Korus Paweł, Złożenie pozwu w sprawach z zakresu prawa pracy

Złożenie pozwu w sprawach z zakresu prawa pracy

Pozew jest pismem procesowym wszczynającym proces.

Pozew, jak każde pismo procesowe powinien zawierać (art. 126 k.p.c.):

1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane;

2) imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

3) oznaczenie rodzaju pisma;

4) osnowę wniosku lub oświadczenia;

5) w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia - wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów;

6) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;

7) wymienienie załączników.

Pozew jako pierwsze pismo w sprawie, powinien ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz:

1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron albo, w przypadku gdy strona jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej - adres do korespondencji wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;

1¹) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy przedstawicieli ustawowych i pełnomocników stron;

2) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub

3) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

Pozew powinien nadto zawierać (art. 187 k.p.c.):

1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;

1¹) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;

2) wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;

3) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

Pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:

1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;

2) dokonanie oględzin;

3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;

4) zażądanie dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich, wraz z uprawdopodobnieniem, że strona sama nie może ich uzyskać.

W niektórych sprawach pozew powinien być natomiast składany w szczególny sposób:

– na urzędowym formularzu - w postępowaniu uproszczonym (art. 505² k.p.c.),

– drogą elektroniczną - w elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 505³¹ k.p.c.).

Złożenie pozwu jest tożsame z wytoczeniem powództwa.

Wyróżnia się trzy rodzaje powództw:

– o zasądzenie świadczenia,

– o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa (np. ustalenie stosunku pracy),

– o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa (np. przywrócenie do pracy).

W ramach powództwa o zasądzenie świadczenia żądanie może być sformułowane w różny sposób. Na szczególną uwagę zasługują jednak:

– żądanie sformułowane alternatywnie, które dotyczy zobowiązania przemiennego, gdy prawo wyboru świadczenia przysługuje dłużnikowi (art. 365 k.c.). Wyboru świadczenia, które spełni, dłużnik dokonuje przy wykonaniu orzeczenia. Jednakże gdy dłużnik nie dokona wyboru w terminie wyznaczonym przez komornika, prawo wyboru świadczenia przechodzi na wierzyciela (art. 798 k.p.c.);

– żądanie facultas alternativa, polegające na zastrzeżeniu, że dłużnik może zwolnić się od świadczenia po spełnieniu innego świadczenia;

– zgłoszenie roszczenia ewentualnego na wypadek nieuwzględnienia żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu. W tym przypadku sąd powinien być właściwy dla obu roszczeń, a poza tym oba roszczenia powinny nadawać się do tego samego trybu (art. 191 k.p.c.).

Dopuszczalne jest powództwo o ustalenie faktu prawotwórczego, jeżeli zmierza ono w istocie do ustalenia prawa lub stosunku prawnego.

Niedopuszczalne jest natomiast powództwo o ustalenie innego rodzaju faktu, ale tak sformułowane żądanie nie stanowi braku formalnego. Powództwo podlega zatem oddaleniu (H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009, s. 279).

W ramach powództwa o ukształtowanie powód może wnosić o:

– utworzenie stosunku prawnego (np. o zawarcie umowy przyrzeczonej),

– zmianę istniejącego stosunku prawnego lub prawa (np. o uznanie czynności za bezskuteczną),

– zniesienie stosunku prawnego lub prawa (np. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności).

Powództwo o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa zawsze musi być przewidziane w konkretnym przepisie.

Pozew wysłany pocztą jest złożony w dacie oddania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego (art. 165 § 2 k.p.c.).

Jako chwilę wytoczenia powództwa traktuje się również:

– datę postanowienia o wezwaniu danej osoby do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanego (art. 198 § 1 k.p.c.),

– datę, w której osoba zawiadomiona przystąpiła do sprawy w charakterze powoda (art. 198 § 2 k.p.c.).

Najważniejsze materialnoprawne skutki wytoczenia powództwa:

– przerwanie biegu przedawnienia roszczenia (art. 295 § 1 pkt. 1 k.p.),

– możność przejścia na spadkobierców pewnych praw o charakterze osobistym, np. zadośćuczynienia (art. 445 § 3 k.c.),

– możność stosowania anatocyzmu, tj. liczenia odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek (art. 482 § 1 k.c.),

Procesowe skutki wytoczenia powództwa:

– utrwalenie właściwości sądu (art. 15 k.p.c.),

– utrwalenie jurysdykcji krajowej (art. 1097 k.p.c.), za wyjątkiem sytuacji, gdy w toku postępowania osoba, przeciwko której albo z udziałem której wszczęto sprawę, uzyska immunitet sądowy (art. 1113 k.p.c.).

Pozew nie wywoła skutków związanych z jego wniesieniem do sądu, gdy:

– zostanie prawomocnie zwrócony (art. 130 § 2 k.p.c.),

– zostanie cofnięty (art. 203 § 2 k.p.c.),

– zostanie odrzucony (M. Pyziak-Szafnicka (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, Warszawa 2009, s. 1080),

– postępowanie w pierwszej instancji zostanie zawieszone, a następnie umorzone (art. 182 § 2 k.p.c.). Skutki te wywołuje jednak pozew wniesiony w sprawie, w której postępowanie umorzono na podstawie art. 182 § 1 pkt 4 k.p.c.