Kędziora Robert, Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej w stanie wyższej konieczności administracyjnej

Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej w stanie wyższej konieczności administracyjnej

Instytucja uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 161 k.p.a. ma charakter szczególny. Słusznie porównuje się ją z wywłaszczeniem (M. Zimmermann [w:] Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, M. Jaroszyński, M. Zimmermann, Warszawa 1956, s. 346). Stanowi ona podstawę do działania w stanie wyższej konieczności administracyjnej, a więc w przypadku potrzeby ochrony dobra cenniejszego od określonych w ostatecznej decyzji praw strony. Jednocześnie jest to środek ostateczny, przysługujący wyłącznie w przypadku braku innych możliwości wzruszenia decyzji (tak też SN w wyroku z dnia 10 stycznia 1997 r., III RN 52/96, OSNP 1997, nr 18, poz. 331, LEX nr 29996).

Przepis art. 161 § 1 i 2 k.p.a. nie wskazuje, z czyjej inicjatywy prowadzone jest postępowanie w przedmiocie zmiany lub uchylenia ostatecznej decyzji. Wywłaszczeniowa funkcja tego postępowania sugeruje, że będzie ono przeprowadzane najczęściej z urzędu.

Analiza art. 161 § 1 i 2 k.p.a. nie daje podstaw do wykluczenia dopuszczalności wszczęcia postępowania w przedmiocie zmiany lub uchylenia ostatecznej decyzji z inicjatywy strony. Określone w hipotezie art. 161 § 1 k.p.a. zagrożenie może bowiem dotyczyć bezpośrednio także strony.