Przybysz Piotr, Zwalnianie z egzekucji określonych składników majątku zobowiązanego

Zwalnianie z egzekucji określonych składników majątku zobowiązanego

Istnieje możliwość zmniejszenia uciążliwości egzekucji należności pieniężnych poprzez zwolnienie z egzekucji określonych składników majątku zobowiązanego. Może to nastąpić wyłącznie na wniosek zobowiązanego oraz po wykazaniu przezeń posiadania ważnego interesu przemawiającego za zwolnieniem spod egzekucji konkretnej rzeczy lub prawa majątkowego. Rozstrzygnięcie organu egzekucyjnego w sprawie zwolnienia z egzekucji ma charakter uznaniowy. Niemożność zaspokojenia wierzyciela w przypadku uwzględnienia wniosku o zwolnienie z egzekucji może być podstawą odmowy zwolnienia z egzekucji (zob. wyrok NSA z 2 czerwca 2020 r., II FSK 785/20, LEX nr 3020451).

Zwolnienie z egzekucji następuje w całości lub w części oraz na czas określony lub nieokreślony. Nie jest dopuszczalne zwolnienie z egzekucji po realizacji zajęcia, jak również po zakończeniu egzekucji.

Zobowiązany po wszczęciu egzekucji (patrz art. 26 § 5 u.p.e.a.; patrz także przystąpienie do pierwszej czynności egzekucyjnej) może wystąpić do organu egzekucyjnego o zwolnienie z egzekucji określonych składników majątku zobowiązanego, tj. rzeczy ruchomych, nieruchomości lub praw majątkowych. Wniosek taki może dotyczyć zajętych rzeczy lub praw majątkowych, pod warunkiem, że nie doszło do realizacji zajęcia, tj. do sprzedaży zajętej rzeczy lub prawa majątkowego (por. wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2019 r., II FSK 291/18, LEX nr 2768067). Wniosek o zwolnienie spod egzekucji może dotyczyć również rzeczy lub prawa, które nie stały się jeszcze przedmiotem zajęcia.

Ustawa nie określa sposobu złożenia wniosku o zwolnienie z egzekucji, dlatego w sprawach tych stosuje się odpowiednio art. 63 k.p.a., dotyczący wnoszenia podań (patrz badanie wymogów formalnych podania; patrz także Wniesienie podania w formie innej niż elektroniczna oraz Wniesienie podania za pomocą środków komunikacji elektronicznej).).

Zobowiązany powinien we wniosku wyjaśnić, na czym polega przysługujący mu interes w zwolnieniu poszczególnych rzeczy lub praw z egzekucji oraz dlaczego ten interes powinien być zakwalifikowany jako ważny.

W orzecznictwie wskazuje się, że zobowiązany musi również wykazać, iż prowadzenie egzekucji będzie możliwe w przypadku zwolnienia z egzekucji określonych składników majątku zobowiązanego (zob. np. wyrok NSA z 2 czerwca 2020 r., II FSK 785/20, LEX nr 3020451).

Wniosek może być wniesiony w sposób określony w k.p.a. (patrz Wniesienie podania w formie innej niż elektroniczna oraz Wniesienie podania za pomocą środków komunikacji elektronicznej).