Ćwikła Jaromir, Reklamacja z tytułu gwarancji przy sprzedaży

Reklamacja z tytułu gwarancji przy sprzedaży

Niniejszy schemat przedstawia jeden z możliwych przebiegów procedury reklamacji z tytułu gwarancji. Należy pamiętać, że gwarancja jest tylko w minimalnym zakresie obwarowana obowiązkiem ustawowym i ma charakter dobrowolny. Gwarant, korzystając ze swobody umów, ma bardzo szerokie spektrum w kształtowaniu treści postanowień gwarancji, stąd poniższy schemat przedstawia tylko typowy model reklamacji.

Gwarancja ma charakter subsydiarny wobec odpowiedzialności wynikającej z ustawy o prawach konsumenta. Udzielenie gwarancji następuje poprzez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. W doktrynie przyjmuje się, że źródłem powstania gwarancji jest umowa, co za tym idzie oświadczenie gwarancyjne stanowi ofertę złożoną nieokreślonej liczbie adresatów. Do akceptacji oferty dochodzi najczęściej w momencie zawarcia umowy sprzedaży oraz wydania rzeczy z dokumentem gwarancyjnym. Konsument nie ma obowiązku przyjęcia gwarancji. W przypadku gdy to zrobi, nie ma obowiązku korzystania z gwarancji. Gwarantem jest najczęściej producent, czyli podmiot, który ma faktyczną możliwość zaspokojenia roszczenia gwarancyjnego konsumenta. W przypadku gwarancji rola sprzedawcy sprowadza się najczęściej do obowiązku informacyjnego o istniejącej gwarancji, ponadto sprzedawca może występować jako posłaniec lub pełnomocnik gwaranta (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2012 r., V CSK 166/11, LEX nr 1211176). Z uprawnień gwarancyjnych może skorzystać każdy podmiot prawa cywilnego, który zawiera umowę sprzedaży ( np. obrót konsumencki, obrót dwustronnie profesjonalny). Wobec dobrowolnego charakteru gwarancji oraz zasady swobody umów, trudno jest określić precyzyjnie, za co dokładnie odpowiada gwarant. Pomocny może okazać się art. 578 k.c., który stanowi, że odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy. (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 27 kwietnia 2012 r., V CSK 166/11, Lex 1211176).

Oświadczenie gwaranta powinno być sformułowane w sposób jasny i zrozumiały (dopuszcza się możliwość przedstawienia w formie graficznej), w języku polskim, z oznaczeniem podstawowych informacji potrzebnych do wykonania uprawnień gwarancyjnych (nazwa, adres gwaranta, czas trwania gwarancji). Ponadto oświadczenie powinno zawierać stwierdzenie, że w przypadku braku zgodności rzeczy sprzedanej z umową kupującemu z mocy prawa przysługują środki ochrony prawnej ze strony i na koszt sprzedawcy oraz że gwarancja nie ma wpływu na te środki ochrony prawnej (art. 577¹ § 1, 2 k.c.).

Ustawodawca nie określa terminów na złożenie oświadczenia reklamacyjnego, natomiast gwarant może zastrzec termin na poinformowanie go o wykryciu wady, po którego bezskutecznym upływie, żądanie reklamacyjne może okazać się bezzasadne. Podobnie nie ma określonej formy oświadczenia, jednak dla celów dowodowych należy złożyć je na trwałym nośniku (pisemnie lub elektronicznie). Zgodnie z art. 577 § 4 k.c., jeżeli gwarant nie określił innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata, licząc od dnia, kiedy rzecz została wydana konsumentowi.