Bogusiak Marta, Odmowa udzielenia świadczenia zdrowotnego pacjentowi przez lekarza (klauzula sumienia)

Odmowa udzielenia świadczenia zdrowotnego pacjentowi przez lekarza (klauzula sumienia)

Procedura poświęcona jest szczególnej sytuacji, w której lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczenia zdrowotnego, jeżeli byłyby one niezgodne z jego sumieniem (art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty) bądź też nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta w razie wystąpienia innych uzasadnionych okoliczności (art. 38 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Opisuje ona przesłanki odmowy udzielenia pomocy medycznej oraz obowiązki, jakie ciążą na lekarzu w związku z tą odmową.

Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować (art. 30 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty; tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r., poz. 125) - dalej u.z.l.l.d.:

a) niebezpieczeństwo utraty życia;

b) niebezpieczeństwo ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz

c) w innych przypadkach niecierpiących zwłoki.

W powyższych przypadkach na lekarzu ciąży obowiązek udzielenia świadczenia, od którego nie może się on uchylić powołując się na klauzulę sumienia.

Ustawodawca, w art. 38 i 39 u.z.l.l.d. przewidział dwie sytuacje, w których lekarz może odmówić udzielenia pomocy, mianowicie:

a) lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta (art. 38 u.z.l.l.d.);

b) lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem (art. 39 u.z.l.l.d.).