Niewiadomski Zygmunt, Ustalenie na wniosek wysokości jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego

Ustalenie na wniosek wysokości jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego

Jednorazowa opłata z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą mpzp (renta planistyczna, opłata planistyczna) stanowi daninę o charakterze publicznoprawnym wnoszoną, w razie zbycia nieruchomości, na rzecz gminy, która poniosła koszty uchwalenia bądź zmiany mpzp, w wyniku czego wartość nieruchomości wzrosła. Gmina nie może odstąpić od naliczenia opłaty (teza wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 maja 2011 r., II OSK 684/10, LEX nr 992621). Gmina nie posiada uprawnień do rezygnacji z pobrania renty planistycznej, a tym samym brak jest podstaw do umorzenia należności z tego tytułu (teza wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 października 2007 r., IV SA/Wa 1506/07, LEX nr 386423). Maksymalna wysokość renty planistycznej wynosi 30% wzrostu wartości nieruchomości wynikającego z uchwalenia lub zmiany mpzp. Zobowiązanym do wniesienia opłaty jest właściciel, współwłaściciel, użytkownik wieczysty zbywający nieruchomość, której wartość wzrosła w związku z uchwaleniem lub zmianą mpzp, w terminie 5 lat od wejścia w życie uchwały rady gminy w tej sprawie. Należną opłatę, w formie decyzji administracyjnej, określa z urzędu organ wykonawczy gminy po spełnieniu ustawowych przesłanek jej naliczenia. Ustawodawca dopuszcza jednak wydanie decyzji (a priori) w sprawie naliczenia renty planistycznej jeszcze przed zbyciem nieruchomości. Wójt, burmistrz, prezydent miasta czyni to na wniosek właściciela, współwłaściciela, użytkownika wieczystego nieruchomości, który zamierza zbyć nieruchomość spełniającą przesłanki do naliczenia renty planistycznej.

O tym co jest nieruchomością dla potrzeb ustalenia jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości decyduje to, co jest przedmiotem obrotu cywilnoprawnego (zbycia), z tym że jeśli chodzi o rentę planistyczną ustaloną na podstawie art. 37 ust. 7 u.p.z.p. znaczenie ma planowany przedmiot takiego obrotu. Zatem gdy po ustaleniu na podstawie art. 37 ust. 7 u.p.z.p. dla nieruchomości niepodzielonej na działki właściciel lub użytkownik wieczysty dokona zbycia jednej lub kilku działek wchodzących w skład większej nieruchomości, to w takim wypadku przedmiotem obrotu cywilnoprawnego jest już inna nieruchomość. Innymi słowy, poprzedni planowany przedmiot obrotu przestaje istnieć, a decyzja o ustaleniu jednorazowej opłaty na wypadek zbycia tak rozumianej nieruchomości staje się bezprzedmiotowa. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 marca 2010 r., II OSK 483/09, LEX nr 597630).

Wedle regulacji art. 37 ust. 7 u.p.z.p. właściciel (w tym współwłaściciel, jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności), użytkownik wieczysty ma prawo wnieść wniosek o ustalenie wysokości opłaty planistycznej w razie zbycia nieruchomości, której wartość wzrosła w związku z uchwaleniem lub zmianą mpzp.

Zważywszy na stanowisko judykatury w sprawie charakteru renty planistycznej, do przeprowadzenia postępowania w tej sprawie mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, a nie Ordynacji podatkowej (teza 2 wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2009 r., II OSK 1517/07, LEX nr 573573).