Przedstawienie wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu, ogłoszonym w Monitorze Polskim z 2020 r., poz. 384.
Sędz.2021.6.8
Akt nieocenianyUCHWAŁA NR 637/2021
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 8 czerwca 2021 r.
w przedmiocie przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu, ogłoszonym w Monitorze Polskim z 2020 r., poz. 384
UZASADNIENIE
I
Postępowanie przed Krajową Radą Sądownictwa
Sąd Najwyższy wyrokiem z 5 maja 2021 r. w sprawie o sygnaturze akt I NKRS 51/21, wydanym w ramach niniejszego postępowania nominacyjnego uchylił zaskarżoną uchwałę Krajowej Rady Sądownictwa Nr 819/2020 z dnia 27 października 2020 r. w przedmiocie nieprzedstawienia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosku o powołanie Pani Agnieszki Bojar do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu, ogłoszonym w Monitorze Polskim z 2020 r., poz. 384 i przekazał sprawę Krajowej Radzie Sądownictwa do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu Sąd Najwyższy stwierdził, że: "(...) Krajowa Rada Sądownictwa, podejmując decyzję w postępowaniu nominacyjnym, oparła się na danych nie tylko niepełnych, a co za tym idzie - niemiarodajnych, ale i nieznajdujących odzwierciedlenia w rzeczywistości (w zakresie uzasadnień wygłoszonych). Już ta okoliczność implikowała konieczność stwierdzenia, że dokonana przez Radę analiza zebranego w sprawie materiału
nie nosi przymiotu wszechstronności, wymaganej stosownie do art. 33 ust. 1 u.k.r.s. Ponadto należy zauważyć, że fragment oceny kwalifikacji, sporządzonej przez sędziego wizytatora Romualda Suhsa, powołany przez Radę jako drugi argument dla uzasadnienia odmowy przedstawienia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej kandydatury Agnieszki Bojar, ma zupełnie inny wydźwięk przy jego całościowym przytoczeniu: "[p]odobnie pozytywnie należy ocenić poziom merytoryczny pracy kandydatki, gdzie wskaźniki stabilności orzecznictwa nie budzą zastrzeżeń (0,4% sprawy uchylone, 8,6% sprawy zmienione). Nie zmieniają zasadniczo tej oceny bardzo nieliczne usterki i zastrzeżenia proceduralne opisane wyżej (w ocenie kwalifikacji - przyp. aut.), wynikające z analizy akt spraw z referatu kandydatki, zaś jedynie przyczyny uchylenia wyroku Sądu Rejonowego w Opolu w sprawie o sygn. akt V GC 142/16 i przekazania do ponownego rozpoznania obciążają sędziego referenta, stanowiąc formę nierozpoznania istoty sprawy. Podobną wymowę mają zmiany orzeczeń sądu I instancji w sprawach V GC 1827/16, V GC 2198/17, V GC 1028/16, V GC 1332/16, V GC 145/16, gdzie uwzględniono wskazywane w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego, co może obniżać ocenę kandydatury SSR A. Bojar. Natomiast, w pozostałych sprawach zmiana wyroku Sądu Rejonowego została dokonana przez Sąd Odwoławczy na podstawie odmiennej oceny całokształtu okoliczności faktycznych sprawy istotnych dla jej rozstrzygnięcia, wynikającej z innej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, także przeprowadzonych w postępowaniu apelacyjnym, co doprowadziło w niektórych z nich do zastosowania właściwych przepisów prawa materialnego, w związku z czym nie może bezpośrednio obciążać sędziego biorącego udział w wydaniu takiego orzeczenia, stanowiąc naturalne konsekwencje orzekania w danej sprawie przez sąd odwoławczy jako sąd merytoryczny, przy obowiązującym modelu apelacji pełnej. Zatem stabilność i merytoryczny poziom orzecznictwa kandydata nie budzi zastrzeżeń, co przy stosunkowo dużej ilości spraw rozpoznawanych w postępowaniu apelacyjnym pozwala, nawet uwzględniając ilość spraw zmienionych, na pozytywną ocenę pracy kandydatki w tym zakresie.". Tego rodzaju wybiórcze i nierzetelne posłużenie się treścią sporządzanej dla celów postępowania nominacyjnego opinii na temat kandydata, będącej zgodnie z art. 35 ust. 2 u.k.r.s. wiodącym (choć nie decydującym) kryterium jego oceny, niewątpliwie świadczy o braku wszechstronności w rozważeniu sprawy. Z tej przyczyny za uzasadniony należało uznać podnoszony przez skarżącą zarzut naruszenia art. 33 ust. 1 u.k.r.s. Nie sposób bowiem uznać, że podjęcie zaskarżonej uchwały zostało poprzedzone wszechstronnym rozważeniem zgromadzonego w sprawie materiału w sytuacji, gdy został on wykorzystany w sposób dowolny i wybiórczy, prowadzący do poczynienia ustaleń nieznajdujących odzwierciedlenia w rzeczywistości, a skutkiem tych - nierzetelnej oceny kandydatury na stanowisko sędziowskie".
