację, w której bezstronność lub niezależność osób działających po stronie zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego jest lub może być postrzegana jako zagrożona z uwagi na posiadanie bezpośredniego lub pośredniego interesu finansowego, ekonomicznego lub osobistego w określonym rozstrzygnięciu tego postępowania”.

Stanowisko to ma umocowanie w art. 24 dyrektywy 2014/24/UE stanowiącym, iż konflikt interesów obejmuje co najmniej każdą sytuację, w której członkowie personelu instytucji zamawiającej lub dostawcy usług w zakresie obsługi zamówień działającego w imieniu instytucji zamawiającej biorący udział w prowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia lub mogący wpłynąć na wynik tego postępowania mają, bezpośrednio lub pośrednio, interes finansowy, ekonomiczny lub inny interes osobisty, który postrzegać można jako zagrażający ich bezstronności i niezależności w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia.

W art. 56 ust. 2 p.z.p., implementując ten przepis do polskiego prawa, określono, że konflikt interesów występuje wówczas, gdy kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia, po stronie zamawiającego, lub mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub udzielające zamówienia:

1) ubiegają się o udzielenie tego zamówienia;

2) pozostają w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia, lub są związane z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli albo pozostają we wspólnym pożyciu z wykonawcą, jego zastępcą prawnym lub członkami organów zarządzających lub organów nadzorczych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia;

3) w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z wykonawcą, otrzymywały od wykonawcy wynagrodzenie z innego tytułu lub były członkami organów zarządzających lub organów nadzorczych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia;

4) pozostają z wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że istnieje uzasadniona wątpliwość co do ich bezstronności lub niezależności w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia z uwagi na posiadanie bezpośredniego lub pośredniego interesu finansowego, ekonomicznego lub osobistego w określonym rozstrzygnięciu tego postępowania.

Dodatkowo w ust. 3 ustawodawca określił, że kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przygotowaniem lub przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia, po stronie zamawiającego, lub osoby mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub osoby udzielające zamówienia podlegają wyłączeniu z dokonywania tych czynności, jeżeli zostały prawomocnie skazane za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia:

1) o którym mowa w art. 228–230a lub art. 250a k.k. lub

2) przeciwko wiarygodności dokumentów, o której mowa w rozdziale XXXIV k.k. lub przeciwko mieniu, o którym mowa w rozdziale XXXV k.k., lub przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym, o którym mowa w rozdziale XXXVI k.k., lub

3) na podstawie art. 46 lub art. 48 ustawy o sporcie

– o ile nie nastąpiło zatarcie skazania.

W zakresie zaistnienia lub braku zaistnienia tych okoliczności ww. osoby składają oświadczenie w formie pisemnej pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Przed odebraniem oświadczenia, kierownik zamawiającego lub osoba, której powierzył czynności w postępowaniu, uprzedza osoby składające oświadczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia, po stronie zamawiającego, lub mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub udzielające zamówienia muszą zweryfikować, czy po ich stronie występuje konflikt interesów lub czy zostały prawomocnie skazane za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia i w związku z tym, czy podlegają wyłączeniu z postępowania.

Oświadczenie o istnieniu okoliczności świadczących o konflikcie interesów składa się niezwłocznie po powzięciu wiadomości o ich istnieniu, a oświadczenie o braku istnienia tych okoliczności –nie później niż przed zakończeniem postępowania o udzielenie zamówienia.

Oświadczenie o braku lub istnieniu okoliczności związanych z prawomocnym skazaniem danej osoby za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia, składa się przed rozpoczęciem wykonywania czynności związanych z przygotowaniem lub przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia.