Janiszowski-Downarowicz Rafał, Orzekanie przepadku przedmiotów w razie skazania sprawcy, umorzenia lub warunkowego umorzenia postępowania za przestępstwa określone w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

Orzekanie przepadku przedmiotów w razie skazania sprawcy, umorzenia lub warunkowego umorzenia postępowania za przestępstwa określone w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii

Omawiane przepisy regulują zasady fakultatywnego orzekania przepadku przedmiotu przestępstwa oraz przedmiotów i narzędzi, które służyły lub były przeznaczone do jego popełnienia, a także obligatoryjnego przepadku środka odurzającego lub substancji psychotropowej, nawet jeżeli wymienione przedmioty nie były własnością sprawcy.

Ogłoszenie wyroku przez sąd jest czynnością kończącą postępowanie jurysdykcyjne w danej instancji. W orzeczeniu tym, oprócz rozstrzygnięć dotyczących skazania, warunkowego umorzenia, umorzenia postępowania itp., sąd zawiera rozstrzygnięcie w przedmiocie dowodów rzeczowych zgromadzonych w sprawie. Takie rozstrzygnięcie może przybrać formę środka karnego przepadku. Należy zaznaczyć, że w przypadku, gdy sąd nie orzeknie wspomnianego środka karnego, może uzupełnić wyrok poprzez orzeczenie przepadku przedmiotów, w postanowieniu wydanym w trybie art. 420 k.p.k., co wynika wprost z treści tego przepisu.

Przepadek przedmiotu przestępstwa (pochodzącego bezpośrednio z przestępstwa jako jego „owoc” np. nielegalnie wytworzony środek odurzający) oraz przedmiotów i narzędzi, które służyły lub były przeznaczone do jego popełnienia (czyli narzędzia przestępstwa, służące do jego popełnienia np. samochód przystosowany do przewożenia narkotyków w celu późniejszego wprowadzenia ich do obrotu, urządzenia służące do wytwarzania środków odurzających, wagi laboratoryjne, torebki strunowe itp.) może być orzekany na podstawie art. 70 ust. 1 u.p.n. w razie skazania sprawcy, a więc tyko w wyroku skazującym za przestępstwa:

– nielegalnego wytwarzania, przetwarzania albo przerobu środków odurzających (art. 53 u.p.n.),

– nielegalnego wyrabiania, posiadania, przechowywania, zbywania lub nabywania przyrządów służących lub przeznaczonych do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków odurzających lub substancji psychotropowych (art. 54 u.p.n.),

– nielegalnego obrotu międzynarodowego (art. 55 u.p.n.),

– wprowadzania środków odurzających do obrotu (art. 56 u.p.n.) oraz

– przygotowania do przestępstw z art. 55 i 56 u.p.n. (art. 57 u.p.n.),

– udzielania innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej (art. 58 u.p.n.),

– handlu środkami odurzającymi (art. 59 u.p.n.),

– niezawiadomienia o przestępstwie (art. 60 u.p.n.),

– nielegalnego obrotu prekursorami (art. 61 u.p.n.),

– nielegalnej uprawy i zbioru (art. 63 u.p.n.) oraz

– kradzieży środków odurzających, substancji psychotropowych, mleczka makowego lub słomy makowej (art. 64 u.p.n.).