Izydorczyk Jacek, Wystąpienie przez organ państwa UE do organu RP o wykonanie orzeczenia przepadku

Wystąpienie przez organ państwa UE do organu RP o wykonanie orzeczenia przepadku

Wprowadzone w 2009 r. przepisy rozdziałów 66c oraz 66d kodeksu postępowania karnego dotyczą wzajemnego wykonania w państwach UE orzeczenia przepadku. Jest to efekt implementacji decyzji ramowej z dnia 6 października 2006 r. (2006/783/WSiSW) w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania nakazów fiskalnych, powiązanej z decyzją ramową z dnia 22 lutego 2005 r. (2005/212/WSiSW) w sprawie konfiskaty narzędzi, korzyści oraz majątku pochodzącego z przestępstwa. Podobnie jak przy innych instytucjach stosowanych w ramach Unii Europejskiej, możemy tutaj mówić o wykonaniu orzeczenia tzw. czynnym oraz o wykonaniu orzeczenia tzw. biernym. Zob. T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, wyd. 8, Warszawa 2011, s. 1080–1084.

W literaturze podkreśla się, że wykonanie wydanego w innym państwie członkowskim UE orzeczenia o przepadku opiera się na zasadzie wzajemnego uznawania. Oznacza to, że powinno ono zostać wykonane w taki sposób, jakby było orzeczeniem polskiego sądu - łącznie z zastosowaniem przepisów prawa polskiego. Zrezygnowano tym samym z procedury przekształcenia orzeczenia zagranicznego w orzeczenie polskiego sądu, która jest charakterystyczna dla klasycznego przekazania orzeczenia do wykonania. Sąd orzekający w przedmiocie wykonania nie określa zatem kwalifikacji prawnej według prawa polskiego oraz kary i środka podlegającego wykonaniu (zob. S. Steinborn, Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Lex 2013).

Organem właściwym w Polsce jest sąd rejonowy, który ma do wykonania orzeczenia przystąpić niezwłocznie, czyli w pierwszym możliwym terminie (stanowi o tym art. 611fu § 1 oraz 3 k.p.k.). Zgodnie z pierwszym paragrafem wymienionego artykułu, w przypadku wystąpienia państwa UE (tzw. „państwa wydania orzeczenia”), o wykonanie prawomocnego orzeczenia przepadku, orzeczenie to podlega wykonaniu przez sąd rejonowy, w okręgu którego sprawca posiada mienie lub osiąga dochody albo ma stałe lub czasowe miejsce pobytu. Do orzeczenia lub jego odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem powinno być dołączone zaświadczenie zawierające wszystkie istotne informacje umożliwiające jego prawidłowe wykonanie (art. 611fu § 2 k.p.k.); co do zasady stosuje się prawo polskie; stosuje się też odpowiednio art. 611c § 3 k.p.k. dotyczący przejęcia orzeczenia do wykonania (zob. art. 611fu § 5 k.p.k.). Ponadto, jeżeli wykonanie orzeczenia nie jest możliwe z przyczyn faktycznych (np. gdy mienie podlegające przepadkowi uległo zniszczeniu, nie znajduje się w miejscu wskazanym w zaświadczeniu, zostało usunięte przez sprawcę, nie może zostać zlokalizowane z uwagi na zbyt ogólne informacje zawarte w zaświadczeniu itp.) lub prawnych (np. gdy mienie podlegające przepadkowi nie stanowi własności sprawcy, bowiem już orzeczono wobec niego przepadek, stanowi własność innej osoby) - sąd niezwłocznie powiadamia właściwy organ państwa UE (zob. art. 611fw § 6 k.p.k.). (Zob. S. Steinborn, Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Lex 2013).