Okresowe inwentaryzacje gatunków roślin, zwierząt i innych organizmów oraz parametryzacja wybranych cech biotopów, przeprowadzanych na potrzeby sporządzania planów urządzenia lasu w zakresie zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000.

Dzienniki resortowe

B.I.LP.2019.11.124

Akt obowiązujący

Wersja od: 8 października 2019 r.

ZARZĄDZENIE Nr 55

DYREKTORA GENERALNEGO LASÓW PAŃSTWOWYCH

z dnia 8 października 2019 r.

w sprawie okresowych inwentaryzacji gatunków roślin, zwierząt i innych organizmów oraz parametryzacji wybranych cech biotopów, przeprowadzanych na potrzeby sporządzania planów urządzenia lasu w zakresie zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000

ZP.720.11.2019

Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy o lasach ¹  (zwanej dalej także ustawą), w związku z § 6 Statutu Lasów Państwowych ² , w wykonaniu zadań, wynikających z obowiązków Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, określonych m.in. w art. 33 ust. 3 pkt 1a, pkt 3, pkt 4 i pkt 8 oraz w art. 56 ust. 2 ustawy ³  - mając na względzie:

1) przepis art. 13a ust. 1 ustawy, stanowiący, że w celu realizacji trwale zrównoważonej gospodarki leśnej Lasy Państwowe obowiązane są do inicjowania, koordynowania i prowadzenia okresowej oceny stanu lasów i zasobów leśnych oraz prognozowania zmian w ekosystemach leśnych, sporządzania okresowych wielkoobszarowych inwentaryzacji stanu lasów oraz aktualizacji stanu zasobów leśnych, a także prowadzenia banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów;

2) przepis art. 58 ust. 2 ustawy, stanowiący m.in., że środki funduszu leśnego mogą być przeznaczane na wspólne przedsięwzięcia jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych oraz na prace związane z oceną i prognozowaniem stanu lasów i zasobów leśnych

- w związku z art. 28 ust. 11 pkt 3a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.2018.1614), który stanowi, że nie sporządza się planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 lub jego części, pokrywającego się w całości lub w części z obszarem będącym w zarządzie nadleśnictwa, dla którego ustanowiony plan urządzenia lasu uwzględnia (jego) zakres - zarządzam, co następuje:

§ 1. Zarządzenie ustala szczegółowy sposób przeprowadzania okresowych inwentaryzacji gatunków roślin, zwierząt i innych organizmów oraz parametryzacji wybranych cech biotopów (inwentaryzacje przyrodnicze) na gruntach własności Skarbu Państwa, pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, przydatnych przy sporządzaniu planów urządzenia lasu oraz aneksów do planów urządzenia lasu pełniących również funkcje planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000.

§ 2. Celem zasadniczym inwentaryzacji przyrodniczych jest dostarczanie wiarygodnych informacji o występowaniu oraz stanie zachowania przedmiotów ochrony w obszarach Natura 2000, obejmowanych projektami planów urządzenia lasu lub projektami aneksów do planów urządzenia lasu - wyczerpującymi funkcję planów zadań ochronnych (z następczym wykorzystaniem wyników inwentaryzacji wskaźnikowej do poprawnej diagnozy co do potrzeby podjęcia w odniesieniu do nich określonych działań ochronnych, w tym wykraczających poza ramy trwale zrównoważonej wielofunkcyjnej gospodarki leśnej).

§  2. 

1. Inwentaryzacja przyrodnicza stanowi wspólne przedsięwzięcie jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych, realizowane w ramach prac związanych z oceną i prognozowaniem stanu lasów i zasobów leśnych.

2. Działania ustalone niniejszym zarządzeniem podlegają finansowaniu z wykorzystaniem środków funduszu leśnego.

§  3. 

1. Terenem prac inwentaryzacyjnych są lasy i inne grunty własności Skarbu Państwa, pozostające w zarządzie Lasów Państwowych.

2. W uzasadnionych przypadkach terenem prac inwentaryzacyjnych mogą być grunty niebędące w zarządzie Lasów Państwowych.

§  4. 

1. Przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej inicjowane jest przez:

1) dyrektora właściwej RDLP - jeżeli obszar planowany do objęcia inwentaryzacją jest położony w zasięgu terytorialnym jednej RDLP;

2) dyrektorów właściwych RDLP działający wspólnie - jeżeli obszar planowany do objęcia inwentaryzacją jest położony w zasięgu terytorialnym więcej niż jednej RDLP;

3) kierownika komórki organizacyjnej DGLP właściwej w sprawach ochrony przyrody - jeżeli dyrektor albo dyrektorzy właściwych RDLP nie wystąpili z inicjatywą przeprowadzenia inwentaryzacji, a w opinii kierownika ww. komórki przeprowadzenie inwentaryzacji jest wskazane -

- poprzez przygotowanie i przedłożenie Dyrektorowi Generalnemu Lasów Państwowych projektu decyzji w sprawie inwentaryzacji przyrodniczej.

2. Decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje:

1) dyrektor właściwej RDLP, po uzgodnieniu jej przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;

2) Dyrektor Generalny Lasów Państwowych - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 oraz pkt 3.

§ 5. W decyzji, o której mowa w § 5 ust. 1, ustala się w szczególności:

1) obszar objęty inwentaryzacją, tzn. nadleśnictwo lub zgrupowanie nadleśnictw (w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się objęcie inwentaryzacją jednoznacznie wyodrębnionych fragmentów nadleśnictw);

2) jednostki organizacyjne Lasów Państwowych oraz podmioty zewnętrzne (jeżeli są znane - ze wskazaniem ich nazwy) biorące udział w inwentaryzacji, wraz z zakresem ich obowiązków;

3) szczegółowy zakres, metodykę oraz harmonogram inwentaryzacji przyrodniczej;

4) szczegółową procedurę przetwarzania danych uzyskanych w toku inwentaryzacji, służących opracowaniu sprawozdań (raportów);

5) sposób sporządzenia sprawozdań (raportów), zawierających wyniki inwentaryzacji ze wskazaniem podmiotów (lub osób) odpowiedzialnych za ich sporządzenie oraz daty ich przekazania.

§  6. 

1. Przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej organizuje:

1) właściwa regionalna dyrekcja Lasów Państwowych - jeżeli obszar objęty inwentaryzacją jest położony w zasięgu terytorialnym jednej RDLP,

2) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych - jeżeli obszar objęty inwentaryzacją jest położony w zasięgu terytorialnym więcej niż jednej RDLP.

2. W przeprowadzeniu inwentaryzacji przyrodniczej uczestniczą:

1) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

2) regionalne dyrekcje Lasów Państwowych właściwe ze względu na obszar objęty inwentaryzacją;

3) nadleśnictwa właściwe ze względu na obszar objęty inwentaryzacją.

3. W przeprowadzeniu inwentaryzacji przyrodniczej uczestniczą w razie potrzeby:

1) jednostki organizacyjne Lasów Państwowych niewymienione w ust. 2 - świadczące usługi wewnątrzinstytucjonalne w zakresie inwentaryzacji;

2) usługodawcy zewnętrzni, w tym instytucje naukowe lub ich konsorcja.

4. Podmioty, o których mowa w ust. 3 pkt 2, wykonują w ramach inwentaryzacji przyrodniczej usługi zewnętrzne na rzecz jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych, o których mowa w ust. 1, polegające w szczególności na:

1) inwentaryzacji wskazanych gatunków grzybów, roślin, zwierząt, siedlisk przyrodniczych, a także określonych cech ekosystemów leśnych i nieleśnych;

2) instruktażu przedwykonawczym, adresowanym do członków zespołu inwentaryzacyjnego;

3) wykonywaniu specjalistycznych analiz i opracowań;

4) informatyzacji procesu inwentaryzacji;

5) innych działaniach, objętych umową z jednostkami organizacyjnymi Lasów Państwowych, o których mowa w ust. 1.

§  7. 

1. W celu rozstrzygnięcia, czy i w jakim zakresie ekosystemy leśne stanowiły w przeszłości obszar aktywności ludzkiej, w uzasadnionych przypadkach, w ramach inwentaryzacji można dokonać identyfikacji materialnych obiektów dziedzictwa kulturowego, znajdujących się na powierzchni lub pod powierzchnią gruntów, stanowiących teren działań inwentaryzacyjnych.

