Kędziora Robert, Wyznaczenie przedstawiciela dla osoby niezdolnej do czynności prawnych

Wyznaczenie przedstawiciela dla osoby niezdolnej do czynności prawnych

Strona niezdolna do czynności prawnych działa w postępowaniu administracyjnym przez przedstawiciela (art. 30 § 2 k.p.a.). Względy konieczności objęcia praw takich stron szczególną ochroną wykluczają dopuszczalność pominięcia ich przedstawicieli w postępowaniu nawet w przypadku, gdy przedstawiciel nie został ustanowiony. Przepis art. 34 § 1 k.p.a. nakłada w takiej sytuacji na organ administracji szczególny obowiązek. To z inicjatywy organu administracji ma nastąpić uregulowanie sytuacji prawnej strony niezdolnej do czynności prawnych w zakresie jej reprezentacji. Tylko pod takim warunkiem możliwe będzie wszczęcie lub kontynuowanie postępowania.

„Osoba”, w rozumieniu art. 34 k.p.a., to strona postępowania (E. Iserzon [w:] E. Iserzon, J Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory, formularze, Warszawa 1970, s. 114). „Niezdolnością do czynności prawnych” jest brak zdolności do kształtowania własnym działaniem swojej sytuacji prawnej. Niezdolność może być całkowita (np. małoletni poniżej trzynastego roku życia, osoba ubezwłasnowolniona całkowicie) lub częściowa (np. osoba ubezwłasnowolniona częściowo). Osobą niezdolną do czynności prawnych może być także osoba prawna (zob. art. 42 k.c.). W każdym przypadku za osobę niezdolną do czynności prawnych powinien działać przedstawiciel (rodzic, opiekun, kurator). Jeżeli jednak takiego przedstawiciela nie ma, nie zwalnia to organu od obowiązku zapewnienia stronie możliwości czynnego udziału w postępowaniu (art. 10 § 1 k.p.a.).

Dyspozycja normy z art. 34 § 1 k.p.a. znajdzie zastosowanie, „o ile przedstawiciel nie został już wyznaczony”.