Piaskowska Olga Maria, Ograniczenie/wyłączenie osobistego udziału małoletniego w postępowaniu w innych sprawach rodzinnych lub sprawach opiekuńczych
Ograniczenie/wyłączenie osobistego udziału małoletniego w postępowaniu w innych sprawach rodzinnych lub sprawach opiekuńczych
Ograniczenie/wyłączenie osobistego udziału małoletniego w postępowaniu w innych sprawach rodzinnych lub sprawach opiekuńczych
Ograniczenie/wyłączenie osobistego udziału małoletniego w postępowaniu w innych sprawach rodzinnych lub sprawach opiekuńczych
Procedury prawne pokazane w formie interaktywnych schematów, dzięki którym sprawdzisz, jak krok po kroku przebiega postępowanie w danej sprawie.
Dowiedz się więcej o LEX Navigator.
Zamów bezpłatną prezentację zdalną , podczas której przedstawimy Ci to narzędzie.
Krok: wszczęcie postępowania z udziałem małoletniego
W myśl art. 573 § 1 k.p.c. osoba pozostająca pod władzą rodzicielską, opieką albo kuratelą ma zdolność do podejmowania czynności w postępowaniu dotyczącym jej osoby, chyba że nie ma zdolności do czynności prawnych.
Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy dziecko jest uczestnikiem postępowania (art. 510 k.p.c.), bądź w wyniku wyraźnego przepisu ustawy bądź z istoty stosunku prawnego.
Wprowadzona w art. 573 § 2 k.p.c. możliwość ograniczenia lub wyłączenia przez sąd osobistego udziału małoletniego w postępowaniu, ze względów wychowawczych, dotyczy tych wypadków, gdy małoletni jest w powyższym rozumieniu uczestnikiem postępowania (por. np.: uzasadnienie uchwały SN z dnia 3 maja 1979 r., III CZP 14/79, OSN 1979, nr 12, poz. 230; por. także uchwałę SN z dnia 9 czerwca 1976 r., III CZP 46/75, OSN 1976, nr 9, poz. 184).
W sprawach toczących się przed sądem opiekuńczym, dotyczących władzy rodzicielskiej, żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka i wówczas jego sferą prawną zajmuje się reprezentant ustanowiony przez sąd opiekuńczy na mocy art. 99 k.r.o. (por. A. Rydzewski, Problematyka uczestnictwa małoletnich w postępowaniu przed sądem opiekuńczym w sprawach z zakresu "władzy rodzicielskiej", Rejent 1997, nr 11, s. 86 i nast.).
Krok: czy względy wychowawcze przemawiając za udziałem małoletniego w postępowaniu?
W myśl art. 573 § 2 k.p.c. sąd może ograniczyć lub wyłączyć osobisty udział małoletniego w postępowaniu, jeżeli przemawiają za tym względy wychowawcze.
W doktrynie podkreśla się, że wyłączenie udziału powinno nastąpić zawsze wtedy, gdy służyć będzie dobru małoletniego, a zatem podejmując decyzję w tej kwestii, sąd powinien uwzględnić przedmiot sprawy, ocenić całokształt zebranego dotychczas materiału dowodowego, a także powinien wziąć pod uwagę dojrzałość małoletniego (emocjonalną i intelektualną).
Kierując się celowością, przy uwzględnieniu stopnia dojrzałości małoletniego oraz charakteru sprawy opiekuńczej, właściwy sąd powinien zapoznać się ze stanowiskiem tego małoletniego, mając na względzie jego dobro (art. 12 Konwencji o prawach dziecka oraz art. 573, 574 i 576 § 2 k.p.c.) - postanowienie SN z dnia 15 grudnia 1998 r., I CKN 1122/98, OSNC 1999, nr 6, poz. 119).