Godlewska Katarzyna, Postępowanie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP)

Postępowanie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP)

Procedura opisuje sposób realizacji obowiązku zgłoszenia właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu podejrzenia lub rozpoznania wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP).

Przepis art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 947 z późn. zm.) - dalej u.z.z.z. - zawiera definicję niepożądanego odczynu poszczepiennego. Zgodnie z tym zapisem niepożądanym odczynem poszczepiennym jest niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym.

Rodzaje niepożądanych odczynów poszczepiennych i kryteria ich rozpoznawania na potrzeby nadzoru epidemiologicznego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania (Dz. U. Nr 254, poz. 1711) - dalej r.n.o.p.

Powołany załącznik określa ogólne i szczegółowe rodzaje i kryteria niepożądanych odczynów poszczepiennych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego, a mianowicie:

I. Ogólne rodzaje i kryteria na potrzeby nadzoru epidemiologicznego:

1. Jako ciężki niepożądany odczyn poszczepienny kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który zagraża życiu i może:

1) wymagać hospitalizacji w celu ratowania zdrowia;

2) prowadzić do trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej;

3) kończyć się śmiercią.

2. Jako poważny niepożądany odczyn poszczepienny kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który charakteryzuje się dużym nasileniem objawów w postaci znacznego obrzęku kończyny, silnego jej zaczerwienienia, wysokiej gorączki, ale:

1) nie wymaga zwykle hospitalizacji w celu ratowania zdrowia;

2) nie prowadzi do trwałego uszczerbku dla zdrowia;

3) nie stanowi zagrożenia dla życia.

3. Jako łagodny niepożądany odczyn poszczepienny kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który nie ma szczególnie dużego nasilenia, a charakteryzuje się występowaniem:

1) miejscowego obrzęku kończyny;

2) silnego miejscowego zaczerwienienia;

3) gorączki.

II. Szczegółowe rodzaje i kryteria niepożądanych odczynów poszczepiennych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego:

1) odczyny miejscowe, w tym odczyny miejscowe - po szczepieniu BCG:

a) obrzęk,

b) powiększenie węzłów chłonnych,

c) ropień w miejscu wstrzyknięcia;

2) niepożądane odczyny poszczepienne ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN):

a) encefalopatia,

b) drgawki gorączkowe,

c) drgawki niegorączkowe,

d) porażenie wiotkie wywołane wirusem szczepionkowym,

e) zapalenie mózgu,

f) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

g) zespół Guillaina-Barrégo;

3) inne niepożądane odczyny poszczepienne:

a) bóle stawowe,

b) epizod hipotensyjno-hiporeaktywny,

c) gorączka powyżej 39°C,

d) małopłytkowość,

e) nieutulony ciągły płacz,

f) posocznica, w tym wstrząs septyczny,

g) reakcja anafilaktyczna,

h) reakcje alergiczne,

i) uogólnione zakażenie BCG,

j) wstrząs anafilaktyczny,

k) zapalenie jąder,

l) zapalenie ślinianek,

m) porażenie splotu barkowego,

n) inne poważne odczyny występujące do 4 tygodni po szczepieniu.

WAŻNE: zgodnie z art. 21 ust. 1 u.z.z.z., lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego, ma obowiązek, zgłoszenia takiego przypadku do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca powzięcia podejrzenia jego wystąpienia.