W celu przygotowania sprawy do rozpatrzenia na posiedzeniu Rady, Przewodniczący Rady wyznaczył zespół, zawiadomił Ministra Sprawiedliwości o jego powołaniu oraz o sprawach indywidualnych przekazanych zespołowi w celu przygotowania ich do rozpatrzenia na posiedzeniu Rady. Minister Sprawiedliwości nie przedstawił opinii w trybie art. 31 ust. 2b ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 269; dalej: ustawa o KRS).
W dniu 7 czerwca 2021 r. zespół Krajowej Rady Sądownictwa przeprowadził posiedzenie w przedmiocie przygotowania stanowiska do rozpatrzenia i oceny na posiedzeniu Krajowej Rady Sądownictwa kandydatki na wolne stanowisko sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu, ogłoszone w Monitorze Polskim z 2020 r., poz. 384. Zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa zapoznał się ze zgromadzonymi w sprawie materiałami (w tym z wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 maja 2021 r. w sprawie o sygnaturze akt I NKRS 51/21), które przeanalizował, uznał je za wystarczające, przeprowadził naradę i postanowił bezwzględną większością głosów (3 głosy "za", 0 głosów "przeciw", 0 głosów "wstrzymujących się") rekomendować Krajowej Radzie Sądownictwa przedstawienie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosku o powołanie Pani Agnieszki Bojar do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu.
W uzasadnieniu stanowiska zespół członków Krajowej Rady Sądownictwa wskazał, że po zapoznaniu się z tezami wyroku Sądu Najwyższego oraz wyjaśnieniami Prezesa Sądu Rejonowego w Opolu, uznał, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, w świetle zgromadzonej dokumentacji, że kandydatka spełnia wymogi do pełnienia urzędu sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu.
Podejmując niniejszą uchwałę, Krajowa Rada Sądownictwa wzięła pod uwagę, że kandydatka spełnia wymagania ustawowe, określone w art. 63 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072).
Dokonując oceny kandydatki, Rada kierowała się także kryteriami wymienionymi w art. 35 ust. 2 ustawy o KRS, w tym: oceną kwalifikacyjną, doświadczeniem zawodowym, opiniami, a także uzyskanym poparciem środowiska sędziowskiego.
Po wszechstronnym rozważeniu całokształtu okoliczności sprawy Krajowa Rada Sądownictwa uznała, że Pani Agnieszka Bojar zostanie przedstawiona z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu.