2. Przedmiotem identyfikacji, o której mowa w ust. 1, powinny być w szczególności:

1) pozostałości cmentarzysk;

2) pozostałości osad ludzkich, w tym budynków oraz ślady działalności ludzkiej, np. ślady rolniczego użytkowania ziemi w przeszłości;

3) pozostałości różnych budowli i innych materialnych efektów minionych technologii;

4) fragmenty lasu, świadczące w sposób szczególny o minionych sposobach prowadzenia gospodarki leśnej;

5) drzewa kapliczkowe;

6) obiekty związane z wydarzeniami historycznymi oraz tradycją leśną;

7) inne dobra materialne i niematerialne, w tym:

a) krzyże śródleśne,

b) kurhany,

c) pozostałe prawdopodobne stanowiska archeologiczne.

3. Szczegółowy sposób identyfikacji wyżej wymienionych obiektów dziedzictwa kulturowego powinien być przedmiotem decyzji, o której mowa w § 5 ust. 1.

§ 8. Projekty sprawozdań (raportów), o których mowa w § 6 pkt 5, podlegają zaopiniowaniu odpowiednio przez:

1) komórkę organizacyjną regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, właściwą do spraw ochrony przyrody;

2) komórkę organizacyjną Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, właściwą do spraw ochrony przyrody.

§ 9. Sprawozdania (raporty), o których mowa w § 6 pkt 5, podlegają przekazaniu do jednostki wykonawstwa urządzeniowego celem uwzględnienia odpowiednio w projekcie nowo tworzonego planu urządzenia lasu lub w aneksie do istniejącego planu urządzenia lasu, przy czym szczegółowy sposób współdziałania Lasów Państwowych z jednostkami wykonawstwa urządzeniowego każdorazowo powinna regulować umowa pomiędzy właściwym dyrektorem regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych a daną jednostką wykonawstwa urządzeniowego.

§ 10. Traci moc Zarządzenie nr 29 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 14 czerwca 2016 r. w sprawie (1) oceny procesu stanowienia obszarów Natura 2000 obejmujących grunty w zarządzie Lasów Państwowych oraz oceny planów zadań ochronnych dla tych obszarów, (2) sporządzania planów urządzenia lasu pełniących również funkcje planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 oraz (3) ustalenia systemu okresowej powszechnej inwentaryzacji gatunków roślin, zwierząt i innych organizmów oraz parametryzacji wybranych cech biotopów, mających znaczenie dla oceny stanu lasów oraz prognozowania zmian w ekosystemach leśnych.

§ 11. Potwierdza się, że do czasu wejścia w życie niniejszego zarządzenia działania inwentaryzacyjne prowadzone na podstawie decyzji Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, wydanych w oparciu o zarządzenie, o którym mowa w § 11, były wykonane przez Lasy Państwowe w myśl jego postanowień.

§ 12. Niniejsze zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

¹ Przepis art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U.2018.2129 ze zm.) stanowi, że: "Lasami Państwowymi kieruje Dyrektor Generalny przy pomocy dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych".

² Statut Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe został nadany zarządzeniem nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r. Przepis § 6 Statutu Lasów Państwowych stanowi, że w wykonaniu zadań określonych przez ustawę (o lasach) oraz przez przepisy wykonawcze do ustawy, a także innych przepisów prawnych, Dyrektor Generalny wydaje zarządzenia i decyzje obowiązujące w Lasach Państwowych.

³ Powołane przepisy ustawy o lasach stanowią, że Dyrektor Generalny Lasów Państwowych: "inicjuje, koordynuje oraz nadzoruje działalność dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych oraz kierowników innych jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych o zasięgu krajowym" (art. 33 ust. 3 pkt 1a), "inicjuje, organizuje oraz koordynuje przedsięwzięcia na rzecz ochrony lasów, racjonalnej gospodarki leśnej i rozwoju leśnictwa" (art. 33 ust. 3 pkt 3), "organizuje planowanie urządzeniowe w lasach i prognozowanie w leśnictwie" (art. 33 ust. 3 pkt 4), "organizuje wspólne przedsięwzięcia jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych" (art. 33 ust. 3 pkt 8), dysponuje środkami funduszu leśnego (art. 56 ust. 2).