Kremens Karolina, Konsekwencje stwierdzenia poważnych uchybień w działaniu instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej na etapie postępowania przygotowawczego

Konsekwencje stwierdzenia poważnych uchybień w działaniu instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej na etapie postępowania przygotowawczego

Instytucja sygnalizacji przewidziana w art. 19 k.p.k., polegająca na obowiązku zawiadamiania organów nadzoru lub kontroli nad instytucjami państwowymi, samorządowymi lub społecznymi, o stwierdzeniu poważnych uchybień w działalności tych instytucji, związana jest z realizacją celu zawartego w art. 2 § 1 pkt 2 k.p.k. i wyrażającego się w zapobieganiu przestępstwom.

Ani kodeks karny, ani tym bardziej kodeks postępowania karnego nie definiuje pojęcia instytucji państwowych, samorządowych i społecznych. Natomiast pojęcie „instytucje państwowe i samorządowe” występuje w art. 304 k.p.k., zaś w kodeksie karnym pojęcie to występuje w tytule Rozdziału XXIX. Z kolei pojęcie „innej instytucji państwowej” pojawia się w art. 115 § 13 pkt 6 k.k.

Ustawa stanowi, że w wypadku stwierdzenia przez prokuratora poważnego uchybienia w działaniu instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej ma on obowiązek zawiadomić o tym uchybieniu organ powołany do nadzoru nad daną jednostką organizacyjną, a w razie potrzeby także organ kontroli.

Nie każde jednak uchybienie skutkować będzie koniecznością złożenia zawiadomienia. Ustawa stanowi, że jedynie „poważne” uchybienie będzie obligowało prokuratora do zawiadomienia organu powołanego do nadzoru, a organu kontroli jedynie w przypadku, gdy prokurator uzna, że zachodzi taka potrzeba. Decyzja będzie należała do prokuratora, a więc w tym zakresie ustawa ogranicza obligatoryjne stosowanie przepisu.

Uprawnienie do składania zawiadomienia przysługuje w postępowaniu przygotowawczym wyłącznie prokuratorowi, , co oznacza, że nie przysługuje innym organom postępowania przygotowawczego, w tym Policji.

Jeżeli Policja stwierdzi uchybienie, ma obowiązek poinformować o tym prokuratora, który samodzielnie podejmie decyzję o tym czy zachodzą przesłanki, które zobowiązują prokuratora do złożenia zawiadomienia.