II
Charakterystyka kandydatki
Pani Agnieszka Bojar urodziła się w 1968 r. w Opolu. W 1993 r. ukończyła wyższe studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim z oceną bardzo dobrą, uzyskując tytuł magistra. Po odbyciu etatowej aplikacji sądowej w okręgu Sądu Okręgowego w Opolu, w 1995 r. złożyła egzamin sędziowski z wynikiem ogólnym dobrym. Z dniem 1 listopada 1995 r. została mianowana asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Kędzierzynie-Koźlu, a z dniem 1 stycznia 1997 r. została przeniesiona na stanowisko asesora sądowego w Sądzie Rejonowym w Opolu. Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1997 r. została powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego w Opolu, w którym orzekała początkowo w VI Wydziale Ksiąg Wieczystych, a od 1 maja 2005 r. do 1 stycznia 2007 r. pełniła funkcję Zastępcy Przewodniczącego tego Wydziału. Następnie orzekała w III Wydziale Rodzinnym i Nieletnich Sądu Rejonowego w Opolu, w którym pełniła funkcję sędziego wizytującego zakłady dla nieletnich i zakłady leczenia osób z zaburzeniami psychicznymi. Od 1 kwietnia 2017 r. orzeka w V Wydziale Gospodarczym tego Sądu. Od 1 września 2019 r. do 31 sierpnia 2020 r. pełniła obowiązki sędziego w VI Wydziale Gospodarczym Sądu Okręgowego w Opolu w ramach rocznej delegacji. Kandydatka pogłębia wiedzę i doskonali umiejętności przez uczestnictwo w szkoleniach zawodowych.
Ocenę kwalifikacji Pani Agnieszki Bojar sporządził Pan Romuald Suhs - sędzia wizytator do spraw rodzinnych i nieletnich Sądu Okręgowego w Opolu, który stwierdził, że na podstawie analizy wskazanych przez kandydatkę akt spraw oraz danych statystycznych należy wskazać, że stopień opanowania wpływu, tj. liczba spraw, które wpłynęły do referatu sędziego oraz liczba spraw załatwionych z rozbiciem na poszczególne kategorie na koniec 2018 r. i 2019 r. w Sądzie Rejonowym w Opolu nie budził zastrzeżeń. Wraz z liczbą załatwionych spraw w tym okresie i liczbą sporządzonych uzasadnień świadczy o ponadprzeciętnym zaangażowaniu w pracy kandydatki i musi być ocenione jednoznacznie pozytywnie, co znalazło potwierdzenie w treści opinii służbowej Prezesa Sądu Rejonowego w Opolu. Natomiast, w Sądzie Okręgowym w Opolu w początkowym okresie pracy, tj. na koniec 2019 r. wskaźnik ten był stosunkowo niski, a wynikał z tego, że w tym okresie kandydatka wykonywała obowiązki orzecznicze poczynając od 1 września 2019 r., co wynikało z rozpoczęcia pracy na delegacji w tym Sądzie, zaś na koniec kwietnia 2020 r. uległ wyraźnej poprawie, co świadczy o zaangażowaniu w pracy kandydatki i powinno być ocenione pozytywnie. Ponadto, jednoznacznie pozytywnie należy ocenić sprawność postępowań prowadzonych przez opiniowaną. Na dzień dokonywania oceny spraw w jej referacie, w których od daty wpływu upłynęło ponad 3 lata tzw. sprawy "stare" - znajdowały się łącznie 4 takie sprawy. Kandydatka przejęła je po innych referentach, a podejmowane przez nią czynności po 1 września 2019 r. (objęcie referatu) w żaden sposób nie wpłynęły na nieuzasadnione przedłużenie postępowania. Czynności, w sprawach z jej referatu, przez nią podejmowane, począwszy od wpływu sprawy, przygotowania i prowadzenia rozprawy aż do jej zakończenia są zasadniczo prawidłowe i zmierzają do koncentracji materiału dowodowego oraz rozpoznania sprawy merytorycznie zapobiegając starzeniu się spraw. Także wskaźnik stabilności orzecznictwa kandydatki nie budzi zasadniczych zastrzeżeń, a jeśli chodzi o sprawy uchylone jest zdecydowanie niższy niż całego Wydziału, w którym orzekała. Podobnie pozytywnie należy ocenić terminowość i prawidłowość sporządzanych uzasadnień, jeśli chodzi o orzekanie na delegacji w Sądzie