Kędziora Robert, Przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka

Przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka

Dowód z zeznań świadka przeprowadzany jest w postępowaniu administracyjnym sporadycznie, ale jego znaczenia nie można bagatelizować. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których nie sposób ustalić okoliczności istotnych w sprawie za pomocą innych dowodów (zwłaszcza dokumentów dominujących w praktyce dowodowej organów administracji). W świetle art. 75 § 1 w zw. z art. 80 k.p.a. dowód z zeznań świadka jest pod względem wiarygodności równorzędny innym dowodom; inną rzeczą jest jego stosunkowa „pracochłonność” i wrażliwość na błędy. Od strony formalnej przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka wymaga szeregu czynności przygotowawczych (ustalenie adresu świadka, wyznaczenie terminu, wezwanie świadka i zawiadomienie stron, nierzadko przygotowanie rozprawy) oraz czynności zasadniczych (weryfikacja osoby stawającej, pouczenie, odebranie zeznań) przy jednoczesnej dbałości o wymagane elementy protokołu. Jest to zatem dowód wymagający od organu szczególnej staranności, jednak prawidłowo przeprowadzony daje miarodajną podstawę do ustaleń zgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy.

Wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego podejmuje organ „z urzędu lub na wniosek stron” (art. 7 k.p.a.). Zasadniczo organ nie powinien uzależniać dokonania ustaleń od inicjatywy strony. To na organie ciąży „obowiązek” wyczerpującego zebrania całego materiału dowodowego, co wynika wprost z art. 77 § 1 k.p.a. Dlatego też przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka będzie najczęściej inicjowane przez organ w ramach realizacji jego procesowych obowiązków.

Prawo strony do inicjatywy dowodowej jest jednym z przejawów szeroko rozumianego prawa do czynnego udziału w postępowaniu (art. 10 § 1 k.p.a.). Na inicjatywę dowodową strony wskazują expressis verbis zarówno art. 7, jak i art. 78 § 1 k.p.a.