Okręgowym w Opolu, w którym wszystkie pisemne uzasadnienia zostały sporządzone w ustawowym terminie. Układ trój członowy sporządzanych uzasadnień, ich przejrzystość i komunikatywność nie budzi zastrzeżeń, podobnie wszystkie spełniają warunki z art. 328 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego wskazując podstawy faktyczne i prawne wydanego orzeczenia. Natomiast pewne zastrzeżenia może budzić terminowość sporządzanych uzasadnień w Sądzie Rejonowym w Opolu, jednakże uwzględniając ogólną, ponadprzeciętną ich liczbę w badanym okresie, liczbę załatwianych spraw w tym okresie, fakt przejęcia w dniu przejścia do Wydziału Gospodarczego spraw z referatu innego sędziego (1 kwietnia 2017 r.), pewne usprawiedliwienie w opóźnieniu sporządzenia uzasadnień wyroków należy upatrywać w obciążeniu kandydatki pracą orzeczniczą, zaś na pewno nie można zarzucić jej braku zaangażowania czy opieszałości w działaniu. Okoliczność ta musi wpływać na pewne obniżenie oceny w zakresie metodyki pracy opiniowanej, jednakże mając na uwadze pozostałe bardzo wysoko oceniane okoliczności związane ze sprawnością i terminowością podejmowania czynności procesowych w sprawach, w których kandydatka była referentem, ogólna ocena, w tym zakresie, może być tylko bardzo dobra. Podobnie pozytywnie należy ocenić poziom merytoryczny pracy opiniowanej, gdzie wskaźniki stabilności orzecznictwa nie budzą zastrzeżeń (0,4% sprawy uchylone, 8,6% sprawy zmienione). Nie zmieniają zasadniczo tej oceny bardzo nieliczne usterki i zastrzeżenia proceduralne, wynikające z analizy akt spraw z referatu kandydatki, zaś jedynie przyczyny uchylenia wyroku Sądu Rejonowego w Opolu i przekazania jednej sprawy do ponownego rozpoznania obciążają sędziego referenta, stanowiąc formę nierozpoznania istoty sprawy. Podobną wymowę mają zmiany orzeczeń sądu pierwszej instancji w kilku sprawach, w których uwzględniono wskazywane w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego, co może obniżać ocenę kandydatki. Natomiast w pozostałych sprawach zmiana wyroku sądu rejonowego została dokonana przez sąd odwoławczy na podstawie odmiennej oceny całokształtu okoliczności faktycznych sprawy istotnych dla jej rozstrzygnięcia, wynikającej z innej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, także przeprowadzonych w postępowaniu apelacyjnym, co doprowadziło w niektórych z nich do zastosowania właściwych przepisów prawa materialnego, w związku z czym, zdaniem sędziego wizytatora, nie może bezpośrednio obciążać sędziego biorącego udział w wydaniu takiego orzeczenia, stanowiąc naturalne konsekwencje orzekania w danej sprawie przez sąd odwoławczy jako sąd merytoryczny, przy obowiązującym modelu apelacji pełnej. Zdaniem sędziego wizytatora stabilność i merytoryczny poziom orzecznictwa kandydatki nie budzi zastrzeżeń, co przy stosunkowo dużej liczbie spraw rozpoznanych w postępowaniu apelacyjnym pozwala, nawet uwzględniając liczbę spraw zmienionych, na pozytywną ocenę pracy kandydatki, w tym zakresie. W żadnej ze spraw pozostających w referacie opiniowanej nie złożono skargi na przewlekłość postępowania, ani skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądowego czy skargi nadzwyczajnej. Wszystkie powyższe okoliczności spowodowały, że sędzia wizytator ocenił pozytywnie kandydaturę Pani Agnieszki Bojar.
III
Ocena kandydatki
W każdym postępowaniu nominacyjnym Krajowa Rada Sądownictwa dokonuje oceny kandydatów na podstawie załączonych materiałów, ocenianych indywidualnie. Rada jest wyposażona w prawo swobodnej oceny zgromadzonego materiału i możliwość nadania decydującego znaczenia określonym, wybranym kryteriom ustawowym, na podstawie których podejmuje uchwałę.
1. Przy podejmowaniu decyzji Krajowa Rada Sądownictwa kierowała się oceną kwalifikacyjną oraz doświadczeniem zawodowym kandydatki, a także wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 maja 2021 r. w sprawie o sygnaturze akt INKRS 51/21.
Osoba przedstawiona do powołania posiada doświadczenie zawodowe, zdobyte na stanowiskach: asesora sądowego i sędziego sądu rejonowego oraz w ramach delegacji orzekając w sądzie okręgowym. Kwalifikacje merytoryczne Pani Agnieszki Bojar znajdują odzwierciedlenie w pozytywnej ocenie jej pracy oraz bardzo dobrych opiniach służbowych. Zgodnie z przedstawionymi ocenami i opiniami. Pani Agnieszka Bojar spełnia wszystkie warunki, aby podjąć orzekanie w sądzie okręgowym.
Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa wiedza teoretyczna, jaką posiada Pani Agnieszka Bojar, w połączeniu z doświadczeniem praktycznym w stosowaniu prawa, a także podnoszenie kwalifikacji przez uczestnictwo w szkoleniach dają gwarancję należytego wykonywania przez nią obowiązków sędziego sądu okręgowego.
W ocenie Rady, te wszystkie okoliczności zadecydowały o uznaniu Pani Agnieszki Bojar za kandydatkę spełniającą w niniejszej procedurze konkursowej kryteria wyboru w stopniu uzasadniającym przedstawienie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do powołania.
2. Krajowa Rada Sądownictwa uwzględniła także opinię Kolegium Sądu Okręgowego w Opolu.
Podczas posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego w Opolu w dniu 7 września 2020 r. Pani Agnieszka Bojar uzyskała pozytywną opinię (15 głosów "za"). Kandydatka przedstawiona przez Radę z wnioskiem o powołanie uzyskała zatem jednogłośne poparcie tego gremium.
3. W ocenie Krajowej Rady Sądownictwa Pani Agnieszka Bojar posiada kwalifikacje merytoryczne oraz doświadczenie zawodowe, a także stale pogłębianą wiedzę prawniczą, którą umiejętnie wykorzystuje w praktyce zawodowej, dające rękojmię należytego wykonywania obowiązków orzeczniczych na stanowisku sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym w Opolu.
O przedstawieniu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Pani Agnieszki Bojar zadecydował całokształt okoliczności sprawy, a w szczególności doświadczenie zawodowe, zdobyte podczas wykonywania obowiązków asesora sądowego, sędziego sądu rejonowego oraz podczas orzekania w ramach delegacji w sądzie okręgowym, wnioski płynące z pozytywnej oceny pracy kandydatki i jej kwalifikacji zawodowych, bardzo dobre opinie służbowe, potwierdzające rzetelną praktykę zawodową oraz umiejętności predestynujące do pełnienia urzędu sędziego sądu okręgowego, jednogłośne poparcie Kolegium Sądu Okręgowego w Opolu, a także doskonalenie zawodowe przez udział w szkoleniach.
IV
Wyniki głosowania Rady
Powyższe okoliczności spowodowały, że w trakcie posiedzenia Krajowej Rady Sądownictwa w dniu 8 czerwca 2021 r. na Panią Agnieszkę Bojar oddano 12 głosów "za", przy 2 głosach "przeciw" i 5 głosach "wstrzymujących się" (przy udziale 19 osób), w rezultacie czego uzyskała wymaganą bezwzględną większość głosów.
Mając na uwadze wynik głosowania, Krajowa Rada Sądownictwa podjęła uchwałę, jak na wstępie.
POUCZENIE
Od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa uczestnik postępowania może odwołać się do Sądu Najwyższego z powodu sprzeczności uchwały Rady z prawem. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Przewodniczącego Rady w terminie dwutygodniowym od doręczenia uchwały z uzasadnieniem. Do postępowania przed Sądem Najwyższym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o skardze kasacyjnej, przy czym nie stosuje się art. 871 k.p.c. (art. 44 ust. 1-3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa; Dz. U. z 2021 r. poz. 269).